Сумоншақпен кестелеу




Презентация қосу
А.Тайманов атындағы
№34 мектеп-гимназиясы

Технология пәнінен
“Шебер қолдар”
үйірмесі
Сабақтың тақырыбы:

Сумоншақ тарихы.
Сумоншақпен кестелеу.
Сабақтың мақсаты:
• Қазақ ауыз әдебиетін құрметтеуге, оны сүйіп оқуға баулу.

• Оқушылардың шығармашылығын, қолөнер шеберлігін,
ұйымдастырушылық қабілетін, олардың еңбекке қызығушылығын
арттыру, ой-қиялдарын дамыту.

• Оқушыларды қолөнердің жаңа түрлеріне қызықтыру, эстетикалық
талғамға, қауіпсіздік ережелерін есте ұстауға, іскерлікке, бастаған
істерін аяқтауға тәрбиелеу.
Сабақ түрі: ертегі сабақ
Сабақтың көрнекілігі: плакаттар, ұлттық

киімдер, қамшы, оймақ
Пәнаралық байланыс: қазақ әдебиеті,
тарих, сурет, химия,
математика
Армысыздар құрметті көрермендер!
Жиналыппыз сәтті күн бәрімізде,
Үлкен кіші, жасымыз, кәрімізде
Төрлетіңдер қадірменді қонақтарым
Гүл-гүл жайнап мына біздің төрімізге
Сумоншақ тарихы
Кестелеу өнерінің халқымызға тән түрі моншақпен
кестелеу өнері. Кестелеу, көркемдеп тігу,ою-өрнекті
әшекейлеу ертеден келе жатқан өнердің бірі.
Кестені көңіл сызады,қол тігеді, көз сынайды
дегендей, кесте алуан әдісті,таңдауы көп
өнер.Кестелеу өнерін үйрену арқылы адам
бойында сұлулыққа құштарлық, төзімділік, ептілік
қалыптасады.
Моншақпен сәнді жұмыс жасау тарихы өте әріден
басталады. Бұны өнертанушы ғалымдарымыз қолданбалы сән
өнері шеберлерінің әйгілі, осы уақытқа дейін сақталып келген
өте әдемі, сапалы орындалған жұмыстарын зерттеу арқылы
дәлелдеген.Адам баласы ерье кездің өзінде тұрмысына
қолданатын заттарын түрлі дән, жидек, ұлу және түсті
тастарды қолдан есілген ұзілмейтін шөптерге, аттың қылына
тізіп,тігу, тоқу арқылы безендіре білген. Бисер тоқу ертеден
келе жатқан қолөнердің бір түрі болғандықтан соңғы кезде
қарқынды даму үстінде. Бисермен түрлі киім-кешектерді
әшекейлеп, кестелеуге, түрлі сыйға тартуғаарналған бұйым
түрлерін жасауға, сондай-ақ сәндік бұйымдарды - сырға,
білезік,алқа тоқуға да болады.. Қазақша бисерді су моншақ,
ұсақ моншақ, жалған маржан деп аталады.Бисермен жұмыс
істеу әдемілікті, нәзіктікті, талғамды талап ете отырып, оқушы
қиялын және шеберлігін дамытуға септігін тигізеді.
Моншақ неолит дәуірінде тастан және сүйектен, қола дәуіріндематадан жасаған.
Уақыт өте келе моншақты өте бағалы және аса қымбат емес тастар, әйнек
өндіру кәсібінің нәтижесі моншақ, сумоншақтар алмастырады. Бисердің шығу
тарихы әйнектің пайда болуымен тікелей байланысты. Дегенмен әйнекті
пайдаланудың ең алғаш құпиясын Финикия елі ашқан деген аңыз бар. ұл
аңызда Финикиялық көпестерәлемді жүзіп жүріп Сирияға тоқталады. Өздеріне
азықдайындау мақсатымен отқа қазан қою үшін аралдан үлкен тас іздейді.
Ешнәрсе таппағанолар кемедегі селитраның (натрий қосындыларының) үлкен
бөлігін пайдаланады. Жалынның ыстық температурасынан селитра еріп, өзен
құмына араласып сұйық әйнек болып аққан екен. Осылайша әйнек дүниеге
келген. Бірақ Финикиялық көпестер бүкіл Жерорта теңізінің халқына әйнектен
жасалған бұйымдарды сатқан екен. Кейбір деректер бойынша әйнектің Отаны
ЕжелгіЕгипет болған. Әйнектен жасалған моншақтар, амулет, ыдыс-аяқтар
біздің заманымызға дейін ХI ғасырдың ескерткіштерінен табылған. Бисерді ең
көп шығаратын елдер Жапония, Италия, АҚШ, Үндістан.
Алтын, күміс жіптерге маржан тізіп кестелеу бұрыннан
белгілі болған өнер. Қазір сумоншақпен кестелеу әдісіне
сұраныс көп. Уақыт талабына орай моншақ,
сумоншақтармен және технологиялық кестелеу өнері
арқылы панно картиналар жасалады. Живописке
жазылған картинадағыдай түрлі-түсті өңі бар етіп,
сумоншақпенде картина кестелеуге болады. Біздер қазір
сізге назарыңызға үйірме сабағында жасаған «Қорқыт»
картинасын ұсынып отырмыз.
Техникалық қауіпсіздік ережесі

1. Инені аузыңа салмау керек.

2.Тот басқан инемен жұмыс жасауға болмайды

3. Инені кез-келген жерге қадауға болмайды.

4. Бисерлер шашылып қалмас үшін оларды кесілген
матаның үстіне немесе қорапшада ұстаған жөн.
Назарларыңызға
рахмет!

Ұқсас жұмыстар
Кесте тігуде пайдаланатын құралдар
Аяққапты дайындау
Жұқа матаны
Cумоншақпен жұмыс
Су моншақпен жұмыс Сәндік-қолданбалы өнер элементтері негізінде көркемдік қолөнерінің эстетикалық тәрбиелік мәні
КОСТЮМ КОМПОЗИЦИЯСЫ
Семей қаласының демографиялық жағдайын зерттеу
ҮСТІНЕН КИЕТІН КИІМ АТАУЛАРЫ
БАЛАЛАР КИІМІН ТІГУ ТЕХНОЛОГИЯСЫ
Пәндер