Сызықтық бағдарлама құрылымы




Презентация қосу
Мусаева
Айтолкын
Сахыбековна

Шымкент қаласы №66 “Қазығұрт”
орта мектебінің информатика пәнінің
мұғалімі
Сабақтың мақсаты:
• білімділік: сызықтық бағдарламаның
құрылымымен танысу, өткен
тақырыптарды қайталай отырып,
сызықтық алгоритмді, блок-
схемасын, программасын құру
машығын қалыптастыру;
• дамытушылық: Есте сақтау қаблетін
дамыту, теориялық білім негізін
практикамен ұштастыра білуге
үйрету;
• тәрбиелік: пәнге деген
қызығушылығын арттыру, әр
оқушының алғырлық, зеректік
қасиеттерін дамуына жол ашу.
Өтілген материалдарды
қайталау
1)Біз күнделікті өмірде
белгілі бір әрекеттерді
орындау барысын не
деп атадық?

Алгоритм
Өтілген материалдарды
қайталау

2) Осы алгоритімді
орындайтын кімдер?

адам, компьютер,
робот т.б
Өтілген материалдарды
қайталау
3) Алгоритімді
кескіндеу тәсілдері

табиғи тілде,
блок-схема,
алгоритмдік тілде,
программалау тілінде
Өтілген материалдарды
қайталау
4)Алгоритімді компьютер
түсінетіндей тілде жазуды
не деп атаймыз?

программалау тілі
Өтілген материалдарды
қайталау

5)Алгоритмді құрудың
түрлері қандай?

сызықты,
тармақталу, циклдік
Өтілген материалдарды
қайталау
6)Сызықты алгоритм
дегеніміз не?

Егер командалар
бірінен соң бірі ретімен
орындалса, алгоритм
сызықты деп аталады.
Өтілген материалдарды
қайталау

7) Шамалар түрлері.

Айнымалы, тұрақты
Өтілген материалдарды
қайталау

8)Var, writeln, readln
операторларының
қызметі.

Айнымалы, тұрақты
айнымалаларды
сипаттау, шығару, енгізу
операторлары
Өтілген материалдарды
қайталау

9) Шамалар типтері

Бүтін- integer,
нақты- real
Қай операторлар дұрыс жазылмаған?

program qq;
var a, b: integer;
x, y: real;
begin айнымалы атауы := белгісінің
сол жағында болуы керек
a := 5;
бүтін мен бөлшектің арасы
10 := x; нүктемен ажыратылуы керек
y := 7,8;
нақты мәнді бүтін
b := 2.5; айнымалыға меншіктеуге
болмайды
x := 2*(a + y);
a := b + x;
end.
20.10.2011 ж

Сызықты құрылымды алгоритмдер
мен программаларды құру
Паскаль тіліндегі программа
Program <программаның аты>

Сипаттау бөлімі

begin

Операторлар бөлімі Негізгі (глобальді)
Жергілікті (локальді)

end.
Сипаттау бөлімі
1) Программамен байланысатын кітапханалық
модульдерінің атаулары (uses)
2) Белгілерді сипаттау (label)
3) Тұрақтыларды сипаттау (const)
4) Мәліметтер типтерін анықтау (type)
5) Айнымалыларды сипаттау (var)
6) процедураларды сипаттау (procedure)
7) функцияларды сипаттау (function)
Паскаль бағдарламалау
тілінде операторлар

қарапайым құрама

Құрамына басқа операторлар Бірнеше операторлардан
енбейтін (меншіктеу, шартсыз құралады: шартты операторлар,
көшу, процедура шақыру) таңдау операторы, қайталау
операторлар операторлары
Орындайтын қызметіне байланысты жіктелуі

