Мектеп консилиумы




Презентация қосу
Сынып жетекшілер әдістемелік
бірлестігі отырысы

Бұлабаев Біржан
Заманбекұлы, директордың
ТЖО ММ “№ 19 ЖОББОМ”
Сынып жетекшілер әдістемелік бірлестігі
отырысының тақырыбы:
«Жасөспірімдер өмірі мен
денсаулығына қауіп тудыратын мінез-
құлық түрлерінің алдын алу»

Жаһандану кезеңіндегі, қоғамдағы
ауқымды әлеуметтік-экономикалық өзгерістер
жағдайындағы Қазақстанның болашағы
балалардың тәрбиелігі, білімділігі, рухани,
адамгершілік жағынан дамуымен қатар өмірге
деген бейімділігімен анықталады.
• 2007-2011 жылдарға арналған
“Қазақстан балалары” бағдарламасы
2007 жылдың 21 желтоқсанында
Қазақстан Республикасының үкіметінің
№1245 қаулысымен бекітілген
• Бағдарламаның мақсаты:
Әлеуметтік және құқықтық
кепілдіктермен қамтамасыз ету
арқылы балалар өмірінің сапасын
арттыру.
Бағдарламаның міндеттері:
• Балалардың құқықтары мен мүдделерін қорғау саласындағы
Қазақстан Республикасының Заңнамаларын жетілдіру
• Мемлекеттік органдар, халықаралық және үкіметтік емес
ұйымдар арасындағы ведомствоаралық қарым-қатынасты
қамтамасыз ету
• Барлық категориядағы балаларды сапалы білім беру,
медициналық, әлеуметтік қызмет көрсету жағдайларымен
қамтамасыз ету
• Қиын өмірлік жағдайларға тап болған балалардың құқығын
қорғау үшін кешендік жүйелі шараларды қалыптастыру
• Балалардың қараусыздығы мен панасыздығы және
жасөспірімдер арасындағы құқықбұзушылықтың алдын алу
шараларының жүйесін жетілдіру
• Әлеуметтік жетімдіктің алдын алу
• Балалардың демалысқа, мәдени және шығармашылық өмірге
деген құқықтарын іске асыруға ықпал ететін жағдайларды туғызу.
Мемлекетіміз балалық шақ адам өміріндегі маңызды кезең екенін ескере
отырып, балаларды басым бағытқа даярлау қоғамдағы толық қанды
тіршілік принциптерінен бастау алатындығын атап көрсетті.
Қазақстан Республикасы 1994 жылы Бала құқығы туралы Конвенцияны
бекітті.
Бұл бағдарлама балалар құқығы мәселелерін реттейтін халықаралық
нормалардан бастау алатын міндеттемелерді орындаумен байланысты
құрылған.
Бағдарлама шеңберінде мүдделі мемлекеттік құрылымдар, жергілікті
атқару органдары мен үкіметтік емес қоғамдық ұйымдар арасындағы
балалар өмірінің сапасын арттыру мақсатындағы тиімді қарым-
қатынас жүйесін қалыптастырылған.
Ерекше үрей тудыратын мәселе- жасөспірімдер денсаулығы мен өміріне
қауіп тудыратын теріс мінез-құлықтардың алдын алуға бағытталған іс-
шаралардың болмауы.
Жасөспірімдер денсаулығы мен өміріне қауіп тудыратын мінез-құлық
формаларының алдын алу шараларының жүйелі емес екендігін ескере
отырып, бағытты іс-шараларды іске асыру ісіне азаматтық секторды
жұмылдыру керек.
Балаларға қатысты мемлекеттік саясат еліміздегі экономикалық
және саяси реформалар кезінде іске асып жатыр... Балалардың
қоғамдағы жағдайын жақсартуға бағытталған барабар шаралар
қабылданып жатыр.
Осыған қарамастан отбасының әлеуметтік институты ролінің
төмендеуі сияқты келеңсіздіктер орын алып жатыр, әлеуметтік
нормаларға қайшы өмір сүретін ата-аналар саны көбеюде.
Бұл істің бұлай етек жаюы- баланың адамгершілікті, рухани бай
тұлға ретіндегі қалыптасуындағы отбасы ролінің төмендеуі; бала
тәрбиесіндегі ата-ана жауапкершілігі, материалдық және
тұрмыстық қиындықтар, әсіресе жас отбасыларда, мектеп,
отбасы және қоғам арасындағы қарым-қатынастың жеткіліксіз
болуы, отбасы құндылықтары мен отбасылық тәрбиенің дұрыс
насихатталмауы.
Нашақорлық
Нашақорлық

