Шыңғыс хан

Сабақтың тақырыбы:

Дайындаған: Жармағанбетова Қ. С

7 сынып

Монғол-татар

шапқыншылығы

Сабақтың мақсаты:

Білімділігі:

Монғол мемлекетінің құрылуы, ұлы қолбасшы Шыңғыстың өмірі және ұлыстар туралы түсінік беру

Дамытушылық:

Оқушының өз бетінше қорытынды жасауға, ізденіске дағдыландыру, ойлау қабілеттілігін дамыту.

Тәрбиелік:

Адамгершілікке, өз отанын, елін сүюге тәрбиелеу.

Сабақтың түрі: Кіріктірілген сабақ Технологиясы: ақпараттық, дамыта оқу

Сабақтың барысы:

Сабағымыздың жоспары.

Монғол мемлекетінің құрылуы, Шыңғыстың туған жылы туралы

Сәйкестендіру тест

Семантикалық карта

Сөзжұмбақ

Сөзтізбек

Математикалық ойын

Тест

Бағалау

Үйге тапсырма

Шыңғыс

хан

2. Әкесі кімнің

қолынан

қайтыс болды,

Шыңғыстың неше

жасында

3. Әкесі мен

анасының руы

4. Шыңғыстың

Темучин

аталыу

5. Шыңғыстың

ұлдары

6. Шыңғыс хан

бөліп алған

жерлерін

кімдерге бөліп

берді

7. Шыңғыс хан

қай жылы

хан болып

сайланды

1. Шыңғыстың

туған жылы

1. Шыңғыстың туған жылы

Шыңғыс хан 1155 жылы Молғолияның Кендітау аймағындағы Онон өзенінің жағасында, Болдоң деген жерде Есугей батырдың отбасында туған.

2. Әкесі кімнің

қолынан

қайтыс болды,

Шыңғыстың неше

жасында

3. Әкесі мен

анасының руы

4. Шыңғыстың

Темучин

аталыу

5. Шыңғыстың

ұлдары

6. Шыңғыс хан

бөліп алған

жерлерін

кімдерге бөліп

берді

7. Шыңғыс хан

қай жылы

хан болып

сайланды

1. Шыңғыстың

туған жылы

Шыңғыс

хан

2. Әкесі кімнің қолынан қайтыс болды, Шыңғыстың неше жасында

Темучин 9 жасқа толған кезінде әкесі татарлар қолынан қаза тапты

Шыңғыс

хан

2. Әкесі кімнің

қолынан

қайтыс болды,

Шыңғыстың неше

жасында

3. Әкесі мен

анасының руы

4. Шыңғыстың

Темучин

аталуы

5. Шыңғыстың

ұлдары

6. Шыңғыс хан

бөліп алған

жерлерін

кімдерге бөліп

берді

7. Шыңғыс хан

қай жылы

хан болып

сайланды

1. Шыңғыстың

туған жылы

3. Әкесі мен анасының руы

Темучиннің әкесі қият руынан, анасы олқұн руынан шыққан.

2. Әкесі кімнің

қолынан

қайтыс болды,

Шыңғыстың неше

жасында

3. Әкесі мен

анасының руы

4. Шыңғыстың

Темучин

аталуы

5. Шыңғыстың

ұлдары

6. Шыңғыс хан

бөліп алған

жерлерін

кімдерге бөліп

берді

7. Шыңғыс хан

қай жылы

хан болып

сайланды

1. Шыңғыстың

туған жылы

Шыңғыс

хан

4. Шыңғыстың Темучин аталыуы

Шыңғысханның Темучин аталуы Есугей 1155 жылы татар тайпасына шабуыл жасап, Темучин атты батырын қолға түсіреді. Сол жылы диниеге келген баласын Темучин деп атайды.

2. Әкесі кімнің

қолынан

қайтыс болды,

Шыңғыстың неше

жасында

3. Әкесі мен

анасының руы

4. Шыңғыстың

Темучин

аталуы

5. Шыңғыстың

ұлдары

6. Шыңғыс хан

бөліп алған

жерлерін

кімдерге бөліп

берді

7. Шыңғыс хан

қай жылы

хан болып

сайланды

1. Шыңғыстың

туған жылы

Шыңғыс

хан

5. Шыңғыстың ұлдары

Шыңғыстың Жошы, Шағатай, Үгедей, Төле деген төрт ұлы бар.

2. Әкесі кімнің

қолынан

қайтыс болды,

Шыңғыстың неше

жасында

3. Әкесі мен

анасының руы

4. Шыңғыстың

Темучин

аталуы

5. Шыңғыстың

ұлдары

6. Шыңғыс хан

бөліп алған

жерлерін

кімдерге бөліп

берді

7. Шыңғыс хан

қай жылы

хан болып

сайланды

1. Шыңғыстың

туған жылы

Шыңғыс

хан

6. Шыңғыс хан бөліп алған жерлерін кімдерге бөліп берді

Шыңғысхан басып алған жерлерін ұлыстарға яғни ұлдарына бөліп берді.

2. Әкесі кімнің

қолынан

қайтыс болды,

Шыңғыстың неше

жасында

3. Әкесі мен

анасының руы

4. Шыңғыстың

Темучин

аталуы

5. Шыңғыстың

ұлдары

6. Шыңғыс хан

бөліп алған

жерлерін

кімдерге бөліп

берді

7. Шыңғыс хан

қай жылы

хан болып

сайланды

1. Шыңғыстың

туған жылы

Шыңғыс

хан

7. Шыңғыс хан қай жылы хан болып сайланды

1206 жылғы барлық монғол тайпалының бас қосқан ұлы құрылтайында Монғол империясы құрылып, оның ұлы хан болып Шыңғысхан сайланады.

1Құрылтай

Бөліп берген жер

2. Ұлыс

Сыйға берілген жер

3. Алтын орданы құрушы

Яса "Жасақ"

4. Сойырғавл, иықта

Салық түрі

5. Қүұшыр

Батый хан

. Сәйкестендіру тест

1. Мемлекеттің басты заңы «Жасақ» (Яса) деп аталады.

«Жасақ» бойынша өкімет билігінің жоғарғы органы

құрылтай болды. Ол жылына бір рет, жаз айында шақырылдады.

Онда басты мәселе-алдағы болатын

соғыстың жоспары талқыланады.

2. Шыңғысхан жаулап алған жерлерін өзінің төрт

баласына бөліп берді.

Қазақсатан жері оның үш баласының қол астына қарады.

Бөліп берген жерлер ұлыс деп аталды.

Жошы ұлысы, Шағатай ұлысы, Үгедей ұлысы.

Ал кіші баласы Төле Монғол жерінде билеген.

3. Батый хан- Алтын орданы құрушы монғол ханы

1227-1255 жылдары Алтын орданы билеген.

4. Жер иеленудің «иқта», «сойырғол» деп аталатын

түрлерінде сый-жерлер әскери немесе мемлекеттік басқару

сінде ханға адал қызмет істегендерге берілген.

5. Құшыр-мал өсірушілерден жиналған негізгі салық.

3. Семантикалық карта.

Дұрыс жауапқа “+” таңбасын қою.

Жылдар

оқиғалар

1207-

1208 ж

1207-

1209 ж

1211- 1217ж

1215 ж

Жошы-Енисей қырғыздары, Сібір халқы

Шыңғысхан-Таңғұл, Тұрфан, Ұйғыр

Қытай жері, соғыс техникасы

Жебе Ноян- Жетісу-Күшілік хан

1. 1207-1208 жылдары үлкен баласы Жошы Енисей қырғыздары мен Сібір халықтарын басып алды.

2. 1207-1209 жылдары Шыңғысхан таңғұттардың мемлкетін, одан кейін Тұрфан кінәздіктерін өзіне қаратып, ұйғырларды бағындырады.

3. 1211-1215 жылдар арасында Қытай жерін басып алып, олардың тас атып дуал құлататын, от лақтырып өрт шығаратын соғыс техникаларын қолға түсіреді.

4. Шыңғысхан 1217 жылы Күшіліктің Жетісудағы иеліктерін басып алуға Жебе ноянды аттандырады. Жебе ноян бастаған монғолдар діни қысым жасамау ұранынын басшылыққа алды.