Операторлар
Операторлар
Меншіктеу
операторы

Енгізу-шығару
операторы

Басқару
операторы

Функция мен процедураларды
анықтау операторлары
Сызықтық бағдарлама құрылымы
Сызықтық бағдарламалар
құрылымында бiр амалдан
екiншi амалға өту тiзбектi
түрде орындалады.
Ешқандай шарт
тексерiлмейдi, керi қайту
немесе амалды қайталау
болмайды.
Сызықтық алгоритмді схема түрінде
сипаттау
Алгоритмдi бастау
(begin) басы
Мәлiметтердi
енгiзу енгiзу
(readln)
Математикалық
өрнектердi берiлгендердi
есептеу есептеу
(:=)
Нәтиженi шығару
шығару
(writeln)
Алгоритмдi
соңы
аяқтау
(end)
Екі санды қосу
Есеп. Екі бүтін санды қосып, басы
қосындысын экранда шығару.
Шығарылуы: енгізу a, b
алг qq (бүт а,в,с)
арг а,в
c := a + b;
нәт с
басы
с:=а+в шығару a, b
соңы
соңы
Екі санды қосу
Есеп. Екі бүтін санды қосып, Программаның
басы
қосындысын экранда шығару. аты
Шамаларды сипаттау
Шығарылуы: енгізу a, b
program qq; Программаның басы
var a, b, c:
c := aенгізу
Мәліметтерді + b;
integer;
begin
Есептеу
read ( a, b ); шығару a, b
c := a + b; Нәтижені шығару
writeln ( c );
соңысоңы
Программаның
end.
Шығарылуы:
program
programqq; qq; {программаның аты}
vara,
var a,b, b,c: c: integer ; {a,b,c
айнымалылары
integer; бүтін сандар}
begin {программа басы}
begin
read ( a, b ); {сан мәнін пернелерден енгізу}
read
c := a +( b;a, {қосындыны
b ); есептеу}
c := a( +c b;
writeln ) ;{Қосындыны экранға шығару}
writeln
end. ( cсоңы}
{программа );
end.
Сызықтық алгоритмның блок-схемасы

«басы» блогі басы

Шығарылуы:
«енгізу» блогі енгізу a, b
program qq;
var a, b, c:
«процесс» блогі c := a + b;
integer;
begin
read (блогі
«шығару» a, b ); шығару a, b
c := a + b;
writeln ( c );
«соңы» блогі соңы
end.
Сызықтық бағдарлама құруға арналған
жаттығу
1. Үш санды енгiзiп, осы сандардың
арифметикалық ортасын тап.
S=(a+b+c):3
Шығарылуы:
Оқулықтан есеп шығару
72-бет, тапсырма №4 а)
Деңгейлік тапсырмалар
1-деңгей: Мына өрнектерді Паскаль тілінде жаз:
ab d 4 xy 5
2-деңгей: Х және у-тің мәндерін енгізіп, төмендегі
өрнектердің мәндерін есептейтін программа құрыңдар
x2 y2 x y
z
x y
3-деңгей: Табандары және биіктігі бойынша трапеция
ауданын есептеп шығаратын программа құрыңдар
Сабақты қорытындылау

• Оператор дегеніміз не, олар
қандай топтарға жіктеледі?
• Шамаларды сипаттау
бағдарламаның қай бөлігінде
жазылады?
• Сызықтық бағдарламалар
деген не?
• Енгізу және шығару
операторларының атқаратын
негізгі міндеттері қандай?
Сыныпта орындалатын тапсырмалар
1. Оқулықтың 73-беті №4 а) ,ә) жаттығу

2. Деңгейлік тапсырмалар

3.Үйге тапсырма
Оқулықтың 64-66 беттеріндегі 3.4.4. және
3.4.5. пункттерді оқып келу
Оқулықтың 72-бетіндегі №4 есеп және №5 есептің
қалғандары

Ұқсас жұмыстар
Сызықтық бағдарламалар құру (Паскаль тілі)
Сызықты құрылымды алгоритмдер мен программаларды құру
ҰЙЫМДАСТЫРУ МЕНЕДЖМЕНТ
Ұйымдастыру функциясы
Бағдарламалап оқытудың мағынасы
Операциялық жүйелер, орта және қабықтар
Әлеуметтанулық зерттеулер
Шешілмейтін алгоритмдер туралы түсінік. Алгоритм .күрделілігі. Алгоритм түсінігінің функция түсінігімен байланысы. Алгоритмдік тіл және оны сипаттамалар
Геодезиялық өлшемдерді автоматтандыру жүйелері
Диаграммаларды редакциялау және форматтау
Пәндер