Қос сөз
Шығыс Қазақстан облысы
Қатонқарағай ауданы
“Аршаты орта мектебі” КММ
Китапбаева Жанна
Токтагановна
Қазақ тілі және әдебиеті пәнінің мұғалімі
Қос сөз. Қайталама
қос сөз.
Ойын сабақ.
6- сынып
Сабақтың грамматикалық
тақырыбы:
Қос сөздер. Қайталама
қос сөздер.
Лексикалық тақырыбы:
Қазақтың ұлттық
ойындары.
“Ақ боран және жайдары жаз” ойыны
Наурыз мейрамында осы ойын екі жақтың тартысы арқылы ойналып, келе жатқан жаздың жайдары немесе салқын болуын болжаған. Мерекеге жиналғандар екітопқа бөлініп, бірі- “Ақ боран”, екіншісі- “Жайдары жаз” тобы болған Әр топ ойын басталмас бұрын, өздерінің ішінен әр түрлі өнер түрінен ойыншыларын дайындап, сайлап алады. Ойынды бастамастан бұрын әр топтың ақсақалдары бір-біріне бата берген. Ойынның әр түрінен жеңген сайын әр топ өзінің саялы бәйтерегіне ақтық байлап отырған. Ойын соңында жеңген топтың атауы арқылы алдағы жаздың қандай боларын болжаған.
І топ: “Жарқын болашақ”
ІІ топ: “Бақытты ұрпақ”
“Бата”
“Ізгі тілек”
Үй тапсырмасы:
“Аударыспақ”
Дара сөз, күрделі сөз деген не?
Сөздер құрамы жағынан нешеге бөлінеді?
Күрделі сөздерді ата.
Біріккен сөздер деген не?
Кіріккен сөз дегеніміз не?
Аң - құс, жәндік, өсімдік атауларына мысалдар келтір:
Географиялық атауларға мысалдар келтір.
Кісі аттарына мысалдар келтір.
1. Дене мүшелері атауларына мысалдар келтір.
2. Ойын атауларына мысалдар келтір.
Ән-күй, өлең аттарына мысалдар келтір.
Мезгіл атауларына мысал келтір.
Қоғамдық өмірге тұрмысқа байланысты атаулар.
Белгісіздік, болымсыздық мәндегі атаулар
Үй тапсырмасын
қорытындылау:
“Ақсүйек” ойыны
(семантикалық карта)
№
Мысалдар
Қысқарған сөз
Біріккен сөз
Қос сөз
Тіркескен сөз
1
Бүгін
2
БҰҰ
3
Қара көк
4
Әке-шеше
№
Мысалдар
Қысқарған сөз
Біріккен сөз
Қос сөз
Тіркескен сөз
1
Бүгін
+
2
БҰҰ
+
3
Қара көк
+
4
Әке-шеше
+
Жауаптары
Жаңа сабақ:
“Асық” ойыны
Қос сөз
Қайталама қос сөз
Қосарлама қос сөз
Сөздердің қосарланып немесе қайталанып
айтылуынан жасалған сөздер қос сөздер деп аталады.
1. Көре - көре көсем боласың,
Сөйлей - сөйлей шешен боласың
Түбірдің түгелдей қайталануы арқылы жасалады.
2. Анасы мен баласы жүзбе-жүз көрісті.
Бір сыңары қосымшалы, бір сыңары
қосымшасыз бір түбірдің қайталануы
3. Барар -бармасымды Құртқа біледі.
Бір түбірдің әр түрлі қосымша жалғанып
қайталануы арқылы жасалады.
4. Апасы үйге ет-мет, шай-пай сияқты азықтарды ала келіпті.
Екінші сыңары бірінші сыңарына еліктеу
мәнінде жұмсалуы арқылы жасалады.
5. Түнге қарай ауа райы бұзыла бастады, артынша найзағай жарқ-жұрқ етіп
Үрейді ұшырды.
Еліктеуіш сөздің екінші сыңары кейбір дыбыстық
өзгерістерге ұшырап жасалуы.
6. Алма бағында қып-қызыл алмалар үлбіреп пісіп тұр.
Түбір сөздің алдынан күшейткіш буын қосылып айтылуы
“Қыз қуу” ойыны
Жаттығу жұмысы
88-жаттығу
Берілген сөздерден сөйлем құрап, қос сөздердің қалай жасалғанын айт.
Дүркін-дүркін, қолма-қол, көзбе-көз, жалт-жұлт, өзінен-өзі, қараптан-қарап, жымың-жымың, қараң-қараң, мөлт-мөлт, тарс-тарс.
Айтыс
89-жаттығу
89-жаттығу
Суретке қарап, әңгіме құра
“Тақия тастамақ”
Бір оқушы қос сөздің бір сыңарын айтады, екіншісі жалғасын тауып, қалай жасалғанын айту керек.
“Соқыртеке”
Тақтада жазылған сөздерді қайталап айту:
Алыс-жақын, үп- үлкен, түйе-мүйе, аузы-аузына, ат-мат, алпамсадай-алпамсадай, Екібастұз, Катонқарағай, сары май.
“Күш сынасу”
Деңгейлік тапсырмалар
20 пұт
10 пұт
5 пұт
Қызыл- сөйлем мүшесіне талдау
Сары- дыбыстық талдау жасау
Көк- түбір мен қосымшасын ажырату
“Сыйқырлы қоржын” ойыны
Графика-
лық диктант
Графикалық диктант
-
.
Қортындылау:
“Саялы бәйтерек аясында”
Қос сөз дегеніміз не?
Қос сөздер нешеге бөлінеді
Қайталама қос сөз деген не?
«Тау-тау» қалай жасалған?
«жүзбе-жүз» қалай жасалған?
«Орынды -орынсыз» қалай жасалған?
«Ет-мет» қалай жасалған?
«Жалт-жұлт» қалай жасалған?
«Қып-қызыл» қалай жасалған?
Біріккен сөз дегеніміз не?
Елтаңбаның авторы кім?
Тудың авторы кім?
Әнұранның авторлары кімдер?
Қазақстан Республикасының Мемлекеттік елтаңбасының авторы
Қазақстан Республикасының мемлекеттік туының авторы
Әнұранның авторлары
Үйге тапсырма:
Қайталама қос сөздер, 91-жаттығу
Бағалау
Назарларыңызға рахмет
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz