Атмосфераның қабаттары




Презентация қосу
Қолғанатова Әлия Жүгінісқызы
Ақтөбе қаласы
№40қазақ орта мектебі
Физика пәнінің мұғалімі
Ашық сабақ
“Атмосфера”
тақырыбы бойынша
қайталау сабағы
Сабақтың білімділік мақсаты:

“Атмосфера” тақырыбы бойынша
алған білім-білік дағдыларын
жүйелеп қорыту, теориялық
білімдерін іс жүзінде пайдалана
білуге үйрету.
Сабақтың дамытушылық мақсаты:
Оқушыларды өздік жұмыс істеуге
дағдыландыру, ойлау қабілеттерін
дамыту, оқушының білімін тереңдетіп,
таным белсенділігін арттыру.
Сабақтың тәрбиелік мақсаты:
Атмосфера қабаттарының
маңыздылығын зерттеу, қорғау
мәселелеріне көңіл бөлу, халық
арасындағы табиғатқа байланысты
шешендік сөздер, мақал-мәтелдер,
тыйым сөздерді қолдану арқылы туған
жеріміздің табиғатын сүюге, аялауға,
қорғауға тәрбиелеу.
Сабақтың әдісі: ойын, есептер шығару.
Тәжірибе жасау.
Сабақтың түрі: аралас сабақ.
Пәнаралық байланыс: математика, биология,
әдебиет, сурет.
Көрнекі құралдар: термометр, барометр, гигрометр,
кестелер.
Сабақтың барысы:
І. Ұйымдастыру.
Оқушылардың сабаққа дайындығын
тексеру. Оқушылардың назарын сабаққа
аудару, қызығушылықтарын арттыру
мақсатында жұмбақтар шешіліп,
сұрақтарға жауап береді.
ІІ. Негізгі бөлім.
Сөйлемді толықтыр

Атмосфера Жерді ...................................................................қорғайды.

Атмосфераның Жердегі тіршілік үшін .................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
.
......................................................................................................................
.

Атмосфераның ластануымен күресу
үшін............................................
......................................................................................................................
.
......................................................................................................................
......................................................................................................................
..
Атмосфераның ластануымен қалыпты жағдайдан 5 – 10 есе асып
түсетін Қазақстан қалаларының қатарына: ......................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
...................................................................................................жатады.
Атмосфераның қабаттарын ата және шекараларын көрсет.
Мағынаны ашу:

Ауаның жер бетіне және ондағы барлық заттарға түсірген
салмағы ......................................................................................................
..................................................................... деп аталады. Бүкіл ауа
қабаты жер бетіне әр шаршы см-іне .....................................................
........................................... Егер адамның денесінің ауданы
шамамен
15 000 см³ болса, онда
оған ......................................................................
түседі. Біз мұндай қысымды сезбейміз, өйткені .................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
..
“Бұл не?” ойыны.

1. Ол – жердің ең сыртқы қабығы.

2. Жер бетінің әр шаршы сантиметріне 1 кг 33 г.

3. Түтікшедегі сынап бағанасы, ауа қысымының
мөлшері.

4. Бұл құралда адам шашының ылғалдық артқанда
ұзару қасиеті пайдаланылған.
Атмосфераның өлшеу құралдары.

1 2 3
Атмосфераның өлшеу құралдары.

ІІІ. Сабақты қорыту:
Шешуші сөздер.
1. 6ºС-қа төмендейді (температура 1 км-ге
көтерілген сайын).
2. 760 мм с.б. (қалыпты атмосфералық қысым).
3. 1 мм-ге кемиді (қысым әрбір 10 см-ге көтерілген
сайын).
4. Қар, қырау, ылғал (жауын-шашын).
5. Изотерма – (біркелкі температураны қосатын
сызықтар).
Атмосфераның құрамы.

Атмосфера
Атмосфераның құрамы.

азот
көмірқыш-
оттегі қыл газы

Атмосфера

басқа шаң-
газдар тозаң
су буы
Атмосфераның қабаттары
Қабаттары Тропосфера Стратосфера Атмосфераның
ерекшеліктері жоғарғы қабаты
Қандай биіктікте
орналасқан?

Ауа
температурасы
қалай өзгереді?

Маңызы неде?
Атмосфераның қабаттары
Қабаттары Тропосфера Стратосфера Атмосфераның
ерекшеліктері жоғарғы қабаты
Қандай биіктікте
орналасқан? 19 км-ге дейін 20 – 55 км 55 км-ден жоғары

Ауа Биіктеген сайын Төмен бөлігінде Төмен бөлігінде
температурасы төмендейді тұрақты, жоғарыда төмендейді,
қалай өзгереді? өседі жоғарыда 1000-
2000ºС дейін өседі

Маңызы неде? Ауа райы Озон қабаты Радиобайланысты
қалыптасады әсірекүлгін қамтамасыз етеді
сәулелерді Жерге
өткізбейді
Сәйкестігін тап:

