Унитарлы мемлекеттер




Презентация қосу
Біртұтас
мемлекет белгілері
Жоспар
ы
1. Мемлекетті басқарудың
монархиялық формасының негізі
2. Федеративтік мемлекет белгілері
мен мәні
3. Конфедеративтік мемлекет ұғымы
Қорытынды
Мемлекеттің
аумақтық құрылым
түрлері

Унитарл Конфедерац
ы ия
Федеративт
ік
Унитарлы
мемлекеттер

Дүниежүзінде жалпы 230-дан астам мемлекеттердің
арасында 169 унитарлы мемлекеттер бар. Еуропада – 38,
Азияда – 41, Африкада – 49, мұхиттарда – 13 және Латын
Америкасында – 27 унитарлы мемлекеттер бар.
Унитарлы мемлекет
белгілері
Конституция бірлігі
Мемлекеттік биліктің жоғары органдарының бірыңғай жүйесі
Азаматтық бірлігі
Құқықтық жүйе бірлігі
Сот жүйесінің бірлігі
Мемлекет рәміздерінің бірлігі
Унитарлы мемлекет аумағы тәуелсіз мемлекет сипаттарына ие
емес әкісшілік-аумақтық жеке бірліктерге (жеке басқару
органдары мемлекеттің орталық органдарына бағындырылған)
бөлінеді
Федераци
я
Федерация – белгілі бір саяси тәуелсіздігі бар, бірнеше мемлекеттік
құрылымдардың бірігіп одақтық жаңа бір мемлекетті құруы.
Федерация мен оған кіретін субъектілердің міндеттері арасындағы
айырмашылықтар жалпымемлекеттік конституциямен реттеледі. Әр
субъектінің өзінің жоғарғы билек (заң шығарушы, атқарушы, сот)
органдары болады. Федеративтік мемлекеттер деп автономиялары
бар мемлекетті айтады.
Конфедера
ция– тәуелсіз
Конфедерация дегеніміз
мемлекеттер одағы.

Конфедерацияның негізгі
белгілері
Конфедерацияда бәріне ортақ мемлекеттік
билік болмайды
Одаққа қосылған мемлекеттер ортақ
мақсаттарын бірігіп жүзеге асырады
Конфедерация құрамындағы барлық
мемлекеттерге ортақ мекемелері болады
Конфедерация құрамындағы
мемлекеттердің өз әскері, ұлттық валютасы
Тарихи конфедерациялар (әсіресе XX ғасырдың алдындағы)
конфедерацияның қазіргі анықтамасына сәйкес келмейтін болуы мүмкін,
кейде олар федерациялармен кейде империялар болып жариялануы
мүмкін, сонымен бірге қазіргі саясаттанушылар оларды Конфедерация
ретінде сипаттайды.
XXI ғасырдың конфедерациясы бұл саяси одақтар емес, негізінен
экономикалық одақтар болып табылады.
Танымал бұрынғы конфедерациялар қатарына Швейцария, Біріккен
Провинция республикасы, Швеция және Норвегия Біріккен Корольдігі,
Америка конфедеративтік штаттары, Солтүстік-герман одағы, Австро-
Венгрия, Сербия және Черногория. Бұл конфедерациялардың құлауының
себептеріне соғыстан кейін құлауы, республикаға, федерацияға айналуы
жатады. Мысалы, Біріккен Провинция республикасы Батава
республикасына айналды, ал Австро-Венгрия Бірінші Дүниежүзілік
соғыстың нәтижесінде жеңіліп мемлекет құлады.
Қазіргі кездегі танымал конфедерациялар Тәуелсіз мемлекеттер
достастығы, Еуропалық Одағы, Евразия экономикалық одағы, Одақтық
мемлекет.
Америка конфедеративтік
штаттары (1861-1865)
Бұл одақ А.Линкольнның құлдықтың күшін жою
туралы үндеуінен кейін АҚШ-тың құрамынан
шыққан оңтүстік құл иеленушілік штаттарының
бірігуінен құралды. Оның саясаты АҚШ-тың
негізін қалаушылары мәлімдеген саяси
ережелерге "Конфедерация баптары" және әрбір
штаттың сыртқы және ішкі саясатындағы
бостандыққа қайта оралатынын мәлімдеген.

Нәтижесінде Америкада
Азамат соғысы басталды.
Негізінде мемлекет
орталықтандырылған
федерация болған. Ол
өзінің өмір сүруін азамат
соғысынан жеңілгеннен
кейін тоқтатты.
Қорытынды
Қорыта келсек, мемлекет – белгілі бір
территорияда орналасқан, сол аумақтағы
халықты өз ырқына көндіріп отыратын, салық
жүйесі, құқық жүйесі, басқару жүйесі
қалыптасқан, күштеу механизмі бар саяси
аппарат. Ұлттық мемлекеттік құрылым
нысандары – федерация, біртұтас және
конфедерация болып бөлінеді. Ал басқару
нысандары бойынша монархия және
республика болып жіктеледі.
Мемлекет бұл – адамзат қоғамы дамуының
маңызды кезеңдеріне тән саяси ұйым.
Пайданылған әдебиеттер

1. Ағдарбеков Т. “Мемлекет және құқық
теориясы” Оқулық. – Алматы: “Наз”
баспа компаниясы, 2003
2. Д.Жамбылов. Саясаттану. Алматы, “Жеті
Жарғы”.2003
3. Д.Булгакова. Мемлекет және құқық
теориясы. Оқу құралы. – Алматы, 2001.

Ұқсас жұмыстар
Саяси карта
МЕМЛЕКЕТ ОРГАНДАРЫ, ОЛАРДЫҢ БЕЛГІЛЕРІ, ҚЫЗМЕТІ
Ассоциацияланған мемлекет
Еуропаның саяси картасы мен аймақтары
«Азаматтық, қазақстандық
Мемлекет түсінігі
МЕМЛЕКЕТТІҚ БЮДЖЕТ. Бюджеттік жүйе түрлері
Сабақтың барысы
Қазақстан Республикасының құрылымы
Мемлекетті басқару формалары
Пәндер