Алдар көсе бізде қонақта




Презентация қосу
Жылулық
құбылыстарын
қорытындылау. Еңбек
түбі
береке!
Жылулық
құбылыстарын
қорытындылау.
Дамытушылығы:
Мақсаты: Оқушының даму
Білімділі гі: жүйесін дамыту,
Оқушыларды жүйелі түрде
табиғаттағы ойлауға
жылулық
құбылыстардың ізденуге
мағынасын аша бағыттау, білімге
білуге үйрету. деген
құштарлығын
Тәрбиелігі:Өмірдің арттыру;
барлық ағымы
физикалық
заңдылыққа қатысты

екендігін көрсету,
балаларды еңбектене,
іздене білуге
баулу;
Мақалдың физикалық
мағынасын ашу

Отты үрлеген жағады,
шындықты іздеген табады.
Мақалдың физикалық
мағынасын ашу

Түндіксіз үйден түтін
түзу шықпайды.
Мақалдың физикалық
мағынасын ашу

Нан піскенше күлше күйеді.
Мақалдың физикалық
мағынасын ашу

Тонның жылуы терісінен
емес- жүнінен.
Мақалдың физикалық
мағынасын ашу

Қақпақсыз қазан қайнамас
Мақалдың физикалық
мағынасын ашу

Оты жанбағанның,
қазаны қайнамас.
Мақалдыңфизикалық
мағынасын ашу

Түнгі су – ну,
күндізгі су- бу.
Мақал физикалық мағынасын
ашу

Аузы күйген үрлеп ішеді.
Есептер шығару

1. ТӘЖІРИБЕЛІК ЕСЕПТЕР

2. МӨЛШЕРЛІК ЕСЕПТЕР

3. ГРАФИКТІК ЕСЕП
№1 тәжірибелік есеп
Салқын суды жылытқанда қанша жылу
мөлшерін алғанын анықтау керек.
Бер:
m= г
t1 = 0
C
t2 = 0
C
c=4200 Дж/кг*0С
Q=?
№2 тәжірибелік есеп
Қайыңнан жасалған текше берілген. Отынның осы түрі толық
жанғанда бөлініп шығатын жылу мөлшерін анықтау қажет.

Берілгені:
qқай = 14·106Дж/кг
ρқай = 700 кг/м3
а= м
b= м
c= м
Q=?
№1 мөлшерлік есеп
Егер оған массасы 880 г суды 0°С - тен 100°С-ке
дейін қыздыру үшін қажет жылу мөлшеріндей
жылу берсек, массасы 2 кг алюминий кесегі
қанша градусқа қызады?
№2 мөлшерлік есеп
11 кг су буы конденсацияланғанда қандай
жылу мөлшері бөлінеді? r=2,3*106Дж/кг.
Графиктік есеп
Массалары бірдей су, мыс
және темір бірдей
температурада
қыздырылды. Қай график су
үшін, қай график мыс үшін,
қай график темір үшін
тұрғызылғанын
анықтаңдар. Жауабын
негіздеңдер. (Жылу
мөлшерінің кеңістіктегі
кейбір шығынын ескермеуге
болады)
Алдар көсе бізде
қонақта
Бір күні аты әлемге әйгілі Алдар Көсе
Шықбермес Шығайбайдың үйіне қонаққа
келеді. Олар келгенде бұл үйдегі апай сыртта
бауырсақ пісіріп жатады. Алдар Көсе әңгіме
айтып көп отырып қалады, бай оны шайға
шақырады. Шайға байдың қызы Бикеш
темірден өріліп жасалған ыдысқа бауырсақты
салып әкеліп, дастарханға қойып жатып
былай дейді:
- Бауырсақты ыстық кезінде жеген дәмді,
сондықтан бауырсақ тез суып қалмас үшін
мына темірден өріліп жасалған ыдысқа әдейі
салып әкелдім.
Сонда көп білетін Алдар былай дейді:
- Жоқ қателесесіз: одан да бауырсақты
ағаштан жасалған ыдысқа салған дұрыс.

Сұрақ: Алдардың берген кеңесі
дұрыс па?
Үйде Алдар Көсе баймен сөйлесіп көп
отырып алады. Ал байдың бәйбішесі
сырттағы самаурындағы шай қайнаса да,
отын бәсеңдетіп, шәйді үйге алып кірмей
отыра береді. Біраз уақыттан кейін
Алдар:
-Бәйбіше, сырттағы самаурындағы шай
қайнап жатыр, - деген екен. Сонда асып –
сасқан бәйбіше: -Оны қайдан көріп
отырсың, қу Алдар? – деген екен.

Сұрақ : Алдар, шынында да, шайдың қайнағанын
қайдан білді?
Алдардан оңайлықпен құтылмайтынын
білген бай бәйбішесіне шай әкелуін
бұйырады. Дастарханға шай да
келеді.Бай мен Алдар көсе әңгімелесіп
отырып шайға көшеді. Бәйбіше екеуіне
де ыстық шай ұсынады. Бай әңгімелесіп
отыра береді де, Алдар алдына келген
шайға бірден бір ас қасық шекер салып,
әңгімесін жалғастыра береді. Бай
Алдардың аузына қарап, біраз уақыт
өткеннен кейін ғана ыдысқа шекер
салады.