Ішімдікке
Ішімдікке Ерте
Ертекезеңдегі
кезеңдегі
салыну
салыну жүктілік
жүктілік
Девианттық
Девианттық
мінез-құлық
мінез-құлық
түрлері
түрлері

Суицидтік
Суицидтік Құқық
Құқық
мінез
мінез бұзушылықтар
бұзушылықтар
құлық
құлық
Топтарға тапсырма
«Құқық бұзушы жасөспірімнің»
портретін салыңыз

«Нашақор жасөспірімнің» портретін
салыңыз.

«Суицидқа бейім келетін
жасөспірімнің» портретін салыңыз».
Тәртіпсіздік Құқықбұзу- Қылмыс
шылық
Қылмыс кодексінде Заңмен реттелген Заңға қайшы келетін,
қарастырылмаған кәмелет жасқа толған жазасы өтелетін
немесе ондағы және ақыл-есі дұрыс қоғамдық қауіпті
нышандардың адамдардың заңға әрекет, заңмен
барлығына бірдей ие қарсы жасаған реттелетін қоғамдық
болмайтын қоғамға әрекеттері. қатынастарға
зиян келетін түбегейлі зиян келетін
әрекеттер немесе қоғамдық қауіпті
онда көрсетілген әрекет
түрлері: азаматтық,
әкімшіліктік және
тәртіптік
Жасөспірімдермен ПСИХОЛОГИЯЛЫҚ
жекелеме жұмыс қызметтің кеңестері,
ТРЕНИНГТЕР

с
ы Жазғы
йл Қ

ПР
ба БА
ан
демалысты КТК клубтары мен

ОФ
ұйымдастыру спорт
секцияларының

ИЛ кең
жұмысы

АК ес
И

ТИ
ІЖ

КА
КТ

ЛЫ
Қ
Құқықбұзушылықтың алдын алудағы
мектептің жұмысы

Ата-аналарға ПОЛИЦИЯ, Жалпы мектептік Құқықтық
арналған кеңестер ПРОКУРАТУРА, шаралар мен сауаттандыру
ЮСТИЦИЯ сынып сағаттары
өкілдерімен кездесу
«Қауіп тобындағы» оқушыларды анықтау

Көршілер, Ұстаздар
Ата-ана, туған-туыс бөгде адамдар

Мектептің полиция инспекторы, В ПДН
Мектеп әкімшілігі Медициналық қызметкер

МЕКТЕПТІҢ ПРОФИЛАКТИКАЛЫҚ КЕҢЕСІ(фильтр)

«қауіп тобындағы» Әлеуметтік қорғауға
балалар «нормадағы» алынған балалар

Мектепішілік тіркеу
балалар
Халықты әлеуметтік Қамқоршылық
Коррекция қорғау органдары органдары

