Сілтеу есімдігі

Презентация қосу

Ашық сабақ
Сабақтың мақсаты:
білімділігі: есімдік туралы алған теориялық білімдерін практикада қолдану,
ауызша, жазбаша талдау жұмыстарын жүргізе отырып, білімдерін
бекіту.
ушылығы: ойлау қабілеттерін , қиялдарын дамыту, ой қорытып,

нақты шешім жасауға үйретіп, сөздік қорын байыту,
еске сақтау қабілеттерін арттыру, шығармашылық
қабілетін дамыту.
тәрбиелігі: оқушыларды белсенділікке, алғырлыққа, шапшаңдыққа,адамгершілікке
баулу.
сабақтың түрі: аралас
сабақтың әдісі: ой қозғау , сұрақ-жауап, шығармашылық ізденіс,сынақ
жұмыстары.
пәнаралық байланыс: бейнелеу, әдебиет, математика, ағылшын,орыс
тілі.
сабақтың көрнекілігі: кесте, интерактивтік тақта, тестік сұрақтар.
Үй тапсырмасын тексеру

Өткен сабақта біз сілтеу есімдігінің түрленуін өткен болатынбыз.
Соған шолу жасап кетейік.

Сілтеу есімдігі қалай түрленеді?
Ол қалай тәуелденеді? (мысал келтір)
Сілтеу есімдігіне мысал келтіріп, оны септе.
Септелудегі ерекшелігін түсіндір.
Сілтеу есімдігі
Сілтеу Қолданылатын Мысалдар
есімдіктері орны

Бұл, осы, Жақындағы Мына кітап менікі
мына, міне нәрсені көрсетеді

Мінеки, сол, Нұсқап көрсетеді, Ана кітап сенікі
сонау, ол, ана алыстағыны
көрсетеді

Анау, әне, Сілтеп көрсетеді Әне, біздің үй.
әнекей
Сұрау есімдіктерінің түрленуі.
Сұрау есімдіктері зат есімнің орнына жүріп, зат есімдерше
тәуелденеді.

Тәуелдіктің кім? не ? қайсы ? нешеу ?
жақтары.

I менің Кімім ? Нем ? Қайсым ? Нешеуім ?
біздің Кіміміз ? Неміз ? Қайсымыз ? Нешеуіміз ?
II сенің Кімің ? Нең ? Қайсың ? Нешеуің ?
сіздің Кіміңіз ? Неңіз ? Қайсыңыз ? Нешеуіңіз ?
сендердің Кімдерің ? Нелерің ? Қайсыларың? Нешеулерің ?
сіздердің Кімдеріңіз ? Нелеріңіз ? Қайсыларыңыз ? Нешеулеріңіз?
III оның Кімі ? Несі ? Қайсысы ? Нешеуі ?
олардың Кімі ? Несі ? Қайсысы ? Нешеуі ?
Кімдері? Нелері ? Қайсылары ?
Сұрау есімдіктерінің жіктелу үлгісі.

Жіктіктің Кім? Қайсы? Нешеу? Қандай? Не?
жақтары.
I мен Кіммін? Қайсымын? Нешеумін? Қандаймын? -
біз Кімбіз? Қайсымыз? Нешеуміз? Қандаймыз? -
II сен Кімсің? Қайсысың? Нешеусің? Қандайсың?
Сендер Кімсіңдер? Қайсысыңдар? Нешеусіңдер? Қандайсыңдар?
Сіз Кімсіз? Қайсысыз? Нешеусіз? Қандайсыз?
сіздер Кімсіздер? Қайсысыз? Нешеусіздер? Қандайсыздар?
III ол Кім? Қайсы? Нешеу? Қандай?
олар Кімдер? Қайсы? Нешеу? Қандай?
Сұрау есімдіктрінің септелу үлгісі .

