Шығыс Түркістанда орта

“Қазақстан елім менің”

интеллектуалдық тарихи-танымдық ойыны

МАҚСАТЫ:

Қазақстан Республикасы

туралы оқушылардың алған білімін

жинақтап, одан әрі танымдылығын

арттыру;

Оқушылардың ойлау, сөйлеу дағдысын

дамыту. Өз ойын мәдениетті түрде

жеткізу;

Туған халқына, Отанына, оның тарихи

тағдырына деген құрмет сезімін қалыптастыру;

І бөлім

“Қанат қақты”

ІІ бөлім

“Самғау”

ІV бөлім

“Шырқау”

ІІІ бөлім

“Шарықтау”

І топтың сұрақтары

І. ҚАНАТ ҚАҚТЫ

1. Қазақстанның ең биік шыңы

2. Қазақстан Республикасының 1920 жылы болған астанасын атаңыз?

3. Қазақстан Республикасы территориясының көлемі бойынша дүние жүзінде

нешінші орында?

4. Абылай хан қай жылдары хандық билік атқарды?

5. Қазақстан қай жылы Біріккен Ұлттар ұйымына мүше болды?

ІІ топтың сұрақтары

1. Қазақстанның оңтүстігіндегі шеткі үстірт?

2. ”Ақтабан шұбырынды”

қай жылдары болды?

3. Қазақ хандығының негізін қалағандар?

4. Қазір дүние жүзінде қанша қазақ бар?

5. Қазақстанның шығысындағы үлкен өзен

ІІ БӨЛІМ ”САМҒАУ”

І топтың сұрақтары:

1. Сталиндік жазалаудың құрбаны болған “Алаш” партиясының негізін қалаушы, автономиялық қазақ үкіметінің басшысы. “Айқап”, “Қазақ”, ”Қазақстан”газеттеріне мақалалар жазып тұрған.

Бұл тарихи тұлғаны атаңыз?

2. Қазақстаннан шыққан тұңғыш саяхатшы. Шығыс Түркістанда орта Азияны зерттеген ойшыл, кемеңгер ғалым. 1853 ж. оқуды бітіріп, корнет офицерлік атағын алып, батыс сібір генерал -губернаторлығы жанында төтенше тапсырмалар орындайтын офицер қызметін атқарып жүрді.

1956 жылы Ыстықкөлдің топографиялық суретін түсірді.

Бұл тарихи тұлға кім?

3. Мына күйді тыңдап, атын және авторын атаңыз.

ІІ топтың сұрақтары:

1. 1890 жылы Қызылорда қаласында дүниеге келген. Ташкент гимназиясы, Петербург университетінің заң факультетін тәмәмдаған. Ол ағылшын, орыс, француз, поляк тілдерін меңгерген. 1917 жылы құрылған Түркістан автономиясының М. Тынышбаевтан кейінгі президенті болған. Кеңес үкіметі қудалауы нәтижесінде Түркия, Грузия, Франция жерлеріндегі эмиграцияда болған.

Бұл тарихи тұлғаны атаңыз

2. Педагог, тарихшы, қоғам қайраткері 1890ж. Верный гимназиясын бітірген. 1906 ж. Петербург транспорт инженерлер институтын теміржол инженері мамандығы бойынша тәмәмдаған. Түркістан автономиясының президенті қызметін атқарған. 1937 ж. сталиндік репрессиясының құрбаны болған.

Бұл тарихи тұлғаны атаңыз.

3. Мына әуеннің атын және авторын атаңыз

ІІІ бөлім

“Шарықтау”

Ресейдің отарлау саясатына шек қою, үкіметінің құрамына кірмеген өңірлердің дербестігін сақтау, қазақ жеріне бекіністер мен әскери шептердің салынуын тоқтату, қазақтарды Қоқан бектері мен Хиуа хандығының езгісінен азат ету.

Көтерілістің қозғаушы - күші қарапайым қазақ шаруалары болды.

Көтеріліске үш жүздің қазақтары мен қатар ақсүйектер, сұлтандар, үстем тап өкілдері қатысты. Дерек бойынша бұл көтеріліске 80-ге таяу старшын мен әскери күш қатысқан. Канқожа, Шерген, Тортайұлы, Күшік сұлтандар көтерілісті қолдаған. 1841 жылы тамызда бұл адам хандық билікті қалпына келтіріп, хан атанып, феодалдық мемлекет құрады.

Бұл көтеріліс қай жылы болды және қай жылы басқарды?

Осы көтерілістің мақстаы қазақтардың бұрынғы жерлерін қайтарып алу, Жайық қазақтарының, Нұралы ханның озбырлығына шек қою. Басты қозғаушы күштер көшпенді қазақ шаруалары болды. Бұлармен қатар патша үкіметінің саясатымен келсіпеген үстем тап өкілі де қатысты. Көтеріліске қатысқан Кіші жүх рулары:жалғабайлы Шекті беріш, алаш, байбақты. Көтерілісті байбақты руынан шыққан адам басқарды. 1802жылы Хиуада қайтыс болды.

Бұл кім және көтерілістің болған уақытын атаңыз.