Мектеп консилиумы
Психолог, сынып жетекшілер
Топтарға тапсырма
• Оқушыларды мектепішілік тіркеуге қою
критерийлерін анықтаңыз.
Мектепішілік тіркеуге қою
критерийлері
• Сабақты босату
• Қоғамға қайшы келетін мінез-құлық
элементтерінің болуы (дөрекі сөйлеу,
төбелес, өрескелділік, шылым
шегу,оқушылардың ар-намысына тию)
• ПАЗ (психоактивті заттар) қолдану (бір рет
болса да)
• Отбасының әлеуметтік сәтсіздік
жағдайы(әлеуметтік жағдайлардан туындаған
аурулар, қаңғыбастық, қайыр тілеу және т.б.)
Ақшажәне
Ақша жәнебасқа
басқададазаттарды
заттардыбопсалаушылығының
бопсалаушылығының
зардабыншекпеу
зардабын шекпеуүшін:
үшін:
•• Бар
Барфактілерді
фактілердіжасырмаңыз;
жасырмаңыз;
•• Бопсалаушылық
Бопсалаушылық кезінде
кезінде олол адамды
адамды естеесте сақтап
сақтап қалуға
қалуға
тырысыңыз(аттарын,
тырысыңыз (аттарын,тәртібін,
тәртібін,басқа
басқададақылықтарын);
қылықтарын);
•• Бопсалаушылардан
Бопсалаушылардан қорықпандар,
қорықпандар, олар
олар кәдімгі
кәдімгі
қылмыскерлер;
қылмыскерлер;
•• Бопсалаушылық
Бопсалаушылық кезінде
кезінде үлкендердің,
үлкендердің, жанындағы
жанындағы
адамдардың назарын
адамдардың назарын аударуға
аударуға тырыс
тырыс (қатты(қатты сөйле,
сөйле,
айқайла,қашып
айқайла, қашыпкетуге
кетугеәрекетер
әрекетержаса
жасат.б.);
т.б.);
•• Егер
Егер олардың
олардың талаптарын орындай
талаптарын орындай алмасаң,
алмасаң, кейін
кейін
орындауғауәде
орындауға уәдебер;
бер;
•• Бопсалаушылық
Бопсалаушылық жағдайы
жағдайы туралы
туралы ата-аналарға,
ата-аналарға, мектеп
мектеп
инспекторына,мұғалімдерге,
инспекторына, мұғалімдерге,мектеп
мектепәкімшілігіне
әкімшілігінехабар
хабарбер
бер
•• ХҚК
ХҚКтелефон
телефонарқылы
арқылыхабарла
хабарла
•• Бопсалаушының
Бопсалаушының көңілін
көңілін аудармау
аудармау үшін
үшін
өзіндегі ақшаны,
өзіндегі ақшаны, ұялы
ұялы телефонды
телефонды және
және
басқа да
басқа да құнды
құнды заттарды
заттарды көшеде
көшеде
пайдаланған кезде
пайдаланған кезде абай
абай бол!
бол!

•• Өзіңе
Өзіңе бейтаныс
бейтаныс жасөспірімдердің
жасөспірімдердің топтасып
топтасып
тұрған жерлерінен
тұрған жерлерінен айналып
айналып өт.
өт.
Жазғы демалыс кезінде оқушылар мен ата
-аналарға арналған жаднама
Құрметті оқушылар, ата-аналар!
Сендерді тоқсанның аяқталуымен құттықтаймыз. Осыған орай
сіздерге жақсы демалыс тілейміз. Жазғы демалыс кезінде
мұражайларға, кинотеатрларға, кітапханалар мен сауықтыру
орталықтарына барыңыздыр.
Кәмелетке толмағандардың арасындағы құқықбұзушылықтың алдын
алу мақсатында келесі ұсыныстарды ңазарларыңызға ұсынамыз:
1. Жасөспірімдердің топтасқан жерлері мен ішімдік ішкен адамдардың
жанынан аулақ жүру.
2. Сағат 21.00 ден кейін көшеде жүру
3. Алкогольдік ішімдіктерді, нашаны және ПАЗ –ды қолданбау;
4. Ойын залдары мен ойын автоматтарына барудан бас тарту;
5. Түнгі уақыттарда компьютерлік салондарда қалмау;
6. Бопсалаушылықпен айналыспау, егер де өздерің сондай жағдайға тап
болған кезде ата-аналарыңнан жасырмау;
7. Құқықбұзушылықтарға, қылмысқа бармау, егер сендерге қысым
көрсеткен жағдайда ата-аналарыңа және мектепке ақпарат беруге
тырысу
8. Құқықбұзушылыққа бейім болып көрініп, күмән тудыратын
топтардан аулақ болу;
9. ЖЖЕ сақтау;
10. Әрдайым осы ұсыныстарды ұстанатын болсаң, өзіңді
құқықбұзушылықтан алыстатасың
Нашақорлық – ауытқыған мінез-құлық
түрі ретінде
Есірткі қолданудың салдары