Септік Кім? Не? Кімдер? Нелер ? Нешеу ? Қайсы ?
Атау Кім? Не ? Кімдер ? Нелер Нешеу ? Қайсы ?
Ілік Кімнің? Ненің? Кімдердің? нелердің? Нешеудің? Қайсының?
Барыс Кімге ? Неге ? Кімдерге? Нелерге ? Нешеуге ? Қайсыған?
Табыс Кімді ? Нені ? Кімдерді ? Нелерді? Нешеуді? Қайсыны?
Жатыс Кімде? Неде ? Кімдерде ? Нелерде? Нешеуде? Қайсыда?
Шығыс Кімнен? Неден ? Кімдерден? Нелерден? Нешеуден? Қайсыдан?
Көмектес Кіммен ? Немен? Кімдермен? Нелермен? Нешеумен? Қайсымен?
I топтың аты - Қыран.
II топтың аты- Бүркіт.
Өткен тақырыпты еске түсіру
« Біліміңді байқап көр»
1.Есімдік туралы осыған дейін не білдік?

Жіктеу Сұрау Белгісіз Жалпылау

Сілтеу Өздік Болымсыз

Бәрі
Мен Кім?
Біреу Барлық
Сен Бұл Не? Өзім
Кейбіреу Барша
Сіз Сол Неше? Өзің
Әркім Бар
Ол Осы Қай? Өзіңіз
Бірнеше Ешкім Күллі
Біз Анау Қашан? Өзі Ештеңе Бүкіл
Сендер
Мынау Ешқашан Түгел
Сіздер
Олар
Сонау
Осынау
Біз ұлы жолға шықтық,
арманды сапарға аттандық.
Қолымызда – тәуелсіздіктің
көк туы.
Елтаңбамызда - бар халықтың
басын біріктірер киелі
шаңырағымыз.
Арманымызды алға апарар
қанатты пырақтарымыз бар.
Лайым бетімізден
жарылқасын!
Үлкен жолдың үстінде бізді
ата-бабаларымыздың
аруағы желеп-жебеп жүре
көрсін!
НҰРСҰЛТАН НАЗАРБАЕВ
Қазақстан Республикасының Мемлекеттік Туы
Қазақстан Республикасының Мемлекеттік Елтаңбасы
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ
МЕМЛЕКЕТТІК ӘНҰРАНЫ.
Алтын күн аспаны,
Алтын дән даласы,
Ерліктің дастаны —
Еліме қарашы!

Ежелден ер деген,
Даңқымыз шықты ғой,
Намысын бермеген,
Қазағым мықты ғой!

Менің елім, менің елім,
Гүлің болып егілемін,
Жырың болып төгілемін, елім!
Туған жерім менің — Қазақстаным!

Ұрпаққа жол ашқан,
Кең байтақ жерім бар.
Бірлігі жарасқан,
Тәуелсіз елім бар.

Қарсы алған уақытты,
Мәңгілік досындай.
Біздің ел бақытты,
Біздің ел осындай!
Топтастыру стратегиясы

Жіктеу Сілтеу
Сергіту сәті
Полиглот ( асты сызылған сөздерді қазақ, орыс ,ағылшын тілдерінде
айту керек)

Тарих қана , халық қана туатын
Алыптардың арқа тұтпас кім атын?
Ұлы арманын жырлау үшін қазаққа
Керек болды Абай сынды ұлы ақын!

Арқаның Бетпақ деген даласы бар,
Дүние ойдан шығады Бетпақ-шөл, ойлы-қырлы панасы бар
Өзімді өзім ұмытып ,
Сол шөлде ел жоқ, күн жоқ өсіп-өнген,
Көңілім әнді ұғады Жәндіктің киік деген баласы бар
Жүрегім бойды жылытып. ,

Көл қорыған сен едің,
Сен де айырылдың көліңнен.
Ел қорыған мен едім,
Графикалық диктант

Жіктеу

Сілтеу

Сұрау

Белгісіздік

Өздік
Деңгейлік тапсырмалар
1. Мәтіннен есімдіктерді табу
2. Көп нүктенің орнына тиісті
есімдіктерді қойып жаз
..... айтып тұрған қасиеттер ....
баладан табылмасына ... кепіл?..... ертіп
жүрген бала қазақтың белгілі ақыны
болған Нұржан Наушабаев екен. ..... -
Күршім өзені. .........- Ұлыстың ұлы күніне
арналып құрылған киіз үйлер. ... елің-
алтын бесік.
Есімдіктер: осы, сіз, бұлар, өз, мына, мынау, кім
Есімдіктердің жасалу жолдарын сызып белгілеңіз

