Қысым бірліктері

Қараөзен мектеп - лицейі
Стамғазиева Ақсамал Жұмажанқызы
Физика пәнінің ІІ санатты мұғалімі

Ашық сабақ
Сабақтың тақырыбы: Қысым. Қысым
бірліктері.
7 сынып
Мақсаты
Оқушыларға күштің
әрекет тіреу ауданына
тәуелді болатыны, қысым,
қысымның бірліктері
туралы түсінік беру.
Психологиялық дайындық
• Орман – қолды алға созу;
• Ауа - қолды жағары көтеру;
• Жел – қолды екі жаққа жаю;
• Жер – қолды жерге жеткізу;
Үй тапсырмасын тексеру
1. Қандай күшті үйкеліс күші дейміз?
2. Үйкеліс күшінің формуласы қандай?
3. Үйкеліс күші нешеге бөлінеді?
4. Нормаль қысым күші деген не?
Білімді жан – жақты тексеру.

1. Қысым дегеніміз не?
2. Қысымға мысал келтір
3.Қысымның формуласы
қандай?
4. Қысымның SI жүйесіндегі
өлшем бірлігі не?
5. Қысымның қандай
бірліктерін білесіңдер?
кысым
куш
аудан
кысым,
р 1Па, (паскаль)
куш F, аудан S,
F 1Н (ньютон) S 1м 2

F
р
S
Н
1Па 1 2
м
ХБЖ-да қысым Паскальмен өлшенеді.

гПа=100 Па=102 Па
кПа=1000 Па=103 Па
МПа=100000 Па=106 Па
Мағынаны тану
Белгілі бір бетке түсетін күш
әрекетінің нәтижесін сипаттайтын
шаманы қысым деп атайды, оны р
әріппен белгілейміз және ХБЖ-де
қысымды Па өлшейміз
• Сұйықтар мен газдардың
қысымды барлық жаққа
бірдей жеткізетінін
дәлелдеді
• Паскаль шары.

С
Т Ы Р

О
Р А

(дұрыс тапсаң шар әуеге қалықтайды!)

Р На µ к

кг Н Па F
1. Белгілі бір бетке түсетін күш
әрекетінің нәтижесін сипаттайтын
шама?
2. Қысымды қалай анықтайды?
3. Қысымның қандай бірліктерін
білесіңдер?
4. Қолмен іс тіккенде неліктен бармаққа
оймақ киеді?
5. Шаңғысыз жүргенде адам неліктен
қарға омбылайды?
6. Қысымды арттырып немесе кемітуге
болама? Ол үшін не істеу керек?
ЕСЕПТЕҢІЗ!!!
1. Күш 200 Н, ал ауданы 2,5 м2 дененің түсіретін қысымын
анықта.
2. Бетке 3000 Н күш түсіріп 2 Па қысым алсақ, ауданы
қандай болған?
3. Асфальт төсеуде қолданылатын машина каток тірегінің
ауданы 1500 см2 , түсіретін қысымы 300 Па екенін біліп,
әрекет ететін күшті анықта.
4.Күйтабақта ине 0,27 Н күшпен әрекет етеді. Егер иненің
ұшының ауданы 0,0003 см2 болса, оның күйтабаққа
түсіретін қысымы қандай?
5. Розеткаларға 37,5 кН күшпен әсер ете отырып арнаулы
кеспелтектермен (баркалитті) престейді. Розетканың
ауданы 0,0075 м2 . Розеткаға қандай қысым түседі?
Жауабы:

1.80Па.
2.1500м2
3.2 Н
4.9 МПа
5.5000 кПа
Деңгейлік есептер
І-деңгей:
1. Массасы 600кг доңғалақты тегістегіш тіреуіштің ауданы
2000см2. Ол топыраққа қандай қысым түсіреді?
2. Массасы 10т трактордың екі шынжыр табанының ауданы 2м2.
Бұл трактордың топыраққа түсіретін қысымын табыңыздар.
ІІ деңгей:
1. Мұз 90кПа қысымға төтеп береді. Осы мұздың үстімен массасы
5,4т, шынжыр табанының ауданы 1,5м2 трактор өте ала ма?
ІІІ деңгей:
1. Жолды таптап тегістеп жүрген доңғалақты тегістегіш жерге
400 000Н/м2 қысым түсіреді. Тегістеуіштің тіреуінің ауданы
0,12м2. Оның салмағы неге тең?
P P=F/S Па

F F=mg Н
S S=a*b М2
ын ы
” о й
т а п
н ,
й ла
“О Ойынның шарты: Берілген
кестедегі формуланың атауын
сәйкесінше сол формуланың
жанына
тиісті жауабы бойынша
орналастыру керек.
“Ойлан, тап” ойыны
Ойынның шарты: Берілген кестедегі формуланың атауын сәйкесінше сол
формуланың жанына тиісті жауабы бойынша орналастыру керек.
1. P=F/S ненің формуласы?
А) ауырлық күші Б) күш Қ) Қысым
2. Қысым дегеніміз не?
Ы) Белгілі бір бетке түсетін күш әрекенің нәтижесін сипаттайтын
шаманы айтамыз.
С)Белгілі бір күш әрекенің нәтижесін сипаттайтын шаманы
айтамыз.
Д) Белгілі бір бетке түсетін аудан әрекенің нәтижесін сипаттайтын
шаманы айтамыз.
3. Қысымның ең үлкен бірлігін атаңыз
Е)гПа С)МПа П) кПа
4.SI жүйесінде қысымның немен өлшенеді?
Л) Н Р) Дж Ы) Па
5. F = pS ненің формуласы?
М) күш К) аудан Т) қысым
қ ы
Дұрыс жауаптар:

1.қ . 2. ы 3. с. 4: ы. 5. м.

ы
с м
Белгілі бір бетке түсетін
күш әрекетінің нәтижесін
сипаттайтын шаманы
недеп атаймыз?
P=F/S
F = pS
S=F/p
1кПа=
1гПа=
1МПа=
“Кім білімпаз?”

Қысым дегеніміз Қысымның Гук заңы? Аурлық күш
не?. Өлшем бірлігі? дегеніміз не?

Қысымды табу Жердің тарту Күш бетке қысым
Күш
формуласы? Күшің қалай Дененің түсіргенде
Өлшем бірлігі?
атайды?. Салмағының калай
формуласы? бағытталынады ?
• Күш көбейсе артады
• Аудан артқа тартады
• Жүзі жұқа үшкір зат
• Одан бірақ қорқады.
• (Қысым)

.
Қорытынды
Қысым (орыс. давление ) бір дене
екінші дене бетіне (мысалы,
ғимарат іргетасының грунтқа,
сұйықтықтың ыдыс қабырғасына,
қозғалтқыш цилиндріндегі газдың
піспекке, т.б.) әсер еткенде пайда
болатын қалыпты күштің (дене
бетіне перпендикуляр)
қарқындылығын сипаттайтын
физикалық шама.
Үйге тапсырма

Күнделікті енді ашайық
Үй тапсырмасын жазайық.
Қысымнан алған білімді,
Ұмытпай есте сақтайық.

Ф 33, 14 тапсырма,
15 жаттығу №3
Сабақ аяқталды.
Рахмет

Ұқсас жұмыстар

Атмосфералық қысым. Атмосфералық қысымның бар екендігін дәлелдейтін тәжірибелер

Сұйықтың стакан түбіне қандай күш түсіретінін есептеңдер

Қажетті құралдар

Метеорологиялық элементтерді өлшеу

Өлшеу жүйесіндегіфизикалық шамалардың туындылар бірлігі

Механика Бірқалыпты қозғалыс

Жылдамдық. Жылдамдық бірліктері

Ерітінділердің түзілуі

Қысым формуласы

Сұйықтардың қасиеттері

Пәндер