Рухани
Медициналық
Әлеуметтік
Нашақорлық Денсаулықтың
үлгерімінің ортаның нашарлауы,
төмендеуі,азаматтық идеологиясын ішімдікке салыну,
және қалыптастыру, жастардың арсындағы
құқықтық тұлғаның күрт өзгеруі
тәртіп бұзушылықтың өлімнің көбеюі
көбеюі,
суицидтің көбеюі

Топтарға тапсырма
«Есірткіні қолданудың алдын алу»
кластерін жасаңыз.

«Ішімдікті қолданудың алдын алу»
кластерін жасаңыз.

«Шылым шегудің алдын алу» кластерін
жасаңыз.
Мектептің наркологиялық бекеті

Мақсаты:
Мектепте дұрыс білім алуға қолайлы
жағдайлар туғызу, жасөспірімдер арасындағы
құқықбұзушылықтың, нашақорлық заттар
мен ішімдікті қабылдаудың алдын алу,
оқушылардың міне-құлықтарын дұрыс жолға
қою.
Міндеттер:

• Ауытқыған мінез-құлықты қалыпқа келтіруге
бағытталған жекелеме тәрбие жұмыстарын
жүргізу, тәуелділікті қалыптастыру;
• Білім беру мекемелеріндегі балаларды психоактивті
заттарды қолдануының алдын алу;
• Ата-аналарды нашақорлық жағдайлары, отбасылық
бақылаудың қажеттілігі жөнінде ақпараттандыру,
ауытқыған мінез-құлық салдарын анықтау және
салауатты өмір салтын насихаттау жұмыстарын
жүргізу.
• Психоактивті заттарды қолдануға әуес, ауытқыған
мінез-құлықты оқушылар арасындағы қауіп тобын
анықтау, сол жайлы ата-аналарды, нарколог-
дәрігерді дер кезінде хабардар етіп, педагогикалық
немесе тәрбиелік шаралар жүргізу.
• Оқушылар мен ата-аналар арасында ақпараттық-
сауаттандыру жұмыстарын жүргізу.
Наркологиялық бекеттің құрамы

• Төрағасы – директордың тәрбие ісі жөніндегі
орынбасары
• Педагог-психологтар
• Мектептің медициналық қызметкері
• Нарколог-дәрігер
• Сынып жетекшілер
• Мектептегі өзін-өзі басқару ұйымының өкілі
• Ата-аналар комитетінің өкілі
Сынып жетекшісіне арналған
жаднама
Педагог балалардың психоактивті және есірткі
заттарды қолдануының белгілерін білуі керек.
Физиологиялық белгілері:
• Терінің өңсіздігі, бозаруы;
• Көздің шарасын шығып, қызарып, бұлдырап кетуі,
• Баяу, түсініксіз сөйлеу;
• Тәбеттің ,салмақтың жоғалуы немесе асты шектен
тыс ішу;
• Созылмалы жөтел;
• Қозғалу белсендігінің төмендеуі (шалыну немесе
ақсаңдау);
• Уақыттың басым бөлігін іс-әрекеттері әлеуметке
қайшы келтіретін топтарда өткізу
Тәртіптің белгілері:

• Себепсіз ашулану, әлсіздік
• Бәріне немқұрайдық таныту, зейін мен есте сақтау қабілетінің төмендеуі
• Үйден кетіп қалу, белгісіз себептермен сабақты босату
• Ұйқысыздық
• Сынды дұрыс қабылдамау, көңіл-күйдің күрт өзгеріске ұшырауы
• Тез шаршау
• Жақын адамдармен қарым-қатынасты үзу
• Сабақ үлгерімінің төмендеуі
• Үнемі ақша сұрау
• Үйдегі киім-кешек, кітап, видео және аудио техниканың, бағалы заттардың
жоғалуы
• Телефонмен жиі сөйлесу
• Оқшаулану, бұрын өзін қызықтырған іс-шараларға қатысудан бас тарту
• Өтірік айту, алдау
• Сұраққа толық жауап қайтармау, жалтару, өтірік әңгімелер құрау
• Сыртқы келбетінің талапқа сәйкес болмауы
• Ерекше әуендерді көбірек тыңдауға әуестілігі
Айқын белгілер:
• Уколдың орындары, жарақат орны, көгерген
жер
• Қағаз бен ақшаны, дөңгелетіп ораулары
• Қарайған кішкене қасықтар
• капсулалар, көпіршіктер, қаңылтыр банкалар
• Әр түрлі тыныштандыратын дәрі-дәрмек
қораптары
• «Беломор» папиростары
Педагог қиын-қыстау кезеңінде дұрыс әрекет жасай білу керек.
Білім беру мекемесінің қызметкерлері мен әкімшілігінің
жасөспірімдердің есірткіні пайдаланатындарына
күмәнданған кездегі әрекеттерінің реттілігі.
Негізгі ережелер.
• Жасөспірімді есеңгірететін заттарды пайдаланудың әкелетін
зияны мен салдары туралы жеткілікті ақпараттандыру
• Алғашқы ескерту жасаған кезде ұстамдылық көрсетіп, айғай-
шусыз, байыппен балаға медициналық көмек көрсетудің
қажеттілігіне көзін жеткізу.
• . Мектепке есеңгіреген күйі келіп, психоактивті заттарды
қабылдауға достарын үгіттеуге болмайтындығы туралы қатаң
түрде ескерту
• Мұндай көріністер орын алған жағдайда мектеп әкімшілігі
белгіленген тәртіп бойынша әрекет жасайтындығы туралы
хабардар ету.
Назарларыңызға!
1. Жасөспірімдерге көмек ұсынған кезде олардың ар-намысына тимей,
психикалық қасиеттерін ескере отырып, әрекет жасаңыз.
2. Баланың дерті туралы ақпараттың тарап кетпеуіне басты назар
аударыңыз, өйткені ондай жағдайлар сіздің тарапыңыздан кездесіп
жатқан кездерде баламен қарым-қатынасты жоғалтып алу мүмкін
және бұл жағдайдың жасөспірім үшін өте ауыр тиетінін ұмытпаңыз.
3. Педагогтар наркологиялық көмек көрсететін мекемелер және
олардың қызметтері туралы хабардар болулары керек. Олар
қаншалықты жасырын түрде көмек көрсетіндігінің де маңызы ерекше.
4. Психоактивті заттарды қолданатын кәмелетке толмаған балалармен
жұмыс барысында оның отбасы жағдайын білу ерекше назарда
болуы керек. (ата-аналарының баласына ықпалы қаншалықты, оны
қоршаған микро әлеуметтік ортадағы адамдар кім және немен
шұғылданатын білу қажет)
5. Балалар мен жасөспірімдер арасында ауқымды ағарту-насихаттау
жұмыстарын жүргізу керек.
Егер жасөспірімнің есірткілік заттарды
пайдаланғанына күмәніңіз болса, келесі
әрекеттерді жасағаныңыз абзал:
1. Күмәніңіз туралы баланың ата-анасын немесе
қамқоршысын хабардар етіңіз.
2. Есірткілік заттарды топтасып қабылдаған топ
мүшелері ата-аналарымен жиналыс өткізіп, алдағы
уақыттағы бірлескен әрекеттердің жоспарын құру.
Аталған жиналысқа психиатр-наркологты және құқық
қорғау органдарының өкілдерін шақырғаныңыз өз
нәтижесін береді.
3. Нарколог дәрігермен оқушылардың немесе ата-
аналардың жекелеме кездесуін ұйымдастырыңыз.
4. Жасөспірімдер мен олардың ата-аналарына
анонимдік қаралу мен емделу туралы және арнайы
мекемелердің мекен-жайлары мен телефондары
жайлы ақпарат беріңіз.
Өз-өзіне қол жұмсаудың төменгі деңгейі (100 мың
адамға жылына 10 адам)

