Атлант мұхиты




Презентация қосу
Сабақтың тақырыбы: §22 Теңіздер мен көлдер
Сабақтың мақсаты:
Білімділік мақсаты – Оқушыларға теңіздер мен көлдер жайлы
түсінік бере отырып, оның географиялық орынына және олардың
пайда болу ерекшеліктеріне, шаруашылық маңызына тусінік беру.
Дамытушылық мақсаты – Әр оқушыны өз қабілетін ашуға
ұмтылдыру.Картамен жұмыс жасау дағдыларын дамыту
Тәрбиелік мақсаты –Оқушыларды өзара
ынтымақтастыққа,жауапкершілікке және экологиялық тәрбие беруге
оқыту.
Сабактың типі : Жаңа сабақты меңгерту
Сабақтың түрі: Аралас сабақ
Сабақ беру әдісі: Сұрақ – жауап, топтык, интерактивті тақта.
Сабақтың көрнекілігі: Қазақстанның физикалық картасы, Дүние
жүзінің физикалық картасы, интерактивті тақта,кескін карта ,
кесте,суреттер.
Сабақтың барысы:
I. Үйымдастыру кезеңі.
II.Үй тапсырмасын сұрау.
Тақырыбы: & 21.Мұхиттар
“Ең ерекше” кестесін толтыру
Өзіндік ерекшелігі Мұхиттың аты
1. Ең үлкен Тынық мұхиты
2. Ең суық
3. Ең жылы
4. Ең ұзын
5. Ең кіші
6. Ең тұзды
7. Ең оңтүстікте
8. Ең солтүстікте
9. Ең терең
10. Ең енді
11. Жануарлар дүниесіне ең бай
12. Ең мұздысы
13. Ең аралы көп
14. Балық аулау кәсіпшілігі ең
жоғары
Мұхитта Көлемі Ең Орташа Температура
р (млн. терең тереңді сы.
аты жері гі (м)
км2)

Тынық
мұхиты
Атлант
мұхиты
Үнді
мұхиты
Солтүсті
к
Мұзды
мұхиты
• III. Ұй тапсырмасын қорыту.
/ сұрақ-жауап/

• 1.Мұхит дегеніміз не?
• 2.Тынық мұхитын ең алғаш жүзіп
өткен саяхатшы?
• 3.Балық ресурсы мол материк?
• 4.Атлант мұхитының тұздылығы?
• 5. Атлант мұхитында қанша
мемлекет балық аулау кәсібімен
айналысады?
IV.Жаңа сабақ
Тақырыбы:
& 22. Теңіздер мен көлдер

1)Т е ң і з д е р- материктер мен
аралдар арқылы бөлініп жатқан
мұхиттың бір бөлігі.
Теңіздер

Ішкі теңіздер шеткі теңіздер арал аралық теңіздер

Құрлықтың ішіне
Құрлық пен мұхиттың
қарай тереңірек Ірі аралдардың
аралығында аралдар
еніп мұхитпен немесе аралығында бұғаздар
немесе түбектер
жақын теңіздер мен арқылы жалғасып
арқылы жарым-
бұғаз арқылы жатқан теңіздер.
жартылай бөлініп
жалғасады. Оларға:
жатады.Оларға:
Оларға: Фиджи, Бандаж
Араб,Баренц,Охот,
Жерорта , Қара,Азов, және т.б. теңіздер
Жапон теңіздері
Балтық,Қызыл және жатады.
жатады.
т.б.теңіздер жатады.
Теңіздің бөліктері

Шығанақ Бұғаз

Мұхит,теңіз суларының Құрлықтарды бір-бірінен
құрлыққа сүйірлене бөліп тұрған және теңіз,
немесе тереңірек ішке көл,мұхит суларын
қарай енген бөлігі. бір-бірімен жалғастырып
Оларға :Мексика,Парсы тұрған жіңішке сулы өлке.
және т.б Оларға:Магеллан,Мозамбик,
Ла-Манш және т.б.
• 2. Көлдер- жер бетіндегі суға
толған табиғи ойыстар.