1. Өте жоғары қысым А. 760 мм
2. Жоғары қысым В. 760 мм
3. Қалыпты қысым С. 770 мм
4. Төменгі қысым Д. 790 мм
Сәйкестігін тап:

1. Өте жоғары қысым А. 760 мм
2. Жоғары қысым В. 760 мм
3. Қалыпты қысым С. 770 мм
4. Төменгі қысым Д. 790 мм

.
Жауын - шашынның түрлері

Жауын-
шашынның
түрлері
Тамшылардың ауырлап
құлдилап құлауы
Ұсақ қиыршық мұз
Мұз түйіршіктерінің
түйіршіктері
бір-бірімен жабысуы

жаңбыр

қар
қылау
Жауын-
шашынның
түрлері
бұршақ
қырау
шық
Мұз түйіршіктерінің
Күзде, қыста, көктемде салқындаған су
жылы ауаның тамшыларына
Жаздың соңында қосылып
салқындаған жылы ауаның
заттармен жанасқанда жұмырланып жерге
салқындаған түсуі
бөлетін су тамшылары заттармен жанасқанда
бөлінетін су
тамшылары
Жауын - шашынның түрлері

Жыл мезгілдері Жауын-шашын түрлері
Көктем Қар, жаңбыр, қырау, бұршақ
Жаз Жаңбыр, шық
Күз Жаңбыр, қар, қырау, қылау
Қыс Қар, қылау, қырау
Сөзжұмбақ
1 А

2 С
3 П

4 А

5 Н

6 Ә
7 Л
8 Е

9 М

10 І
"Аспан әлемі" сөзжұмбақ.
1) Нұры салқын,
Өзі жарық,
Шалқалап жүзген қайық. (Ай)
2) Аяғы жоқ, жүреді,
Жоғарыдан төмендеп,
Сықылықтап күледі,
Сай-саладан елеңдеп. (Су)
3) Көк күмбез қыздың тұрағы,
Жарқырап таңда шығады.
Ауылына барса, батырым,
Алпыс миллион шақырым. (Шолпан)
4) Дауыл дәнді ұшырып,
Шарлар жауды аспаннан.
Шекемізді ісіріп,
Қаштық үйге сасқаннан. (Бұршақ)
5) Күлген сөзі күмістей,
Келе жатыр ноян - ақ. (Күн)
6) Таң ата үйге толады,
Кеш бата жоқ болады. (Сәуле)
7) Бірталай тары шаштым там басына,
Тамнан биік жоғары қамбасына
Қиыстырып өлеңнен жұмбақ қылдым,
Ойлағандар мәнісін аңдасын да. (Жұлдыз)
8) Алты адам ұшты,
Күн шықса болды үркеді. (Үркер)
9) Аспаннан көрдім иінді,
Алуан сәуле жиылды.
Жарығы жерге құйынды,
Көрген адам сүйінді. (Кемпірқосақ)
10) Қос атымды қараймын,
Жал құйрығын тараймын.
Жайылады түнде тек,
Жоғалады күнде тек.
Іздеп-іздеп жалықтым,
Жер шетіне барыппын.
Қазыққа мықтап байланған,
Қарақшыға жолықтым. (Жетіқарақшы)
ЖҰМБАҚТАР
1. Қанатсыз құс маңып барады,
Көзінен жас тамып барады.
2. Аумаған қар, жаумаған қар,
Таңертең бар, түсте жоқ.
3. Көк жүзінде көп жолақ,
Қояды екен оны кім бояп?
4. Мөлдір моншақ,
Өзі жұмсақ.
5. Бар ма, жоқ па білмейсің,
Онсыз өмір сүрмейсің.
6. Қаһарын тіге келеді,
Төріңе шыға келеді.
7. Көзге көрінбейді, қолға ілінбейді.
8. Оңынан оқы, тіршілік нәрі,
Солынан оқы, тіршілік нәрі,
Онсыз адам, өсімдік, аң, құс,
Әп сәтте семер, тұншығып бәрі.
Ж а у а б ы:

1. Бұлт
2.Қырау
3.Кемпірқосақ
4.Шық
5. Ауа.
6. Үйге кірген суық.
7. Ауа.
8. Ауа.
Тыңдағандарыңызға
рахмет!

Ұқсас жұмыстар
Атмосфералық қысымның биіктікке байланысты өзгеруі.,
АТМОСФЕРА
АТМОСФЕРА ҚҰРАМЫ
АТМОСФЕРА ЖӘНЕ ОНЫҢ ҚАБАТТАРЫНА СИПАТТАМА, ҚҰРЫЛЫМЫ ЖӘНЕ ЭЛЕМЕНТТЕРДІҢ МӨЛШЕРІ
Атмосфера қабаттары
Өкпедегі ауаның қысымы
Атмосфера жердің ауа қабаты
Ауаның физикалық қасиеттерінің гигиеналық маңызы – атмосфералық қысымның, электрлік жағдайы мен радиоактивтілігі. Қолайсыз әсерлерінің алдын-алу
Биосфера
Атмосфералық қысым
Пәндер