Италия 7
Англия 7
Израиль 6
Греция 3
Грузия 2
Армения 2
Әзербайжан 1

Слайд №3
Өз-өзіне қол жұмсаудың жоғарғы және ең жоғарғы
деңгейі
(100 мың адмға 20 адамнан жоғары):

Литва 42
Белоруссия 37
Ресей 36
Қазақстан 30
Венгрия 28.5
Латвия 26
Украина 25
Жапония 24
Суицид белгілерінің
фактілері
Суицидқа әрекет жасау
Аяқталған суицидтер
ауыл

қала
толық жанұя

толық емес

сәтті жанұя

сәтсіз жанұя
«Логикалық лото»
Бастауыш сыныптардың ата-аналарына
арналған суицидтың алдын алу
мақсатындағы ұсыныстарды таңдаңыз.

Орта буын сыныптарының ата-аналарына
арналған суицидтың алдын алу
мақсатындағы ұсыныстарды таңдаңыз.

Жоғары сынып ата-аналарына арналған
суицидтың алдын алу мақсатындағы
ұсыныстарды таңдаңыз.
«Аяқталмаған сөйлемдер»
рефлексиясы

Өмір қауіпсіз болған
жағдайда ғана тамаша

Өзіңді қорғай біл !!!
• Рефлексия «Аяқталмаған сөйлемдер».
• Бүгінгі іс-шарада менің түсінгенім ____________________________________________
• _____________________________________________________________________________
• Мен үшін белгісіз және жаңалық болғаны ______________________________________
• _____________________________________________________________________________
• Мен үшін қиын болғаны_____________________________________________________
• _____________________________________________________________________________
_
• Маған түсініксіз болып қалғаны _______________________________________________
• _____________________________________________________________________________
_
• Өз іс-тәжірибем үшін алдағы уақытта қолданатыным _____________________________
• _____________________________________________________________________________
_
• _____________________________________________________________________________
_
• Бүгінгі іс-шарада мен үшін ең тиімді болғаны ___________________________________
• _____________________________________________________________________________
_
• Аталған мәселелер бойынша білгім келетінім ____________________________________
• _____________________________________________________________________________
__
ақсы -
ды- Ж ден
қ ыл лық саул
ық
А ық Өмір
л

сат бат
Мақ ілу
ыл
ды
б қ
қоя

а н-
Бост қ
с ті р г іш ды
епте
йылық
шын
а мд і -
сен і
лік

лік
оптимизм
Ө збетті қуаны бақыт жігерлік
ш

Ұқсас жұмыстар
Көру қабілеті зақымдалған балаларға көмек көрсетудің психологиялық - педагогикалық негізі
Психологиялық - педагогикалық қолдау көрсету
Білім беру мазмұнын жаңарту жағдайында кітапхананың ақпараттық білім беру ортасын құру және іске асыру
Жоғары мектеп педагогикасы кәсіби мамандарды даярлау туралы ғылым
Жоғары мектеп педагогикасының мақсаты
Жоғары мектеп педагогикасының қызметтері
Натурал санның бөлгіштері, еселіктері
ТАБЫСТЫ МЕКТЕП ҚАҒИДАЛАРЫ
Жазу орны
Ірі қала жағдайында мектеп оқушыларының арасында кеңінен тараған зиянды дағды-әдеттер мен олардың алдын алу
Пәндер