Ақпаратты енгізу құрылғылары

Қазанның 9-ы

Компьютердің негізгі құрылғыларының міндеттері мен мүмкіндіктері. Пернетақта

7 “Ә” сынып
Пән мұғалімі: Жүсіпова Мирамкүл
Сабақтың тақырыбы: Компьютердің негізгі құрылғыларының міндеттері мен мүмкіндіктері.
Пернетақта.

Сабақтың мақсаты:
Білімділік: Оқушыларға компьютер және оның
құрылғылары туралы нақты білім беру.
Дамытушылық: Қызығушылығын арттыру, логикалық
ойлау арқылы толық және нанымды жауап беруге
дағдыландыру.
Тәрбиелік: Еңбекті сүйе білуге, компьютермен жұмыс
жасағанда қауіпсіздік ережелерін есте ұстауға, өз
уақыттарын дұрыс пайдалана білуге тәрбиелеу.
Компьютер –
ақпараттық
процестерді
жүзеге
асыратын
құрал
Үй тапсырмасын сұрақтар түрінде шолу :

1. ХV ғ. Пайда болған санау құралы?

2. ХVІІ ғ.басында Дж. Непердің есептеу
таяқшалары?

3. Алғашқы арифмометрді құрастырушы?

4. ЭЕМ-нің даму кезеңдері (буындары) нешеге
бөлінеді?

5. Компьютердің барлық жұмысын басқаратын
құрылғы қалай аталады?
6. Жедел жад қандай қызмет атқарады?
Компьютердің
құрылғыларының блок-схемасы

Жүйелік блок Жедел жад

Ақпараттық кеңарна
(шина)

Ақпарат
Енгізу Шығару
Тұрақты жад алмасу
құрылғысы құрылғысы
құрылғысы
Жүйелік блок
Оның ішінде:
Аналық (материнская,
системная плата) тақша
Процессор
Қоректендіру блогы
Жедел жад
Қатқыл диск
CD-ROM
Көрініс платасы
Дыбыс платасы
және т.б. құрылғылар
орналасқан.
Негізгі құрылғылары

Жүйелік блок
Монитор
Пернетақта
Тінтуір
Шеткері құрылғылары
Ақпаратты енгізу құрылғылары
Ақпаратты шығару құрылғылары
Енгізу және шығару қызметтерін бірге

атқаратын құрылғылар
Жүйелік блок

Компьютердің ең басты бөлігі.
Ол – компьютердің “миы”.
Аналық тақша
Аналық тақша – бұл компьютердің барлық құрамдас
бөліктері қосылатын күрделі көп қабатты мөрлік тақша.

Аналық тақша мыс өткізгіш жолшықтар
желісімен қапталған, олардың бойымен
мәліметтер тақшада құрастырылған
микросхемалар мен компьютердің басқа
құрылғылары қосылатын слоттарға
жеткізіледі.

алға
Процессор
Процессор немесе микропроцессор
компьютердегі орталық мәліметтер өңдеу
құрылғысы болып табылады.
Процессор микросхема ретінде ұсынылған
және оперативті жадымен қатар аналық
тақшада орналасады.
Процессор бағдарламалар жұмысына қажетті
есептеулерді орындайды.
Процессордың жылдамдығы мегагерцпен (МГц)
немесе (ГГц) өлшенетін оның ырғақтық
жиілігімен анықталады.
AMD Athlon маркалы
процессор

алға
Қатқыл диск

Қатқыл диск (тұрғылықты
диск жетегі) немесе Hard disk
Drive (HDD) – бұл
компьютердегі негізгі
мәліметтер қоймасы.
Тұрғылықты дискінің
сыйымдылығы түрлі
компьютерлерде алуан түрлі
болады да,
Мегабайтпен және
гигабайтпен өлшенеді.