• Көлдің теңізден айырмашылығы
оның мұхитпен тікелей
байланысының жоқтығы. Көлдер
тауда да жазықтада кездесе
береді.Табиғатта ауданы бірнеше
метр ғана болатын кішкентай
көлдерде кездеседі. Көлдер
тереңдігі жағынан да әр түрлі
болады.
Еуразиядағы Байкал көлі -
дүние жүзіндегі ең терең көл.
Оның ең терең жері 1620 метр.

Картасы
Байкал көлінің көріністері.
Қазақстан көлдерінің ішіндегі ең ірілері:
Каспий, Арал, және Балқаш.

• 1.Каспий – дүние жүзіндегі ең ірі
теңіз-көл. Ол солтүстіктен
оңтүстікке қарай 1000 км
қашықтыққа созылып жатыр. Біздің
елімізге бұл көлдің солтүстік-
шығыс бөлігі кіреді. Оның ең терең
жері 1025 метрден асады.
Каспий теңізінің көріністері Картасы
Каспий көлі арқылы Қазақстан-
Ресей, Әзірбайжан, Түркіменстан,
Иран мемлекеттерімен байланысып
тұрады
• 2.Арал аумағы жөнінен екінші орын
алады. Сырдария мен Әмудария
өзендерінің суы жер суаруға көп
жұмсалуына байланысты Арал
теңізі тартылып бара жатыр. Оның
жағасы 100-200 км. дейін шегініп
босаған жерлерін тұз бен құм
басуда. Қазіргі кезде көл Үлкен және
Кіші Аралға бөлінген.
Арал теңізінің экологиясы
• 3.Балқаш-көлемі жағынан Қазақстанның үшінші қөлі, ол
республиканың оңтүстік-шығыс бөлігінде,теңіз деңгейінен
342м биікте орналасқан. Ауданы 18200шаршы км.Көл ұзынша
формалы ,оның ұзындығы-614км,орташа ені-30км-ге жуық.Ең
терең жері көлдің шығыс бөлігінде-26м-ге жетеді.
Картасы

Балқаш көлінің көріністері
V.Жаңа сабақты бекіту.
Төмендегі көлдердің ерекшелігін кестеге сәйкестендіріп
анықтау
көлдің аты Ерекшелігі
Каспий теңізі Ауданы жағынан ең үлкен
Жоғарғы көл (Солтүстік Америка) Ең тұздысы

Байкал Тұщы су қорына мол көл
Титикака(Оңтүстік Америка) Ең тұщысы

Өлі теңіз (Израиль) Ең төменде орналасқан

Балқаш Ең тереңі

Чад(Африка) Жартылай тұзды,жартылый
• VI.Қорытындылау.
/Сұрақ –жауап/
• 1. Теңіз дегеніміз не?
• 2. Көл дегеніміз не?
• 3. Орналасуына қарай теңіздерді
қалай ажыратамыз?
• 4.Ішкі теңіздер дегеніміз не ?
• 5.Шығанақ дегеніміз не?
• 5.Бұғаз дегеніміз не ?
VII.Үйге тапсырма.
§22Теңіздер мен көлдер
1.Каспий теңізі, Арал теңізі, Балқаш
көліне реферат жазу.

2.Кескін картаға дүниежүзінің
ірі теңіз, шығанақ, бұғаздары мен
көлдерін түсіру.
VIII.Бағалау
Кескін картамен жұмыс

Теңіздер: 1)Жерорта теңізі 2)Қара теңіз 3)Охот теңізі
Көлдер: 1)Каспий теңізі 2)Виктория көлі 3)Байқал көлі
Шығанақтар:1)Мексика 2)Парсы.
Бұғаздар: 1)Гибралтар, 2)Магеллан 3)Ла-Манш.

Ұқсас жұмыстар
Мұзды мұхит
ӘЛЕМДІК МҰХИТТАР
ТЫНЫҚ МҰХИТЫ
Солтүстік мұзды мұхитынан кіші
Мұхит суының тұздылығы
Мұхиттар туралы
Азимуттық проекция
Гидросфера
Шар тәрізді Жердің дәл
Өзеннің басталар жері
Пәндер