Бұл, сол, осынау,сонау,
мен, маған, оны, Жалпылау, белгісіз,
қашан, қалай, кім болымсыз

Біреу, бірдеме, әлдекім,
ештеңе, ешкім, бәрі, Өздік, сұрау,
жаппай жалпылау

Түгел, барлығы, қалай, Жіктеу, сұрау,
қашан, өзім, өзіңіз сілтеу
Венн диаграммасы бойынша
салыстыру

Етістік
Есімдік Ортақ
Ашық формалы тест
Көп нүктенің орнына тиісті еімдікті қойып

жазу
1 Үлкенді сен сыйласың , 2 Біреу тойып секіреді ,
Кіші ....... сыйлайды . ........ тоңып секіреді.

3 Жаманның ..... бола алмайды ,
Болғанды көре алмайды.

4 Балапан ұяда ....... көрсе ,
Ұшқанда соны іледі .

5 Не ексең , ........... орарсың .
Семантикалық карта
« Менің сүйікті ұстаздарым » деген тақырыпқа шағын
шығарма жаз.
р/с Мысалдар жіктеу сілтеу сұрау өздік белгісіздік болымсыздық жалпылау
1 барлық
2 кейбіреу
3 олар
4 мыналар
5 өздері
6 ешқашан
7 біздің
8 қайда
9 әлдеқашан
10 біреуге
11 дәнеңе
12 әне
13 қалай
14 тегіс
15 әрқашан
Қорытындылау
Біз әдемі сарайға келіп жеттік.
Бұл сарайда есімдік патшалығы
тұрады. Ендеше патшаның өзімен
танысайық.
-Балалар, ханның неше баласы бар?
-Жетеу.
-Неге жетеу.
-Олар –ағайындылар.
-Есімдерін атаңдаршы.
- Жіктеу
- Сілтеу
- Сұрау
- Белгісіздік
- Болымсыздық
- Өздік
- Жалпылау
- Ханның әкесі кім?
- Ол- сөз табы.
- Ханның ағайындылары кімдер?
-Олар : зат есім, сын есім, сан есім, етістік , есімдік,
шылау, одағай, еліктеу,үстеу.
-Бүгінгі сабақта не үйрендік, нені ойға түйдік?
1 . Жамбыл – ХХ ғасырдың Гомері. Ол
жүз жасаған .

2. Сәкен , Ілияс , Бейімбет - қазақ
халқының мақтаныштары. Олар қуғын-
сүргін құрбандары болды.

3.Бірнеше оқушы олимпиадаға қатысты.
Тест тапсырмалары беру

1 Жіктеу есімдігін табыңыз:
А) Бұлар В) қайдан
С) ешкім Д) олар Е) кейбіреу

2. Тәуелденген тұлғадағы сілтеу есімдігін табыңыз:
А) Кіміңіз? Несі?
В) Бұнысы, мынауымыз
С) Соның, анаған
Д) өздерің, өзіңіз
Е) Барлығынан, бәрінің

3. Болымсыздық есімдігін көрсетіңіз:
А) Бірнеше
В) Саған
С) Дәнеңе
4. Есімдік сөйлемде қандай жағдайда анықтауыш болады?
А) Зат есім орнына қолданылса
В) сын есім, сан есім орнына қолданылса
С) Мезгіл, мекен мағынасын білдірсе
Д) Сөйлем соңында келсе
Е) Үстеу сөздердің орнына қолданылса
Ақын өлеңдерінен мысал

келтіру

(есімдігі бар болуы керек)
Бір шумақ ән орындау.

(есімдігі бар болуы керек)

Ұқсас жұмыстар

Болымсыздық есімдігі. Белгісіздік есімдігі

Психологиялық дайындық туралы

Қазақшаныз қалай? сайыс

Сілтеу, сұрау есімдіктері

Сілтеу, сұрау есімдігі

Етікші аспабының бірімен аттас есімдік

Есімдіктен өткенді қайталау туралы ақпарат

Есімдіктен өткенді қайталау

Есімдіктердің түрленуін қайталау

Есімдік .Сұрау есімдігінің түрленуі

Пәндер