Кері қайту
Алмалы дискілермен
жұмыс істеуге арналған диск жетегі

3,5 – дюймдік дискеттерді оқиды.
Бұл дискілер ауыстырылатын
тасымалдаушылар болып саналады.
Олардың сыйымдылығы 1,44 Мб.
Компьютерде алмалы дискілерге арналған
диск жетегіне “А” әрпі белгіленеді.
Кері қайту
СD және DVD диск жетектері
Мәліметтерді ықшам дискілерге жазуға және оқуға
мүмкіндік береді.
СD және DVD дискілер – ауыспалы тасымалдаушылар.
Дискілер бір рет жазылатын (CD-R және DVD-R)
және қайталап жазылатын (CD-RW және DVD-RW)
болып бөлінеді

Кері қайту
Сызбалық бейімдеуіш
Бейімдеуіштің кескіндерді сақтау үшін ғана
пайдаланылатын меншікті оперативті жадысы бар
“Тұрғылықты жері” бойынша бұл жады көбінесе
Бейнежады (videoRAM немесе VRAM) деп аталады.

Бейнежады көлемі неғұрлым
Үлкен болса, компьютер кескін
дер мен бейнероликтерді соғұрлым
үлкен ажыратылымдылықпен
және түрлі түстермен бейнелейді.

Кері қайту
Дыбыстық тақша

Дыбыстауыш компьютерге жоғары сапалы
дыбыс тудыруға және оны компьютерге
жазуға мүмкіндік береді.Дыбыстық тақша ұсынатын
дыбыспен жұмыс істеудің кеңейтілген мүмкіндіктері
компьютерлік ойындарда және басқа қазіргі заманғы
бағдарламаларда талап етіледі. Кері қайту
Енгізу-шығару порттары
Порттар – корпустың алдыңғы немесе артқы
тақтасындағы ажыратқыштар, оларға әдетте кабель
арқылы әр түрлі құрылғылар қосылады.
Порттарға қосуға болатын құрылғылардың саны мен түрі
порттардың саны мен түріне тәуелді болады.

Кері қайту
Монитордың құрылымы

ЭСТ мониторы.
Алғаш рет 1982 жылы жасалды (электронды-сәулелік түтікше)
Пернетақта

Компьютерге ақпарат
енгізуге арналған құрылғы.

Пернелер бірнеше блокқа
бөлінеді:
- Символдық пернелер
- Функциялық пернелер
- Нұсқаушы пернелер
- Цифрлық пернелер
негізгі
Тінтуір

“Тышқан тәрізді қол тетігі”
пернелікпен бірге ЭЕМ-ді
басқару үшін қолданылады.
Маустың екі түрі болады:
үш батырмалы, екі батырмалы.
Дыбыстық ақпаратты шығару
құрылғылары
Құлаққаптар, колонкалар
Ақпаратты шығару
құрылғылары
Басып шығарғыш
Көрсеткіш (координатты)
құрылғылары
Тачпад (сенсорлы панель)
Дыбыстық ақпаратты
енгізу құрылғысы
Микрофон
Графикалық ақпаратты
енгізу құрылғысы
Сандық фотоаппарат
Графикалық ақпаратты
енгізу құрылғысы
Бейнекамера
Графикалық ақпаратты
енгізу құрылғысы
Веб-камера
Ақпаратты шығару
құрылғылары
Проектор
Ойынға арналған енгізу
құрылғылары
Руль, геймпад
Көрсеткіш (координатты)
құрылғылары
Джойстик
Көрсеткіш (координатты)
құрылғылары
Трекбол
Енгізу және шығару қызметерін бірге атқаратын құрылғылар

Модем, дыбыстық бейімдеуіш,
желілік бейімдеуіш.

