Мәдени өсімдіктердің шыққан орталықтары



§34 Мәдени өсімдіктердің
шыққан орталықтары.
Биология пәнінің мұғалімі:
Г. Іздібаева
7 сынып
Сабақтың тақырыбы:


ДАМЫТУШЫЛЫҚ:
Оқыту кезінде оқушыларға
түрлі тапсырмалар мен жұмыстарды
бере отырып, ойлау және
шығармашылық қабілеттерін
дамыту, пәнге қызығушылығын
арттыру
ТӘРБИЕЛІК:
Оқушыларды өз бетінше жұмыс
жасауға, тапсырылған тапсырманы
жылдам орындауға, және де
алған білімдерін іс-жүзінде қолдана
білуге, сабақ үстінде ақпараттық-
коммуникациялық технологиямен
тиімді жұмыс жасай білуге тәрбиелеу
БІЛІМДІЛІК:
Оқушыларға мәдени өсімдіктердің
шыққан орталықтары және
оның негізін қалаған
селекционер-генетик
Н. И. Вавилов, К. Мыңбаев
туралы мағлұмат беру
С А Б А Қ Т Ы Ң М А Қ С А Т Ы :
Сабақтың типі:
Жаңа білімді меңгерту
Сабақтың түрі:
Ішінара ізденіс сабағы
Сабақтың әдісі:
Интербелсенді, баяндау, тест,
сұрақ - жауап, картамен жұмыс
Сабақтың көрнекілігі:
интербелсенді тақта, электронды оқулық, үлестірмелі қағаздар,
суреттер, кескін карта, оқушыға көмекші материалдар
Пәнаралық байланыс:
география, экология,
әдебиет, химия

Сабақтың құрылымы:
І. Ұйымдастыру кезеңі
ІІ. «Жан қиналмай жұмыс бітпес,
талап қылмай мұратқа жетпес»
ІІІ. «Білгенге маржан»
ІҮ. «Білім кілті танымдылықта»
Ү. «Еңбегіне қарай өнбегі»
ҮІ. «Оқу түбі тоқу»

Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сынып бөлмесін сабаққа дайындау
2. Оқушыларды түгелдеу
3. Оқушылардың зейінін сабаққа аудару
Адам меңгермейтін білім бар ма?
Жойқын істі тындырар күшің бар да.
Оқы, үйрен, жас ұрпақ, бәрін меңгер
Алға қойған мақсатың, ісің бар да!

1. Табиғат әлеміне саяхат (5 мин)
2. Үй тапсырмасы (рөлдік ойын)
3. Шығармашылық жұмыс
4. Менің Биологиялық поштама
назар аударыңыздар

№ 1
Лездемелік сұрақтар
1. Лездемелік сұрақтар:
1. Саңырауқұлақтарды зерттейтін ғылым?
2. Мақтаның ашылмай қалған қауашағы?
3. Ең үлкен күлте жапырақша?
4. Алқа тұқымдасындағы нағыз улы өсімдік ?
5. Лалагүлділердің Қазақстанда неше түрі бар?
6. Пияздың жемісі?
7. Күріш неше градуста өне бастайды?
8. 50 жылда ғана жеміс беретін ашық тұқымды өсімдік?

1. Лездемелік сұрақтардың жауаптары
1. Микология
2. Көсек
3. Желкен
4. Сасық меңдуана
5. 57 түрі бар
6. Қауашақ
7. +10-12С
8. Зеравшан аршасы

№ 2
Биологиялық диктант
Алқа тұқымдастардың ғаламшарымызда . . . . . . . . . . . ге жуық түрі бар.
Қазақстанда . . . . . . . . кездеседі.
Дермене, түймедағы, бақбақ, итошаған, қырмызыгүл
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3. Сұлының гүл шоғыры . . . . . . . . . . . . . . . .,
екпе күріштің гүлшоғыры . . . . . . . . . . . . . .
құмайдың гүлшоғыры . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

№ 3
Бұршаққын
Қауашақ
Қанатты
жаңғақша
Қабақ
Құрғақ
жаңғ/ы
Бұршаққап
жидек
Көпжаңғақшалы
Раушангүлділер
Алабота
Шаршыгүлділер
Көкнәр
Асқабақтұқымдастар
Бұршақтұқымдастар
Құлқайыргүлділер
Алқа тұқымдастар
семантикалық карта

Бұршаққын
Қауашақ
Қанатты
жаңғақша
Қабақ
Құрғақ
жаңғ/ы
Бұршаққап
жидек
Көпжаңғақшалы
Раушангүлділер
Алабота
Шаршыгүлділер
Көкнәр
Асқабақтұқымдастар
Бұршақтұқымдастар
Құлқайыргүлділер
Алқа тұқымдастар

қызылша
қызылша
мақта
қауын
інжугүл
қызғалдақ
асбұршақ
Ақ лапыз
қызанақ
пиаз
алма
Кім жылдам? Турасын табу

§34. Мәдени өсімдіктердің
шығу орталықтары.
Атақты күрішші
“Дүнген - 56”
Фитонцид
Сабансабақ
Гүлшоғыры -
Сыпыртқыгүл
Тамырсабағы
Медицинада
дәрі
Отаны - Оңтүстік
Америка
10. 000
Жаңа сабаққа дайындық
Тары өсіруші

Селекция -
өсімдіктердің жаңа іріктемелерін,
жануарлардың асыл
қолтұқымдарын шығаратын
ғылым саласы

Білгенге
маржан
Мәдени өсімдіктердің сан алуандылығын және шығу
орталығын орыс ғалымы Н. И. Вавилов зерттеді.
Ол бес континентті айналып шығып, дүние жүзінің
52 елдерінде болды.
И. И Вавилов өсімдіктердің 400-ге жуық түрінің Оңтүстік
Азияда, 200 -ге жуық түрінің Оңтүстік Америкада
мәденилендірілгенің дәлелдеді.
Сөйтіп әйгілі ғалым мәдени өсімдіктердің шығу
орталықтарын зерттеді.
Қазақстанда қант қызылшасы мен кендірді биологиялық сұрыптау жағынана ғылыми тұрғыда сипаттаған алғашқы ғалым - Кәрім Мыңбаев.
Кандидаттық және докторлық диссертацияны
Н. И Вавиловтың жетекшілігімен қорғаған.
Негізгі ғылыми еңбектері өсімдіктер генетикасы мен селекциясына арнаған.

Орталық атаулары
Географиялық орны
Шығарылған іріктемелер
%
1
2
3
4
1. Оңтүстік Азиялық тропиктік орталық
Үндістан Үндіқытай, тропиктік Азия
Күріш, қант қамысы, көптеген жеміс және көкөніс дақылдары
50
2. Шығыс Азиялық орталығы
Орталық және Шығыс Қытай, Жапония, Тайван аралы, Корея
Соя, тары, жеміс және көкөніс дақылдары
20
3. Оңтүстік Батыс Азиялық орталығы
Кіші Азия, Орта Азия, Иран, Ауғанстан, Солтүстік-Батыс Үндістан
Бидай, қарабидай, көптеген астық тұқымдастар, бұршақ тұқымдастар, жүзім, жеміс дақылдары
14
4. Жерорта теңіз орталығы
Жерорта теңізі жағалауына орналасқан елдер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.

Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz