Генетикалық код




Презентация қосу
Үй тапсырмасын тексеру
Графикалық диктант «+»немесе «-»
1.Фотосинтез процесі екі сатыда жүреді.

2.Жарық сатысында су қоданылады.

3.Сыртқы фактор фотосинтездеуші ағзалармен
анықталады.

4.Фотосинтез процесі тек жарықта жүреді.

5.Балдырларда жарықта фотофосфорлану
айналымының реакциясы жүреді.

6.Тірі ағзалардың барлығы фотосинтез үрдісінің
қарқындылығына тәуелді.

7.Фотосинтездің қараңғы фазасы тек түнде ғана
жүреді.

8.АТФ және НАДФ Н молекулалары жарық
фазасында синтезделеді.
Графикалық диктант

Жауаптары: 1+, 2+, 3-, 4-, 5+, 6-, 7-, 8+
Бағалау критерийі:
8 дұрыс болса- «5»
6-7 дұрыс болса- «4»
5 дұрыс болса- «3»
Фотосинтез Үрдістер
кезеңдері
Жарық фазасы Су фотолизі
Қараңғы фазасы
Нәруыз биосинтезі
а-РНК синтезделу
үрдісінің жүру
негізінің принципін
кезеңдерін жете түсіне
қарастыру;
білу
Генетикалық кодтың
қасиеттерін анықтау;
Трансляция туралы
білімдерді жинақтау.
Биосинтез

Көмірсулар Нәруыз
биосинтезі биосинтезі

Химиялық
Күн байланыста
энергиясы р
энергиясы

Күн АТФ
Сөздік

Нәруыз биосинтезі —
Күрделі әрі көпсатылы , мРНК
және тРНК қатысуымен тірі
ағзалардың жасушасындағы
рибосомаларында амин
қышқылдарының
қалдықтарынан полипептидті
тізбектің синтезделу үрдісі
Аминқышқылдары Ферменттер

Нәруыз
биосинте
зі
РНК – рРНҚ,
Рибосомалар тРНҚ, аРНҚ
ДНҚ → аРНҚ → Нәруыз
Сөздік

ГЕНЕТИКАЛЫҚ КОД – ДНҚ
молекуласындағы жасушаға қажетті
әртүрлі нәруыздардың құрылымын
анықтайтын тұқым қуалайтын
ақпарат.
ДНҚ - ның ширатылуы,
екі еселенуі

Қос тізбегі

Ата-аналық тізбек
ДНҚ
молекуласының
жартылай сақтала
екі еселену
арқылы
редупликацияның
жүруі
Сөздік

Редупликация
—ДНҚ-ның екі еселену үрдісі
ГЕНЕТИКАЛЫҚ КОД ҚАСИЕТТЕРІ

Триплеттігі Біртаңбалылығы

Аялдау белгілерінің
Даралығы болуы
(УАА, УГА, УАГ)

Үздіксіздігі Әмбебабтығы
(физик-теоретик )

1954 жылы ең алғаш
болып, 4 нуклеотид үштен
үйлесімділік түзсе,
20 аминқышқылын
кодтауға артығымен
жететін 64 үйлесімділіктің
болатындығы туралы
мақаласы жарияланды.
Генетикалық код

Бірінші Екінші негіз Үшінші негіз
негіз
У(А) Ц(Г) А(Т) Г(Ц)

У(А) Фен Сер Тир Цис У(А)
Фен Сер Тир Цис Ц(Г)
Лей Сер --------- ---------- А(Т)
Лей Сер --------- Три Г(Ц)
Ц(Г) Лей Про Гис Арг У(А)
Лей Про Гис Арг Ц(Г)
Лей Про Глн Арг А(Т)
Лей Про Глн Арг Г(Ц)

А(Т) Иле Тре Асн Сер У(А)
Иле Тре Асн Сер Ц(Г)
Иле Тре Лиз Арг А(Т)
Мет Тре Лиз Арг Г(Ц)

Г(Ц) Вал Ала Асп Гли У(А)
Вал Ала Асп Гли Ц(Г)
Вал Ала Глу Гли А(Т)
Вал Ала Глу Гли Г(Ц)
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/1b/Genetický_kód.jpg
Роберт Уильям Хар Гобинд Маршалл Уоррен
Холли (АҚШ) Корана (АҚШ) Ниренберг (АҚШ)

Генетикалық кодтың шешімі және оның
нәруыз биосинтезіндегі қызметі үшін
Транскрипция

Трансляция

Пострансляциялы
қ модификация
Сөздік

Транскриипция («көшіріп жазу»)
— нуклеотидтердің
комплементарлық принципіне сай
ДНҚ-дан а-РНҚ «тіліне»
аударылып жазылу принципі.
Транскрипция

РНҚ-полимераза

ДНҚ

ядр
о
а-РНҚ
Фермент
РНК-полимераза
Сигма-фактор
ДНҚ

а-РНҚ
ЯДРО
интр
он экзо
н

а-РНК
(Экзон)

ядр ЭПС
о
Бекіту тапсырмалары:

Сілтеме табушылар тобы:

Мәтінді оқи отырып, жаңа
ұғымдарды тауып, анықтамасын
бер.

Баяндаушы топ:
Мәтінді оқи отырып,
УАА,УАГ,УГА кодондарының
рөлін баянда.
ДНҚ-аРНҚ-нәруыз
сызбанұсқасына сипаттама бер.

Зерттеуші топ:
Тақырыптағы суретке талдау
жасау арқылы
сплайсинг механизмін
рөлдік тұрғыда көрсету

Ұқсас жұмыстар
Генетикалық код туралы қазіргі қалыптасқан көзқарасқа 1960 жылы
ТРАНСКРИПЦИЯ ФАКТОРЛАРЫ ЖӘНЕ ТРАНСКРИПЦИЯ КЕЗЕҢДЕРІ
Тасымалдаушы РНҚ
Вирустарды лабораториялық жағдайда өсіру ерекшеліктері, торша өсінділерін алу және олардың классификациясы
ГЕНЕТИКАЛЫҚ АҚПАРАТ
Генетикалық ақпарат - организмдердің ұрпаққа беретін қасиеттері жөніндегі ақпарат
Жәндіктер мен өсімдіктердің генетикалық инженериясы
ДНҚ - ның транскрипциясы
Мутациялардың замануи жіктелуі және тұқым қуалайтын аурулардың мысалдары
ҰЛТТЫҚ МӘДЕНИ КОД
Пәндер