Модем – компьютерлерге телефон желілері
немесе байланыс желілері арқылы өзара
мәлімет алмасуға мүмкіндік беретін құрылғы.
Басқы бет
Ақпаратты шығару
құрылғылары
Графопостроитель, плоттер
• Ақпаратты қағазға басып шығаратын құрылғы . . Принтер ......
. . . . деп аталады. Флеш
• Компьютердің сыртқы брелок
дискета
Компак
жадына . . . . . . . . . . . , . . . . . . . . . ., . . . . . . . . . жатады.
диск
• Қағаздағы кескінді дисплей экранына шығаратын
құрылғы . сканер
. . . . . . . . . деп аталады.
• Компьютердің негізі құрамына кіретін құрылғылар.....
Жүйелік блок, монитор, пернетақта,
тышқан
• Қазіргі кезде ең көп тараған процессор .пентиум
........ . . деп
аталады.
• Басу сапасы мен конструкциясы бойынша ең қарапайым
басып шығарғыш . . . .матрицал
. . . . . . . . . . . деп атайды.
ық
2-тапсырма Компьютер құрылғыларына ертегі құрастыру.

3-тапсырма Жұмбақ шешу
1. Бар нәрсеге жетік
Миы күшті тетік
Ол арқылы сөйлесіп
Кетесің шетелге де өтіп / ********* /
2. Әдетте үнсіз тұрамын
Белгі берсең ұғамын
Жазуы бар қағаздың
Құралы боп шығамын / ****** /
3. Компьютердің айнасы
Бағдарыңды таңдашы
Сурет, сөзін көрсетіп
Тиер саған пайдасы / ******* /
4.Жануарға ұқсас атым бар
Бағдар көрсетер затым бар
Кілемше үстінде тұрамын
Ең қажетті құралмын
Білсеңдер қане айтыңдар / ******/
5.Саусақтарды билететін,
экранға мәтінді сый ететін,
жоқ деп мүлде айта алмайтын,
иә-ні қолдап қайталайтын береген / ********/ /
4-тапсырма Процессорға қатысты «ДҰРЫС» тұжырымдамасы

Бұл компьютердің ең басты бөлігі
Бұл компьютердің қосымша құрылғыларының бірі
Бұл компьютердің «миы»
Компьютердің барлық жұмысын басқарады
Мәліметтер мен программаларды ұзақ уақыт
сақтайды
Аналық тақша орналасқан
Компьютерге контроллер арқылы қосылады
Компьютердің кез-келген әрекетіне қатысады
Ол- негізгі микросхема
Шапшаң әрекетімен сипатталады
Көптеген сымдардан тұрады
Сәйкестендіру

1 Бас әріпті салу пернесі С Байт
2 Компьютердің ең басты бөлігі К Плоттер
3 8 биттен тұратын код Б Аналық тақша
4 Кез келген бағытта сканерлеуге арналған
сканер лер қалай аталады? А Принтер
5 Ақпаратты енгізу құрылғысы И Пиксель
6 Жүйелік блоктың бір бөлігі Л Лазерлік
7 Басып шығару сапасы жақсы әрі тез принтер Е Процессор
8 Экрандағы ұсақ нүктелер П Қолмен басқарылатын
9 Кеңейтілген форматта басып шығару
құрылғысы
10 Ақпаратты қағаз бетіне басып шығаруға У Маус
араналған құрылғы Р Caps Lock

1 2 3 4 5 6 7 8 1 10

Р Е С П У Б Л И К А
Үйге тапсырма
Компьютердің негізгі құрылғылары бойынша
анықтамаларды оқып келу;

Ұқсас жұмыстар

Шеткері құрылғылары

Ақпаратты шығару құрылғылары

Компьютер шеткері құрылғылары

Дербес компьютер. Компьютердің құрылысы туралы ақпарат

Компьютердің құрылысы

ДЕРБЕС КОМПЬЮТЕРДІҢ ПЕРИФЕРИЯЛЫҚ ҚҰРАЛДАРЫ

Компьютерге ақпарат енгізуге арналған құрылғы

ЭЕМ-нің базалық элементтері

Жартылай өткізгішті жады құрылғылары

Компьютерді өшірген жады

Пәндер