Операторлар бөлімі




Презентация қосу
• Сабақтың мақсаты:
• Білімділік: Паскаль-программалу тілі, және
оның негізгі элементтері туралы түсіндіре
отырып, Паскаль программасында жұмыс жасай
білуге үйрету.
• Дамытушылық: Тез ойлап, ұтымды жауап
қайыра білуге, жүйелі, еркін сөйлеу дағдыларын
дамыту, пәнге қызығушылығын арттыру.
• Тәрбиелік. Оқушыларды компьютермен жұмыс
жасата отырып, қауіпсіздік ережесін
сақтауға,ұқыптылыққа,еңбексүйгіштікке,
ізденімпаздыққа тәрбиелеу.
1.Алгоритмен программаның қандай ұқсастықтары мен
айырмашылықтары бар?
2.Сызықтық алгоритм дегеніміз не?
3.Алгоритмдер түрлері қандай?
Паскаль тілін 1968-1971 жылдары швейцариялық
ғалым Никлаус Вирт қолайлы программалау тілі
ретінде ұсынған болатын.
Бұл тілдің стандарты кейінірек бекітілді, ол сол
кездерде кең таралған
АЛГОЛ, ФОРТРАН, БЕЙСИК тілдеріне қарағанда
жетілдірілген, жұмыс істеуге ыңғайлы тіл болды.
Қазіргі кезде Паскаль тілі кез келген күрделі
есептерді шығара алатын,
кең таралған стандартты оқу тіліне айналды.
Паскаль тіліндегі программа
3 бөліктен тұрады:

Тақырып жолы

Сипаттау бөлімі

Операторлар бөлімі
PROGRAM BASTAU:
СИПАТТАУ БӨЛІМІ
begin
ОПЕРАТОРЛАР БӨЛІМІ
end
Кез келген программаның алғашқы жолы

PROGRAM сөзінен басталатын оның
тақырыбынан тұрады.

Одан кейін программаның ішкі объектілерінің
Сипатталу бөлімі жазылады.
Программаның соңғы және негізгі бөлімі
операторлар бөлімі болып табылады..
Орындалатын іс-әрекеттер, командалар, осы
бөлімде орналасады. Ол begin түйінді сөзінен
басталып end сөзімен аяқталады.
Меншіктеу операторы: :=

Көшу операторы: Goto <белгі> Label

Ендіру операторы: Read( )

Шығару операторы: Write ( )

Әр оператордан соң нүктелі үтір (;) таңбасы
қойылады
Паскаль тілін 1968-1971 жылдары швейцариялық
ғалым .... ... қолайлы программалау тілі
ретінде ұсынған болатын.

Паскаль тіліндегі программа 3 бөліктен тұрады: ...........,
......, ......

Кез келген программаның алғашқы жолы ............ сөзінен
басталатын оның тақырыбынан тұрады.
Одан кейін программаның ішкі объектілерінің ........... жазылады
Практикалық тапсырмалар
• 1.Шеңбердің радиусы 5см-ге тең. Шеңбердің
ауданын есептеуге арналған формулаға
программа құрастыр.
• Шешуі:
• Program shenber;
• const pi=3.114159;
• var s,r:real;
• begin
• r:=5;
• s:=pi*sqr(r);
• write(‘r=5=’,r);
• end.
2.Ені 3см, ұзындығы 5см болатын
төртбұрыштың ауданын есептеуге арналған
формулаға программа құр.
• Шешуі:
• program esepteu;
• var y,a,b:real;
• begin
• a:=3;
• b:=5;
• y:=a*b;
• write ('a=3,b=5 төртбұрыш =',y);
• end.
3.Екі санның бөліндісін табуға
программасын құру.
• Program bolindi;
• Var a, b, x:real;
• Begin
• Readln(a,b);
• X:=a/b;
• Writeln(‘x=’,x);
• End.
Трапецияның а,и,қабырғалары және һ биіктігі берілген.
Трапецияның ауданын есептеуге арналған
программа құр.
• А=2,b=3,h=5
• S=(a+b)h/2
• program trapesia;
• var a,b,s,h:real;
• begin
• a:=2;
• b:=3;
• h:=5;
• s:=(a+b)*h/2;
• write ('a=2,b=3,h=5 трапеия =',s);
• end.
Жаңа сабақты бекіту
сұрақтары.
Паскаль тілінің негізін салушы кім?
Паскаль тілінде программа неше бөліктен
тұрады?
Программаның негізгі бөлігі қандай түйінді
сөзден басталып, қандай сөзден аяқталады?
Оператор дегеніміз не? Олар қандай топтарға
жіктеледі?

Ұқсас жұмыстар
Паскаль тілінде программа дайындау жолдары
Pascal тілінде бағдарламалау
Паскаль тіліндегі программа
Формальды тілдер түсінігі
Алгоритмдік тілдің алфавиті, синтаксисі және семантикасы
Программалау тілдері
TP және Си подпрограммаларды пайдалануды салыстыру. Ішкі программаларды пайдаланатын программалар құру
Сызықтық бағдарлама құрылымы
Логикалық амал белгілері
Сызықты құрылымды алгоритмдер мен программаларды құру
Пәндер