Тас көмір

Презентация қосу

Сабақтың тақырыбы:

Қазақстандағы
көмірсутекті кең
орындары және оларды
пайдалану
11 сынып
Отынның жіктелуі

Қатты Сұйық Газ

Ағаш,шымтезек Мұнай, бензин,
,қоңыр көмір, керосин Табиғи газ
таскөмір
Ашылу тарихы
Мұнайды ең алғаш рет ертеде шығыс
халқы пайдаланған. Ең алғаш болып
мұнайды кәдеге жаратқан Тигр мен Ефрат
өзенінің бойын мекендеген шумария
мемлекеті. Ал, 2800 – 3500 жыл бұрын Суза
қаласының маңынан табылған көне құмыра
ыдыстардан мұнай жұғындылары табылған,
сол деректерге сүйенсек Иран халқы
мұнайды сол кезде тауып, пайдаланған.
Физикалық қасиеттері:

Мұнай көміртегілер қоспасы болатын, жанатын майлы сұйықтық, қызыл –
қоңыр, кейде қара түске жақын немесе әлсіз жасыл –сары, тіпті түссіз түрі де
кездеседі. Суда ерімейді бірақ органикалық еріткіштерде ериді. Өзіндік иісі
бар.Судан жеңіл мұнай= (0.73-0.98)г/см3. Жерде тұнбалық қабатында
орналасады. Пайдалы қазбалардың ең маңызды түрі.
Мұнайдың
құрамы

ЦИКЛО АРОМАТТЫ
ПАРАФИНДЕР
ПАРАФИНДЕР КӨМІРСУТЕК

МИНЕРАЛДЫ СУ
МЕТАЛДАР
ТҰЗДАР
Мұнай өңдеу – оның құрамындағы
көмірсутектердің қайнау температурасына сәйкес
булануына негізделген.
Мұнайды өндіру мен өңдеуден туындайтын
экологиялық зардаптар

Пайдасы Зияны
- Қара алтын, аса пайдалы, халықты жұмыспен, ақша - Түрлі газ қоспасы арқылы ауаны бүлдіреді, суды
көзімен қамтамассыз етеді; ластайды;
- Ауыл шаруашылығы, еліміздің экономикасын - 1 л мұнай 410 мың л суды бүлдіреді;
өркендетеді; - Ластанған суға ауа бармай, ондағы тіршілік уланып,
- Өнімдерінің қоланылу саласы кең. қырылады;
- Судың булануы азаып, құрғақшылық белең алады.
Тас көмір- Қазақстанның
энергетикалық ресурстарының негізгі
түрі.Қазақстанның ең ірі көмір базасы-
Қарағанды көмір бассейні.Қарағанды
көмір бассейнінің жалпы геологиялық
қоры-60млрд тоннаға жуық.Негізгі кең
орындары- Абай,Сарань,
Шерубайнұра,Шахтинск, Михайловка.
Тас көмір
Мұ най
зе рт теген в.
ң і рі н алғашА.Северцо
уө - Н.
Атыраыс ғалымы “Горный” р
ор
1 8 6 0 жылызіргі Доссо
Ол
а л ы н а қа
журн ы есебін ж ылы а й
у р а л . 1 8 9 9
т
а р и я лаған лғашқы мұн
ж уда а на й
Атыра асынан мұ уда Теңіз,
ұнғымады.Атыра еде
атқыл , т.б.: Ақтөбңқияқ,
Мақатрқұдық, Ке Орал- Еділ
Шұба өбе, т.б.: ал тыши,
Қарат ғында Мартік
аралышин: Оңтүс тібай,
Камы стауда Же асболат, да
Маңғыандыбас, ТҚызылордая,
Қарам Теңге,т.б.: , Қызылқи
Өзен, л, Қумасай бар.
Құмкөң орындары
т.б ке
Табиғи көмірсутектердің
ішіндегі ең маңыздысы – мұнай.
Мұнай – теңіз хайуандары мен
өсімдіктерінің баяу
ыдырауының нәтижесінді
түзілген.

Мұнай - қара қоңыр түсті
өзіне тән иісі бар май тәрізді.
Табиғи газ өндірісі – қазақстанның ең
жас өнеркәсіп саласы.Табиғи газ
негізінен, Маңғыстау түбегінде, Ембі
бассейнінде, Орал, Атырау
кеңіштерінде өндіріледі
2001ж.Қазақстан аумағындағы барлық
газ қоры -9,5трлн.м³ болып есептеледі,
оның 68%-і Орал облысында
орналасқан.
Мұнай мен газды
тасымалдауға байланысты
консорциумы
Батыс Қазақстан-Баку-Джейхан мұнай
құбыры, “Қазақстан-Түрікменстан-
Иран”мұнай құбыры,”Кеңқияқ-Құмкөл-
Қытай” мұнай құбыры, т.б жобалар іске
асырылуда.
Қазақстан мұнайының тасымалдануы
Ресей
Украина

Грузия

Қытай
Туркия
Иран
Пәкістан
Индустриялдық-
инновациялық жобалар
Атырау мұнай өңдеу зауытында құны 1,7 миллиард доллар
тұратын мұнайды терең өңдеу кешенін құруды
қамтамасыз ету қажет.
Құны 6,3 миллиард доллар тұратын Атырау газ-химия
кешенінің жобалық қуатына шығуын қамтамасыз ету
қажет.
Жобалауды аяқтап,Қарашығанақ кең орнында қуатты
жылына 5 миллиард текше метр газ өндеуге жететін
зауыт құрылысына кірісу қажет.
Өкіметке елдің, Астананы қоса алғанда, орталық өңір
газдандыруды қамтамасыз ететін құбырлы өткізгіш
жүйесін жоспарлап,жүзеге асыруға кірісуді тапсырамын.
Елінің ұлы болсан, еліне жаның ашыса,
азаматтық намысың болса, қазақтың
ұлттық жалғыз мемлекетің нығайтып-
көркеюі жолында жан терінді сығып
жүріп еңбек ет, жердің де, елдің де йесі
өзің екенінді ұмытпа!
Әрбір адам бала кезінен Қазақстан –
менің Отаным, “оның мен үшін
жауапты екен сияқты, мен де ол үшін
жауаптымын” деген қарапайым ойды
бойына сініріп өсетіндей болғаны жөн
Елімізге бойына ата-бабамыздың ел
мен жерге деген сүйіспеншілік қасиеті
дарыған, егеменді елімізге аянбай
қызмет ететін, ой-өрісі кең алғыр да
жүректі, сауатты да салауатты
азаматтар қажет.
Басқаға жалтақтайтын күннен кеттік .
Бар байлығымыз өзімізге бұйыратын
еттік
Қоғамнаң саяси тұрақтылығы мен
бірлігіне жеттік
Қысқасы . Егемен ел болудың ең ауыр
белесінен өттік
Үйге тапсырма: §46
Реферат:”Менің елімнің экономикасының
дамуындағы мұнай және мұнай өнімдерінің
орны”

Ұқсас жұмыстар

Қазақстандағы мұнай, газ және көмір кен орындары

Қарағанды облысы

Тас көмір Калий тұзы

Екібастұз көмір алабы

Қарағанды қаласы

Табиғатта пайдалы қазбалар

КӨМІР ӨНЕРКӘСІБІ

Германияның көмір өндірісі электр энергиясы, мұнай және газ өнеркәсібі

Екібастұз қаласы

Табиғи газ құрамы

Пәндер