Тоғызқұмалақ тақтасы


Slide 1

Қазақтың ұлттық ойыны

Slide 2

Тоғызқұмалақ ойыны

Slide 3

Сабақтың мақсаты

Білімділігі: Оқушыларды жаңа сабақты

түсіндіру және үйрету

Дамытушылығы: Оқушылардың пәнге

деген қызығушылығын арттыру

мақсатында, тоғызқұмалықтың

ережелерін түсіндіру және көрсету

Тәрбиелілігі: Оқушыларды адалда, иманды, ақыл-ой өрісін дамыту

мақсатында оқушыларды

тәрбиелеу

Slide 4

Тоғызқұмалақ тарихы

Тоғызқұмалақ -қазақта кең тараған қызықты ойын түрі. Қаратау қазбаларынының арасынан табылған тас “қазан” осы тоғыз құмалақты еске салады. Бұл ойын Қырғызстан, Монғолия, Қарақалпақстан, Өзбекстан, тіпті алыс шетел қазақтарының арасында тараған. Бас шынықтыратын бұл ойынды біздің ұлттық “шахматымыз” десе де болады. 162 таста ойнатылады.

Slide 5 Slide 6

Дәптермен жұмыс

Slide 7

Ежелгі тоғызқұмалақ тақтасы

Кәзіргі замандағы тоғызқұмалақ тақтасы

Slide 8

Тоғызқұмалақ тақтасы

Slide 9

Тоғызқұмалақ ойынының негізгі ережелері:

Тоғызқұмалақ ойыны арнайы тақтада екі адам арасында ойналады. Ойын тақтасы 2 қазан, 18 отау, 162 құмалақтан тұрады. Ойын басында әр ойыншыға бір қазан, тоғыз отауға тоғыз-тоғыздан салынған 81 құмалақ тиесілі. Алғашқы жүріс жасаған ойыншыны бастаушы, екінші жүріс жасаған ойыншыны қостаушы деп атайды.

Slide 10

Жұп сандар дегеніміз не?

Тақ сандар дегеніміз не?

Slide 11

Тоғызқұмалақ ойынының негізгі терминдері: • Құмалақ • Қазан • Отау • Бастаушы • Қостаушы • Тұздық • Атсырау

Slide 12

9

8

7

6

5

4

3

2

1

1

2

3

4

5

6

7

8

9

Қоштаушының

отаулары

Бастаушының қазаны

Бастаушының отаулары

Қоштаушының қазаны

Slide 13

Тоғызқұмалақта құмалақтан басқа ойында бір рет қарсыластың отауын ұтып алуға да болады. Оны ежелде «тұзды үй» деп атаған. Бүгінде «тұздық» дейді. Тұздық алу үшін жүріс жасаған кезде қарсыластың екі құмалағы бар отауына сіз таратқан құмалақтардың соңғысы түсуі керек. Сонда сол отауда қалыптасқан үш құмалақпен бірге отау да ұтып алынып, сол отау ойынның соңына дейін сіздің меншігіңізге айналады. Яғни жүріс жасалған сайын тұздық алынған отауға түсетін бір құмалақ міндетті түрде сіздің қазаныңызға салынып отырады. Тұздық алынған отауға арнайы белгі қойылады

Тұздық алу:

Slide 14

Ойын аяқталуға жақындаған сайын әр ойыншының отауларындағы құмалақ кеми бастайды. Әр құмалақ ұтып алынған сайын немесе тұздыққа түскен сайын қарсыластардың жүріс мөлшері азая береді. Сондықтан ойын соңында қарсыластардың бірі өз отауларында жүріс жасай алмай қалатын жағдай да кездеседі. Ойыншылардың бірінің отауларындағы құмалақты бірінші тауысып алып, жүріссіз қалуы «атсырау» деп аталады. Мәселен, қостаушы атсырауға ұшыраса, бұл жағдайда бастаушы қосымша бір жүріс жасап, барлық құмалақтарды өз қазанына салып алады. Сөйтіп, бастаушы жеңімпаз атанады. • Егер ойыншы ойын барысында 82 құмалақ жинаса, ойын бірден тоқтатылып, сол ойыншы жеңімпаз болып танылады.

Атсырау ережесі:

Slide 15

Тоғызқұмалақ ойыны

Тоғызқұмалақ ойынының тастарын орналастыру

әдістері

Slide 16

СУРАҚ ЖАУАП

Slide 17

Жаңа сабақты қорытындылау

Тоғызқұмалақ ойыны қазақтың

ұлттық ойын түріне кіре ме?

Тоғызқұмалақ тақтасы неше бөлікке

бөлінген?

Әр бөлікте неше отау, неше қазандық

бар?

Тұздық ашуға болама және оны қалай

ашамыз?

Slide 18

Тоғызқұмалақ терминдерін ата?

Отаулардың аттарын білесің бе?

Бірінші ойынды бастаған ойыншыны

қалай атаймыз?

Жұп, тақ сандар дегеніміз не?

Slide 19

Сабақтан

қалмай,

сапалы да,

саналы

білім алу

Slide 20

Ережелерді дәптерге жазу, оқу, реферат жазу

Үйге тапсырма:

Slide 21

Назарларыңызға

көп рахмет!


Ұқсас жұмыстар
Тоғызқұмалақ ойыны
Тоғызқұмалақ ережемен ойнау
Жүріс жасау ерекшеліктері
Бестемше ойынының бала тәрбиесіндегі орны
Қазақтың ұлттық ойындары туралы деректер
Тоғызқұмалақтың заманауи дамуы
Тоғызқұмалақ жүрістері
Қазақ халқының ұлттық ойындары
Тоғызқұмалақ
Әсел Далиева - Тоғызқұмалақтан әлем чемпионы
Пәндер



Реферат Курстық жұмыс Диплом Материал Диссертация Практика Презентация Сабақ жоспары Мақал-мәтелдер 1‑10 бет 11‑20 бет 21‑30 бет 31‑60 бет 61+ бет Негізгі Бет саны Қосымша Іздеу Ештеңе табылмады :( Соңғы қаралған жұмыстар Қаралған жұмыстар табылмады Тапсырыс Антиплагиат Қаралған жұмыстар kz