Асыл сөзді іздесең, Абайды оқы ерінбе

Презентация қосу

Асыл сөзді іздесең,
Абайды оқы ерінбе.
С.Торайғыров
Үй тапсырмасын тексеру

1. “Құлақтан кіріп бойды алар”өлеңін
жатқа айту

2. Қазіргі таңдағы Абайдың әндерін
орындаушылар туралы мәліметтермен
танысу.
Сабақтың тақырыбы:

Абайдың 31- қара сөзі
Абайдың отыз бірінші қара сөзі
Естіген нәрсені ұмытпастыққа төрт түрлі себеп бар:
әуелі - көкірегі байлаулы берік болмақ керек;
екінші — сол нәрсені естігенде я көргенде
ғибрәтлану керек, көңілденіп, тұшынып, ынтамен
ұғу керек; үшінші — сол нәрсені ішінен бірнеше
уақыт қайтарып ойланып, көңілге бекіту керек;
төртінші - ой кеселі нәрселерден қашық болу
керек. Егер кез болып қалса, салынбау керек. Ой
кеселдері: уайымсыз салғырттық:), ойыншы-
күлкішілдік, я бір қайғыға салыну, я бір нәрсеге
құмарлық пайда болу секілді. Бұл төрт нәрсе -
күллі ақыл мен ғылымды тоздыратұғын нәрселер.
Қарасөз туралы теориялық түсінік беру

Қарасөз (проза) – көркем әдебиеттің үлкен бір
саласы. Өлең сөзден бір айырмашылығы – онда
сөз ырғағы еркін, өлеңдегідей қандай да бір
белгілі өлшемдер болмайды. Қарасөздер саясат,
публицистика, философия тұрғысында жазыла
береді. Қара сөзбен жазылған көркем
шығармада өмір құбылыстарын, әр түрлі
уақиғаларды баяндау тәсілі айрықша болады
Абайдың қарасөздері.
Абайдың толық жинағында 1890 - 1898
жылдар аралығында жазылған
шығармалары «қарасөз» деп аталады.
Абайдың қарасөздері – философиялық
шығармасы. Жалпы саны - 45. Бұған
«Бірер сөз қазақтың түбі қайдан
шыққандығы туралы» деген тарихи
мақаласы да қосылады.
Абай қарасөз жазудағы мақсатын өзінің 1 - сөзінде
былай деп береді:
«... Ақыры ойладым: осы ойыма келген нәрселерді
қағазға жаза берейін, ақ қағаз бен қара сияны ермек
қылайын, кімде - кім ішінен керекті сөз тапса, жазып
алсын, я оқысын, керегі жоқ десе, өз сөзім өзімдікі
дедім де, ақыры осыған байладым, енді мұнан басқа
ешбір жұмысым жоқ». Бұл - ел қамын ойлаған ұлы
ойшылдың өмір, қоғам, тіршілік, адамдар
арасындағы қарым - қатынас жөніндегі
көзқарасының жиынтығы, философиялық ой
топшылауы еді.
1956 жылы Абайдың қарасөздерін алғаш жеке
зерттеу обьектісі ретінде қарастырып, оны ХІХ
ғасырдағы жазба әдебиетте үлкен орны бар
прозалық шығарма деп бағалаған – Х.
Сүйінішәлиев. Бұдан бөлек С. Мұқанов, Қ.
Бейсенбиев, Т. Әлімқұловтардың зерттеу
еңбектері бар. Ұлы ақынның бұл
философиялық мұраларын шет тілдеріне
аударған Ғ. Мұқанов, С. Санбаев. 1933 жылы
М. Әуезов қарасөздердің мағынасына қарай
өзінше жүйелеп орналастырған.
Кубик тастау

Кім? Не? Қандай?
Қашан? Қалай? Неге?
ұ м ы с
т ы қ ж та с ты р
Топ ы ң д ы топ
б ер
лы о й ғл ұ м а т
з т у р а ы м а
Қ а р а сө р і т у р ал
І топ. р а с ө з де ой
а й қ а ты л ғ а н
то п . Аб з д е а й
ІІ а р а сө
о п . 3 1 - қ
а ә ң гі ме
ІІІ т ет б о й ы нш
п . С у р
ІV то
Қара сөздер
рі ту ралы
қа р а с өзде
Абай т бер
ма ғ лұ м а
тыл ғ ан о й.
р а с ө зде ай
31-қа
жо лды ө лең
Бес
1 Зат есім
2 Сын есім
3 Етістік
Синоним
Сөйлем
Не білемін? Нені білдім? Нені білгім
келеді?
Үйге тапсырма

1. 31-қара сөзді түсініп оқу, мазмұндау

2. Абайдың басқа да қара сөзінен оқып
келу
Бағалау
Топтың көшбасшылары топ мүшелерінің жұмыс
жасау деңгейіне тоқталады.
«Екі жұлдыз, бір тілек» стикерді жабыстыру.

Ұқсас жұмыстар

Абай Құнанбаев "Қансонарда бүркітші шығады аңға"

Абайдың туғанына 165 жыл

Абай "Табиғат туралы өлеңдер"

Қара сөз - көркем әдебиеттің үлкен бір саласы

Бес нәрседен қашық бол

Өлеңнің тақырыбы

Жылқының әні

Абай Құнанбайұлына 175 жыл

Абай поэмалары

Абай және мектеп

Пәндер