Қай ғалымды




Презентация қосу
№102орта мектеп

«Ғажайыптарға
саяхат»
Сыныбы: 7-8
Пән мұғалімі: Жанназарова С
Сабақтың мақсаты:
Оқушылардың физика пәнінен алған
білімін нақтылап, оны өз дәрежесінде
көрсете білу.
Мақал – мәтелдер мен жұмбақтарды
пайдалануға, қызықты логикалық
есептерді шығара білуге, ойлау қабілетін
дамытуға баулу. Оқушының ой-өрісін
кеңейте отырып,
тәртіптілікке,ұқыптылыққа,адамгершілі
кке, өз ойын ашып айтуға, достыққа
тәрбиелеу.
Сайысқа қатысушы топтар

Архимед тобы Ньютон тобы
1. Нағыметулла Абылай – 1. Байзақ Бақтияр– топ
топ басшысы басшысы
2. Тоқмырза Жадыра 2. Жақсылық Жанар
3. Кеңес Еркебұлан 3. Етіш Серікқали
4. Тілеген Жанар 4. Әзи Камила
5. Тілектес Дулат 5. Әлжан Мешітбай
6. Қошқар Айгерім 6. Кеңес Айгүлім
Сайыстыңтың жоспары:
1. Таныстыру (ұран,эмблема)
2. Сырлы сауалдар (талас сұрақтар)
3. Әлемнің ұлы физиктері
4. Ертегі әлеміне саяхат
5. Қалжыңы мен әзілі аралас физика
6. Мақал – мәтелдер (сәйкестендіру)
7. Жұмбақтар шешу
8. Сиқырға толы физика
1. Таныстыру
2. Сырлы сауалдар
1.Қыстыгүні қай үй жылы болады: ағаштан соғылғаны
ма,әлде кірпіштен соғылғаны ма?
2.Термосты тоңазытқыш ретінде уақытша пайдалануға
бола ма?
3.Желдеткіштен шыққан ауаның қатты ағыны суық
болады.Осы ағында балмұздақты ерітпей сақтауға бола
ма?
4.Қыстыгүні қандай аяқ киімнен аяқ тез тоңады: кең аяқ
киімнен бе,әлде тар аяқ киімнен бе?
5.Оңтүстік ендіктерде тұратын халықтардың аптап
ыстықта сенсең бөрік пен мақтадан сырып тігілген шапан
киетіндері неліктен?
6.Жаздыгүні қандай түсті көйлек кисең ыстықтамайсың?
1.Айдың бетінде тұрып «аққан жұлдыздарды» көруге
бола ма?
2.Сарқыраманың қай жерінде судың температурасы
жоғары?
3.Альпинистер жоғары биіктікте тамақ дайындады,
уақыты жеткенмен бірақ тамағы піспеді. Не үшін?
4.Марс планетасында жұмыртқаны пісіруге бола ма?
5.Сынапты термометрмен бір тамшы ыстық судың
температурасын өлшеуге бола ма?
6.Қанттың салқын суға қарағанда ыстық суға тезірек еруі
неліктен?
10

20 40
1. Ғалымның есімін төменде берілген
сипаттамалар арқылы табыңыз:

• Бұл ғалымды «сэр» деп
атаған
• Оны «классикалық
механиканың атасы» деп
атаған
• Ол «бүкіл әлемдік
тартылыс заңының»
авторы
• Оның құрметіне күштің
өлшем бірлігі берілген
Исаак Ньютон
2. Мына суреттегі
ғалым кім?
Итальян ғалымы,
инерция заңын
ашқан.

Галилео Галилей
3. Қай ғалымды
Пушкин «Орыс
халқының
бірінші
университеті»
деп атады?

М.В. Ломоносов
5. Косманавтиканың
негізін қалаған
ғалым ?

К.Э. Циолковский
Бір күні аты әлемге әйгілі Алдар Көсе Шықбермес
Шығайбайдың үйіне қонаққа келеді. Алдардан оңайлықпен
құтылмайтынын білген бай бәйбішесіне ыстық шай
әкелуін бұйырады. Дастарханға лезде ыстық шай да
келеді.Бай мен Алдар әңгімелесіп отырып шайға көшеді.
Бәйбіше екеуіне де ыстық шай ұсынады.Бай Алдардың
аузына қарап мәз-мейрам болып отыра береді. Алдар
алдына келген шайға бір ас қасық шекер салып қояды да,
әңгімесін жалғастыра түседі.Біраз уақыт өткеннен кейін
ішек-сілесі қатқан бай өзінің шайына бір ас қасық шекер
салады. Жауабы:Алдардың шәйі тез
суыйды,өйткені
Сұрақ: Сонда қайсысының шайышекерді
тез ыстық
суыйды?
шәйға бірден салса,
шәйдің температурасы ауаның
температурасынан сәл ғана
өзгеше болады да,шәй баяу суыйды
Баяғы бір заманда патша өмір сүріпті. Оның үш қызы
болыпты. Ол өте ақылды патша болған екен. Патшаның
«бірінші болып күйеуге шыққан қызым жарты
патшалыққа ие болады» деген жарлығының шыққанына
көп уақыт болыпты. Жарлық шыққалы бері патшаның
ортаншы және үлкен қыздары күйеуге тезірек шығуды
армандапты және олар осы үшін жиі жанжалдасып қалады
екен. Ал кенже қызының күйеуге шығу ойынада кірмеген.
Сонда патша осы мәселені шешу үшін жарыс
ұйымдастырыпты.
Ол үстелге үш шәйнек қойыпты. Олардың сыртқы түрі
де, көлеміде бірдей болды. Патша әр шәйнекке тең
мөлшерде су құяды.Жауабы: Кенже қызы күйеуге
- Менің сүйікті қыздарым ?- деп патша - қазір
шыққысы келмегендіктен оған сендердің
әрқайсысың шәйнектеріңді алыпОлменімен ас бөлмеге
бәрі бір болды.
барасыңдар. Ол жерде сендер шәйнекті пешке қойып,
шәйнектің
қайнағанын күтесіңдер. қақпағын
Кімнің ашпады
шәйнегі ерте қайнайды сол
және буын
бірінші болып күйеуге шығармады. Сол
шығады
себептіесептеуі
Ең қызығы, патшаның оның шәйнегі
тура бірінші
келіп, кенже қызының
қайнады.
шәйнегі бірінші болып қайнапты. Неге ?
1 2 3 4

5 6 7 8
1. Үзіліс кезіндегі екі
оқушының
соқтығысуының
арасындағы аралық неге
тең ?

Жауабы: Еркін
жүру жолының
ұзындығына тең
2. Қандай «кулонды» мойынға тағуға
болмайды ?

Жауабы: Электр
зарядының бірлігі
- Кулонды
3. Кез – келген адамның ала алмайтын сйлығы?

Жауабы: Нобель
сыйлығы
4. Қандай «Бормен» тақтаға жазуға болмайды ?

Жауабы: Оге Бор
атом ядросының
құрылысы теориясын
жасаған ғалым
5. Қандай сақинаны тағуға
болмайды ?

Жауабы:
Ньютон
сақинасы
6. Қандай торға қамауға болмайды ?

Жауабы:
Дифракциялық
торға
7. Қандай моль киімді жемейді ?

Жауабы: Моль -
заттың мөлшерінің
бірлігі
8. Қандай өріске мал жаюға болмайды ?

Жауабы: Электрлік
және магниттік
өріс
1. Жеті рет өлшеп бір рет кес Диффузия

2. Көсеу ұзын болса қол күймес Физикалық шаманы өлшеу

3. Бір құмалақ бір қарын майды шірітеді Жылу өткізгіштік

4. Отқа салса темірде балқиды Жылдамдық

5. Аттыға жаяу жолдас болмас Заттың агрегаттық күйі(балқу)

6.Дән себілмей астық өнбейді Булану конденсация
Дария буланбай шық түспейді.
1. Қарыстан сүйем жақын Жылу өткізгіштік

2.Тонның жылуы терісінен емес жүнінен Физикалық шама

3. Қимылдаған қыр асар Заттың агрегаттық күйі

4.Таумен тасты су бұзар
Адамзатты сөз бұзар Механикалық қозғалыс

5. Аяқ сүрінсе басқа салмақ түсер Жылдамдық

6. Шапшаң озар
Жатқан қалар Инерция
1- тәжірибе: Су құйылған тәрелкенің түбіндегі
тиінді қолыңызды суламай алыңыз.

Жауабы: Қағазды жағу керек,
жанып тұрған қағазды стаканның
ішіне қойыңыз және жылдам
стаканды тиіннің қасына түбін
жоғары қаратып тәрелкеге қою
керек. Қағаз өшеді, стакан ақ
түтінмен толады, сосын
тәрелкедегі су атмосфералық
қысымның әсерімен өзінен - өзі
стаканға жиналады.
2- тәжірибе:
Парафиннен жасалған шамды
алыңыз. Шамның түбіне кішкене
жүк қыстырып қойыңыз. Сосын
суы бар әйнектен жасалған
ыдысқа салыңыз. Шам жүзуі
керек. Жоғарғы жағындағы жанып
Жауабы: Жалын сумен толып
тұрған фитель судың үстінен
және шам тез өшетін сияқты
шығып тұрады. Шам қанша уақыт
көрінеді. Бірақ жанып тұрған
жанады?
шамның массасы азайып судың
бетіне қалқып шығады.
Осы құбылысты түсіндіріңіз.

Ұқсас жұмыстар
Менің ойымша - СССР
Физика әлеміне саяхат. 10 сынып
Ғылым таппай мақтанба”
Қысым бірлігі
Тапқыр болсаң,озып көр. 4 сынып
Паскаль Калькулятор машинасы
Ұлт болашағы білімдіде
Абайды оқы- таңырқа!
Топырақтану ғылымының Қазақстанда дамуы
Мамандықты дұрыс таңдау - баянды болашақтың бастауы
Пәндер