Тұйық етістік

Презентация қосу

Ұйымдастыру .
Психологиялы
қ ахуал
Жаттығу
“Майшам”
Өзін-өзі бағалау
нормалары
10- 16- 25-
15 24 30
3 4 5
ҮЙ ЖҰМЫСЫН
СҰРАУ:

“ОЛЖАЛЫ БЕСТІК”
ОЙЫНЫ АРҚЫЛЫ
ТЕКСЕРУ
“Мықты болсаң, тауып көр”
1.Етістік дегеніміз не?
2.Етістік құрамына қарай нешеге бөлінеді?
“Ойлы болсаң, озып көр”
1.Есімшенің жұрнақтарын ата.
2.Етістіктің райларын ата.
“Алғыр болсаң,айтып бер”
“Балара” өлеңін жатқа айт.
“Тапқыр болсаң, тауып көр”
1.Етістіктің шақтарын ата.
2. Етістіктің сұрақтарын ата.
“Дайын болсаң, ашып көр”
Құттықтаймын,
сен олжалы бестік
алдың!
Қызығушылықты ояту.
Топтық жұмыс
Ана бақыты үшін менің
қосар үлесім қандай?
Жаңа сабақ:
Тұйық етістік
Мақсаты:
1.Етістіктің ерекше түрі- тұйық етістіктің мағынасы
мен тұлғасын түсіндіру. Оқушылардың етістік
жайлы білімдерін кеңейту.
2. Оқушылардың әр түрлі әдістер мен тапсырмалар
арқылы тілдік білімін, есте сақтау қабілетін дамыту.
3.Ананы құрметтеп, сыйлай білуге, тілді қадірлей
білуге тәрбиелеу.
Күтілетін нәтиже: 1. Етістікті жақсы меңгеру, тұйық
етістікті ажырата білу.
2.Тұйық етістік-у жұрнағы арқылы жасалатынын
түсіну.
3.Топпен жұмыс жасап, өз ойларын ашық айта
білуге, бір-бірін оқытуға дағдылану.
Сабақтың типі: Жаңа білімді игеру
Әдісі: Сұрақ-жауап, СТО әдістері, топпен
жұмыс, жеке оқушымен жұмыс, талдау,
Мағынаны тану
«Екі жақты күнделік» әдіс
Ең маңыздысы Түсініктеме

1. Тұйық етістік –зат 1. Мысалы: бару, келу, қою.
есімдерше түрленіп, 2. Тұйық етістік септеледі,
шақпен де, жақпен де көптеледі, тәуелденеді, бірақ
байланысты болмай, жіктелмейді.
қимылдың, іс-әрекеттің
атын білдіретін етістіктің 3. Тұйық етістік зат есім
ерекше түрі. мәнінде де жиі қолданылады:
2. Тұйық етістік –у, -ю Мысалы : жасау –қызға
жұрнағы арқылы жиналған дүние -мүлік .
жасалады. 4. қой+ю-қою,тый+ю-тыю
5. п,қ,к- б,ғ,г- жап+у-жабу,
төк+у-төгу, тақ+у-тағу
Тұйық етістік есімдерше түрленеді

Көптеледі Тәуелденеді Септеледі

жүгіру-лер, І. айту-ым, айту-ымыз А. білу
жарысу-лар, І. білу-дің
тексеру-лер ІІ.айту-ың, айту-ларың Б. білу-ге
айту-ыңыз, айту-ларыңыз Т. білу-ді
Ж. білу-де
ІІІ.айту-ы Ш. білу-ден
К. білу-мен
Заттанған тұйық етістіктер:

көсеу (отты, шоқты көсейтін құрал)
сабау (жүнді сабайтын таяқ)
егеу (темірді егейтін құрал)
жасау (қызға жиналған дүние-мүлік)
қашау (ағашты кесетін, жонып,
қырнайтын құрал)
ою (ойып салынған өрнек)
1.Тапсырма
1. Мына сөйлемдердегі көп
нүктенің орнына тұйық
етістікті қойып жазу:
Тапсырманы уақытында...керек
Мектепте және үйде
тәртіп ...керек. Үлкендерді
...сыйлау керек.
Мәдениетті ...керек.
Сабаққа белсенді ...керек.
Топтық
Тұйық етістіктерді
жұмыс
тауып,
олардың қандай
септікте
1.Сөздің асыл болуы-адамға
ұнауымен.
тұрғаның ажырату
2. Сөз -ұлы құдірет, ұлылығы-
сөзбен адамдарды
табыстыруға болады.
3.Ана тілін құрметтемеу–анаңды
да сыйламау деген сөз.
4. Аяққа кісен салуға болар,
Тілге кісен салынбас.
Сатылай кешенді талда

1- топ – Фонологиялық талдау –Тілдер
2-топ- Математикалық тәсілмен
дыбыстық
талдау жасау- Құдірет
Топтық жұмыс

1-топ
Септеу – 2-топ
сыйлау Тәуелдеу-
бару
Ой толғаныс кезеңі
1. “Ыстық орындық” әдісі

2. Шығармашылық жұмыс. Жеке
жұмыс
1) Берілген сөздерді әрі есім сөз,
әрі етістік мағынасында
қолданып, сөйлем құрау .
Байқау, сайлау, мақтау, қою.
2) Карточкалармен жұмыс
«Айналмалы бекет» әдісі
Жұптық жұмыс

1. Етістік
2. Сөйлем
3.Зат есім
4.Сын есім
Сабақты қорытындылау.
Блум токсономиясы әдісі:
Жуан және жіңішке сұрақтар:
1.Ы.Алтынсарин қай жылы дүниеге келген?
2.Етістік сөз табы ма?
3.-ған,-ген,-қан,-кен есімшенің жұрнақтары
ма?
4.Тұйық етістік жіктеле ме?
5. Тұйық етістік – у,-ю жұрнақтары арқылы
жасалады ма?
6.Ы.Алтынсариннің “Таза бұлақ” әңгімесінде
үшінші жолаушының қорытындысын еске
түсіріп, айтып бер.
7.Қатаң п,қ,к дыбыстарына біткен
етістіктерге тұйық етістіктің -у жұрнағы
жалғанса, олар қандай дыбыстарға
айналады?
Рефлексия
Үйге тапсырма беру:
1.Тұйық етістік
туралы айту.
2.Тұйық етістігі бар мақал-
мәтел жазып келу
Бағалау. Өзін-өзі бағалау.
. «Ой толғау»
- Екі көзің не үшін қажет?
- Жақсыларды көру үшін.
- Екі қолың не үшін керек?
- Елге көмек беру үшін.
- Құлақ деген не үшін керек?
- Ақыл - кеңес тыңдау үшін.
- Тіл мен жағың не үшін керек?
- Ақиқатты айту үшін?
- Ал аяғың?
- Шетте жүрсем, туған жерге
қайту үшін.
Қ.Мырзалиев

Иә, туған жерге жету үшін екі
аяғың қандай қажет болса, қазақ
тілінің дәрежесінің жоғары
болуына тұйық етістіктің де қосар
үлесі зор.

Ұқсас жұмыстар

Етістік жайлы ақпарат

Тұйық етістік. Мемлекеттік тіл

Тұйық етістікті қайталау

Тұйық етістікті қайталау. 7 сынып

Тұйық етістік тапсырмасы

Етістік ағашы

Етістікті бекіту сабағы. Презентация. 6-сынып

Етістік жайлы

МОДАЛЬДІ ЕТІСТІКТЕРДІ ҚОЛДАНУ ЕРЕЖЕЛЕРІ

Туынды етістік жұрнақтар

Пәндер