Қала қорғанысы




Презентация қосу
Ораз Жандосов атындағы
№30 орта мектеп

Тарих және
география пәні
мұғалімі
Сабақтың тақырыбы:

ОТЫРАР –
ҚАҺАРМАН ҚАЛА
Сабақтың мақсаты:
Ұлы жібек жолы бойындағы
тарихи ескерткіш қала туралы
мәліметтер беріп, мәдени
мұраларды оқып үйренуге оны
қорғауға Отаншылдыққа
тәрбиелеу.
ҮЙ ТАПСЫРМАСЫН
ТЕКСЕРЕЙІК!
1.Қазақстан аумағында қай ғасырларда қалалар өркендеп көбейді?
А. IV ғ-Vғ В. VII-VIIIғ
Б. VI-Х Г.II-IIIғ

2.Орта ғасырлардағы ірі қалаларды ата?
А. Отырыр В. Түркістан, Талас Шу
Б. Сайрам Г. Қойлық, Суяб.

3. Орта ғасырлық Қазақстан қалалары қанша бөліктен тұрған?
А. 4 В. 2
Б. 5 Г. 3

4. Патша сарайы мен әкімшілік басқару қай бөлікте орналасты?
А. Шахристан В. Цитадель(орда)
Б. Рабат Г. Кент.

5. Рабатта қандай тұрғындар тұрды?
А. Хандар В. Дін иелері
Б. Еңбекші халық Г. Әскерлер.

6. Орта ғасырлық қалаларды кімдер биледі?
А. Дін иелері В. Хан, сұлтандар
Б.Халық Г. Әскерлер.

7. Қалалар хандар үшін қандай роль атқарды?
А. Қорған В. Баспана
Б. Табыс көзі Г.Әскери казарма

8. Қай ғасырда Иасы қаласы Түркістан қаласы атанды?
А. ХVғ В.ХІғ
Б. ХІІғ Г. ХІVғ.
9. Түркістан қаласы Шымкент қаласынан қанша шақырым?
А. 300 В. 400
Б. 225 Г. 100

10. Әмір-Темір кім болған?
А. Хан В. Орта Азия билеушісі
Б. Жауынгер Г. Қолбасшы

11. Түркістан атауы қандай мағына береді?
А. Ғалымдар елі В. Батыр қала
Б. Ұлы қала Г. Түріктер мекені

12. Қожа Ахмет Йасауй кесенесін қай билеуші салдырды?
А. Әмір-Темір В. Шыңғыс хан
Б. Ақсақ Темір Г. Жамуха.

13. Қай қазақ ханы тұсында Түркістан хан ордасы (астана) болды?
А. Абылай хан В.Әбілхайыр
Б. Есім хан Г. Тәуке хан

14. Сығанақ қаласы қай өзеннің жағасында орналасқан?
А. Ертіс В. Есім
Б. Жайық Г. Сырдария.

15. Қай қала қыпшақ мемлекетінің саяси және мәдени орталығы болды?
А. Сығанақ В. Тараз
Б. Испиджаб Г. Иасы.
16. Орта ғасырлық қалаларда кіші билеуші топтар қай бөлікте тұрды?
А. Орда В. Шахристан
Б. Бас қала Г. Рабат.
ТЕСТ НӘТИЖЕСІН ТЕКСЕРІҢДЕР
1. Б
2.В
3.Г
4.В
5.Б
6.В
7.Б
8.А
9.Б
10.В
11.Г
12.А
13.Б 0-5 “2”
14.Г 6-9 “3”
15.А 10-13 “4”
16.В 14-16 “5”
САБАҚТЫҢ МАЗМҰНЫ
VI-VIII ғ. Отырар Сырдария өзені орта
ағысындағы саяси орталық.
V-XVғ. Ұлы Жібек жолы бойындағы маңызды
сауда
орталығы.
Отырар: 1 Сібірге
2 Монголияға
3 Қытайға
Медреселер, базарлар, ұстаханалар,
мешіттерсауда дүкендері, моншалар.
Отырар шайқасы. 1219ж Шыңғыс хан әскерінің
шабуылы.
Қала қорғанысы. Отырардың 6-ай ерлікпен
берілмеуі.
Қайыр хан ерлігі.
Отырар опаты.
Ежелгі Отырарға
саяхат
Су құйғыш құмыра
Сахналық көрініс
Аңыз бойынша әлемге аты шыққан кітапхананы Шыңғысхан
түмені өртеп, біраз кітапты қала қорғаушылары құмыраға салып
жер астына тығып сақтап қалган деседі. Қазіргі уақытта сол
кітаптарды іздеу жұмыстары жүріп жатыр.
Қазақ елі тәуелсіздік алды. Өз алдына егемен мемлекет болды.
Елбасы Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев Отырар кітапханасын
Сарыарқаның төсінен, Астананың төрінен қайта салу керек деп
шешім шығарды. Иманғали Нұргалиұлы Тасмагамбетов халықтың
рухани қазынасын қайта тірілту мәселесін қолға алып отыр. Ол
"Юнеско" мөжілісінде сөйлеген сөзінде: "Отырар кітапханасын
қалпына келтіреміз. Жоғалып, өртеніп, қолды болған бабалар
рухын қайта тірілтеміз!" - деген.
Қазіргі кезде қолжазба ескерткіштерін іздеу жүмыстары
жүргізілуде. Астанада "Отырар кітапханасы" ғылыми орталығы
ашылып, табылган жазба деректерді жинақтап жатыр. Көп
үзамай, мың жылдық тарихы бар білім ордасы - Отырар
кітапханасы екінші өмірін бастамақ.

Ұқсас жұмыстар
Отырар - қаһарман қала
Қала мәдениетінің дамуы
Релелік қорғаныстың құрылымдарына қойылатын негізгі талаптар
Қазақстан Республикасының қазіргі заманғы
Шаруашылық нысандарының азаматтық қорғанысы
Сақтардың шығу тарихы
:Өнім сапасын арттырудың шетелдік тәжірибес
Қазақстан азамат соғысы жылдарында
Өрт факторларының әрекеттері
Өрт сөндіру тәсілдері
Пәндер