Сұрақ: Сонда қайсысының шайы тез суиды: байдың
ба, әлде Алдардың ба?
Алдар шайға қанып алып, орнынан
тұрып кетуге ыңғайланады. Үй иесі
есікті ашқаны сол еді, үйге бір
мысық кіре кетті. Алдардың көзі
кірген мысыққа түсті, мысықтың
жүні үрпиген, мысыққа қарады да,
құлақшынын алып жатып былай
деді:
- Құлақшынымды кие шығайын
далада суық екен – деді.

Сұрақ : Далада күннің суық екенін Алдар қайдан білді?
Қызықты
тәжірибе
Қызықты тәжірибе
1. Булану дегеніміз:
A. Сұйықтың молекулаларының кез-келген бағытта таралуы
B. Сұйықтың суға айналу құбылысы
C. Шапшаң қозғалатын молекуланың қозғалысы
D. Заттың сұйық күйде болуы
2. Сұйықтың бетінде жүретін булану ........... деп аталады.
A. Кебу
B. Булану
C. Кристалдану
D. Қатаю
E. Конденсациялану
3. Қаныққан бу дегеніміз -
A. өз қысымы тұрақты болатын бу
B. жабық ыдыстағы бу
C. будың концентрациясы
D. температурасы өзгермеген кездегі бу
E. өз сұйығымен динамикалық тепе - теңдікте болатын бу
4. Шық нүктесінің анықтамасын көрсет:
A. ауадағы су буының қанықпауы
B. салыстырмалы ылғалдылықтың жоғары температурасы
C. бу қаныққан күйге өткендегі, ал салыстырмалы ылғалдылықтың 100 пайызға
D. тең болған кездегі температурасы
E. жердегі өмір сүруге қажетті жағдай
5. Ауаның ылғалдылығын өлшейтін құралды көрсет.
A. Таразы
B. Спидометр
C. Психрометр
D. Термометр
6. Меншікті булану жылуының анықтамасын көрсет.
A. Сұйықтың агрегаттық күйі
B. Сұйықтың 1 кг-ын қайнау температурасында буға айналдыруға қажетті жылу.
C. Салыстырмалы ауаның ылғалдылығындағы жылуы
D. Заттың булану қабілеті
7. Меншікті булану жылуын қандай әріппен белгілейді?
A. Ρ
B. μ
C. λ
D. φ
8. Меншікті булану жылуының өлшем бірлігін көрсет:
A. Дж
B. Км/Сағ
C. м/с
D. Дж/кг
E. Мм
9. Кебуге немесе булануға кері жүретін процесс
A. Қайнау
B. Қатаю
C. Конденсация
D. Балқу
E. Кебу
10. Меншікті балқу жылуы қандай өлшем бірлікпен өлшенеді?
A. Дж/кг
B. Дж/м
C. Дж/м3
D. Дж/с
E. Дж/Н
Дұрыс жауабы:
1.A
2. A
3.E
4.C
5.C
6.B
7.A
8.D
9.C
10.A
Бағалау парақтары.
Білімнің басы бейнет, соңы зейнет
№ Оқушының аты- Мақал есепте Алдар Қызықт Кім Тест Бағасы
жөні - р көсе ы жүйрі
мәтел бізде тәжіриб к
қонақт е
а

ҮЙГЕ ТАПСЫРМА

Күнделікті енді ашайық
Үй тапсырмасын жазайық.
Архимед күшінен алған білімді,
Ұмытпай есте сақтайық.

1. Тарау бойынша тестке дайындық,
2. Төмендегі формулаларды пайдалануға арналған есептер құрастыру:
1. Q =rm – қайнау кезінде;
2. Q =rm –конденсация кезінде;
3. m=Q/r.
НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА
РАХМЕТ !

Сіздерге жүректің жылулығын,
жанның сұлулығын тілеймін

Ұқсас жұмыстар
Оқыту процесінде инновациялық технологияларды пайдалану
Ертегі
Айманов аса дарынды ойшыл режиссер суреткер актер
Лақап аттарды жүйелеу
Эмпатия өзгенің жағдайын сезініп, түсіне білу
Қадыр Ғинаятұлы Мырзалиев
Еңбекжолын сол кезде жаңадан ашылған балалар журналы
ХАЛЫҚ АУЫЗ ӘДЕБИЕТІ – ҚАЗАҚ ХАЛҚЫНЫҢ МӘДЕНИ МҰРАСЫ. АУЫЗДАН- АУЫЗҒА ТАРАП, ХАЛЫҚ ЖАДЫНДА САҚТАЛҒАН ШЫҒАРМАЛАРДЫҢ МАҒЫНАСЫ ДА, МАҢЫЗЫ ДА, ТӘРБИЕЛІК МӘНІ ДЕ ЗОР
Қазақ музыка мәдениеті
Қай ғалымды
Пәндер