Тұйық етістік тапсырмасы




Презентация қосу
САБАҚТЫҢ
ТАҚЫРЫБЫ:
Етістіктен өткенді қайталау

6-сынып
Қазақ тілі
Пән мұғалімі: Ахмат Қалбибі

2012-2013 оқу жылы
Сабақтың мақсаты:
Білімділігі:
Етістік бойынша теориялық білімдерін практикамен
ұштастыру, нақтылау.
Дамытушылық:
Өз бетінше жұмыс жасауға дағдыландыру.
Шығармашылық қабілетін шыңдауға бейімдеу.
Тәрбиелік:
еңбексүйгіштікке отаншылдыққа тәрбиелеу .
Сабақтың түрі:
Білімді бекіту сабағы
Сабақтың әдісі:
оқулықпен жұмыс, сұрақ -жауап, ойындар
Сабақтың көрнекілігі:
Интерактивті тақта, оқулық.
Пәнаралық байланыс: Әдебиет
I.Ұйымдастыру кезеңі
Сынып 3 топқа бөлінді: 1) Есімше
2) Көсемше
3) Етіс
II.Үй тапсырмасын тексеру

282-жаттығу
Сана бер-іп ой-ы-на,
Қуат бер-іп бой-ы-на,
Ақ-қан жас-ы сел бол-
ған,
Етег(к)-і тол-ып көл бол-
ған,
Беріш боп шер-і байла-н-
ған,
Ұйқы бер-іп қайғы ал-
ған,
Қайғы-лы-ны уат-тым.
“Сөз тартары” атты тайпалы ел болыпты. Ол тайпа өсіп - өнген іргелі үлкен ел
екен. Ынтымақты, бірлігі мықты болған екен. Ел тоғыз патшалыққа бөлініпті.
Соның бірі – Етістік. Ол елді Етістік атты хан басқарыпты. Ол ханның сегіз ұлы
болыпты. Олар: Болымды, Болымсыз, Салт, Сабақты, Етіс, Есімше, Көсемше,
Тұйық.

Шылау Зат
есім
Сөз таптары
Еліктеу

Үстеу Сын есім

Етістік Сан
Есімдік есім
І. Болымды, Болымсыз тапсырмасы
"Кім көп біледі?"

1. Үш топ белгіленген уақытта
қанша тыйым сөз айтады.
Ондағы етістікті тауып,талдау
жасайды.
Салт, Сабақты тапсырмасы.
233-жаттығу. "Кім жылдам?
Сабақты етістік пе, салт етістік пе?"
Есімше тапсырмасы.
“Етістік және әдебиет”

Етістік және Абай
Етістік және Мағжан Етістік және М
Көздерінде от ойнар, Талап, еңбек, терең ой, Күпі киген қазақтың
Сөздерінде жалын бар, Қанағат, рақым ойлап қара өлеңін,
Жаннан қымбат оларға қой - Шекпен жауып өзіне
ар, Бес асыл іс көнсеңіз..., қайтарамын.
Мен жастарға сенемін!
Сергіту сәті.
Берілген өлең жолдарындағы омонимдерд
қайсысы етістік болып
тұрғанын табу
Айыбымды кеш,
Келсем де үйге
кеш
Жағам дейсің
қара,
Әліңе бірақ
қара.
Күйе, күйе, күйе
ме?
Күйеге қолым
күйе ме?
Самат санды
бөле ме?
Сара мен Сана
бөле ме?
Тұйық етістік тапсырмасы.
278-жаттығу.
Үлгі: Су - ашық буын, қа-уын -
ашық буын, бітеу буын.
Көсемше тапсырмасы.
"Тіл -өнер" сайысы

1. Бірлігі жарасқан ел ... (озар, победить, win)
2. Еңбек сүйгенді елі ... . (сүйеді, любит, like)
3. Туған жердей жер ... . (болмас, не быть, be not)
Туған елдей ел .... (болмас, не быть, be not)

Жасырылған сөзді тауып, орыс, ағылшын
тілдеріне аударып, етістікке талдау жаса
Етіс тапсырмасы. Семантикалық карта
Рс Тапсырмалар Дұрыс Бұрыс

1. Етістіктер басқа сөз таптарынан сөз тудырушы жұрнақ
арқылы жасалмайды.
2. Етістіктер тұлғасына қарай негізгі және туынды болып
екіге бөлінеді.
3. Қимылдың, іс-әрекеттің болмауын, іске аспауын +
білдіретін етістікті болымды етістіктер дейді.
4. Әрі есім, әрі етістік қызметін атқаратын етістіктің түрі
көсемше деп аталады.
5. Мағынасы жағынан тура объектіні, табыс септіктегі
сөзді қажет етіп тұратын етістіктерді салт етістіктер
дейді.
6. Етістер төрт түрге бөлінеді.
7. Есімшенің –мақ, -мек, -бақ, -бек, -пақ, -пек жұрнақтары +
етістіктің болымсыз тұлғасына жалғанбайды.
-ғалы, -гелі,-қалы, -келі тұлғалы көсемшелер жіктеледі.
+
9. Тұйық етістік тікелей септеле де, тәуелдене де алады,

бірақ жіктелмейді.
Дауыссыз дыбыстарға біткен етістіктерге тұйық
+
. етістіктің –у жұрнағы дауысты болып жалғанады.
Етістік атаның
жұмбақтары
1. Бір жұрнақ екі етіске ортақ. Олар қай етістер?
(Өздік, ырықсыз
етістер)

2. Көп адамның қатысуымен істелетін іс қай етіске жатады?
(Ортақ )

3. Жеке алғанда – есім сөздер, етістік құрамында келгенде –
жұрнақтар. Олар қайсылар?
(Ыс, іс, қыз, ық, ар, ер, қан, ін, у)

4. Оң оқыса да, солға қарай оқыса да
(Шаш, қақ, қыс, т.б.)
етістік. Ол қай сөздер?

5. Құс аттарымен тұлғалас
етістіктерді білесіңдер ме?
(Қаз, тырна)
Үйге тапсырма.

Етістіктерді
қатыстырып,
өзің туралы жаз.

Ұқсас жұмыстар
Етістік ағашы
Етістікті бекіту сабағы. Презентация. 6-сынып
Етістік жайлы ақпарат
Тұйық етістік
Тұйық етістік. Мемлекеттік тіл
Тұйық етістікті қайталау
Тұйық етістікті қайталау. 7 сынып
Бейнелеу өнері
Әбілхан Қастеев. Көсемшені қайталау
Етістік жайлы
Пәндер