Этил спирті наркотик

Сабақтың тақырыбы:

СПИРТТЕРДІҢ ХИМИЯЛЫҚ

ҚАСИЕТТЕРІ ЖӘНЕ

ҚОЛДАНЫЛУЫ

Жетекшісі: Егізбай Сара Сейітқызы І санаттағы химия пәнінің мұғалімі

Мақсаты

Білімділік: Спирттердің қайда, қандай мақсатқа қолданылатынын түсіндіру.

Дамытушылық: Сын тұрғысынан ойлау, ой шақыра білу, жеке, жұптасып, шағын топта жұмыс істеуге дағдыландыру.

Тәрбиелік: Салауатты өмір салтын насихаттау.

Спирттік ішімдіктің адам өміріне кері әсерін айта

отырып жаман әдеттен сақтандыру. Денсаулығын сақтай білуге, ел келешегін бүгіннен ойлауға жетелеу.

Дағды мен шеберлікті қалыптастыру сабағы.

Сұрақ - жауап, баяндау ассоцияция әдісі.

Спирт, натрий металы, күкірт қышқылы.

Интерактивті тақта оқушының жұмыс дәптері.

Биология, валеология

Өткен сабақпен байланыстыру.

Химиялық қасиеттері

Қолданылуы

а) Ой қозғау кезеңі

б) Ой шақыру кезеңі

в) Мағынасын түсіндіру

г) Мағынасын талдау кезеңі

САБАҚТЫҢ БАРЫСЫ:

І. Ұйымдастыру кезеңі

ІІ. Жаңа сабақ.

ІІІ. Тұжырымдау кезеңі. (Бекіту. )

ІУ. Үй тапсырмасын тесттік тапсырма арқылы бағалау.

Химиялық

қасиеттері

Гидроксил тобындағы сутек арқылы жүретін реакциялар

2R- OH + 2Na 2R - ONa + H2

2C2 H5 OH+2Na 2C2H5ONa +H2

Натрий этилаты

Металл туындыларын алкоголяттар

деп атайды.

C2H5ONa + H - OH C2H5ОН + NaОH

Алкоголяттар қатты заттар, гидролизге оңай ұшырайды:

Күрделі эфирлер түзілуі

C2H5OH - HООС - СН3 C2H5О - ОС - СН3 + H2О

зтил сірке сірке қышқылының

спирті қышқылы этил эфирі (этилацетат)

Спирттер галогенсутектермен әрекеттеседі.

H2SO4

R - OH + HBr R - Br + H2O

Дегидратация реакциялары

H2SO4

C2H5 - ОH + HО - C2H5 C2H5 - О - C2H5 + H2О

диэтил эфирі

Тотығу реакциялары

[О]

СН3 СН2 ОН СН3 - С = О

этил спирті

сірке альдегиді

t O

СН3 - СН2ОН + СuО СН3 - С + Н2 О + Сu

С2 Н5 ОН + 3О2 2СО2 + 3Н2 О +Q

Ой қозғау кезеңі.

Қызығушылықты ояту

«Шараптың шығуы жайында хикаят»

Ертеде бір патшаның есігінің алдына лашын құсы дән тастап кетеді. Оны уәзірлеріне беріп ескертеді. Ол өсімдік болып жайқалып өседі. Келесі жылы одан да әдемі болып өседі. Келесі жылы одан да әдемі болып өседі. Келесі жылы одан да әдемі болып өседі. Үш - төрт жылдан кейін жеміс береді, таң қалады, күтеді. Күзге таман әдемі мөлдір жемісті жеп көруге жүрексінеді. Сонан соң патшаның әмірі бойынша шыны ыдысқа салып қойып, біраз күнен кейін көріп, одан да мөлдір сұйық пайда болғанын көрген уәзірлер патшаға көрсетеді. Паиша тұтқында жатқан бір сорлыны әкеліп, соған ішкізеді. Бір кесе ішеді, екіншісін береді. Үшіншісін сұрап ішеді. Соңында ән салады. Бейжай күйге түседі. Ең соңында патшаның тағын сұрайды. Шаршап қалжырап ұйықтап кетеді.

Ертеңіне әлгіні шақырып сұрағанда, рахатқа батқандығын айтады. Сона патша ішіп, ең алғаш «Патша шарабы» шыққан екен деседі. Оқушылар ол сұйықтың не екенін, оның ағзаға әсерін айтып өтеді.

б) ОЙ ШАҚЫРУ

Этанолдан алынатын өнімдер және олардың қолданылуы

ДӘРІ ДӘРМЕК АДАМДЫ

ЖАСАУ АЗДЫРАДЫ

ТАБЫС КӨЗІ ТҮРЛІ ҚЫЛМЫСҚА

ИТЕРМЕЛЕЙДІ

в) Мағынасын түсіндіру.

Этил спирті наркотик. Ол ерігіш болғандықтан қанға тез сініп ағзаға күшті әсер етеді. Спирттің әсерінен адамның ықыласы кеміп, қиыл үйлесімділігі бұзылып, мінез - құлқында әдепсіздік жұртқа жек көрінішті етеді.

Маскүнемнен туған балалардың 38% кемтарлыққа душар болады. Ұрлықтың 55%, тонаудың 75% адамның мас кезінде жасалады.

Зияны

Өндірісте этил сапиртің әртүрлі жолмен алады. Ал химиктер тапқан қантты ашыту және ағаш сүрегінен алған. Негізгі тәсіл - синтетикалық жолмен алу. Ол үшін эиленді фосфор қышқылымен қатыстыра отырып, сумен әрекеттестіріп этил спиртін алады. Этанолды дәрі - дәрмек жасауға, залалсыздандырғыш зат етінде медицинада пайдаланады. Этил спирті химия өндірісінде сірке қышқылын бояу, синтиздік каучук, ди этил эфирін алуға қолданылады. Ең арзан еріткіштердің бірі. Әтір, иіссу, сусындар жасауға пайдаланамыз. Этил спиртінің де маңызы орасан зор.

Пайдасы