ҚАЗАҚ МУЗЫКА ӨНЕРІНІҢ ГИМАЛАЙЫ




Презентация қосу
Сабақтың тақырыбы:
ҚАЗАҚ МУЗЫКА ӨНЕРІНІҢ ГИМАЛАЙЫ
Сабақтың міндеті: Тақырыпты меңгерту. Оқушылардың
қызығушылығын арттыру.
Мақсаты:

Білімділік Дамытушылы
қ
Қазақ музыкасының ең биік Оқушылардың танымдық іс-
тұлғасы – Ахмет Қуанұлы әрекетін дамыту, ән иірімдерін
Жұбановтың өмірі мен дұрыс ести білу, мелодиялық
шығармашылығы туралы ерекшеліктерін сезіну қабілеттерін
қысқаша мәлімет беру. “Ақ дамыту, әнді дұрыс орындауға
көгершін” әні. машықтандыру.

Тәрбиелік
Әнді тыңдату, айту арқылы Отанын сүюге, рухани
адамгершілікке, өз ісіне сенімі мол, еңбекқор, мейрімді, өнерлі,
заманына сай тұлғаны тәрбиелеу.
Үй тапсырмасын тексеру:
1. Қазақстандағы алғаш ән-романс
жазған композиторлар кімдер?
Халық музыкасы негізінде
жазылған алғашқы қазақ
операларының авторы.
Көптеген жылдар бойы
консерваторияда ұстаздық
қызмет атқарды.
Е. Брусиловский – алғашқы
Қазақстан
Республикасының Әнұраны
авторларының бірі.
“Қыз Жібек”, “Ер Тарғын”
сияқты алғашқы қазақ
операларының авторы.

Евгений Григорьевич Брусиловский (1905-1981)
Қазақтың дарынды
композиторы, ұлттық
кәсіби музыканың негізін
салушылардың бірі.
М. Төлебаев “Біржан-Сара”
операсы осы жанрдағы биік
деңгейде жазылған
таңдаулы шығармалардың
қатарына жатады. Операда
өмірде болған екі өнер
саңлағының аңызға айналған
айтысы, оларды қоршаған
орта, әлеуметтік
жағдайлар музыка тілімен
көркем бейнеленеді.
М. Төлебаев – алғашқы
Қазақстан Республикасының
Мұқан Төлебаев (1913-1960) Әнұраны авторларының бірі.
Дарынды композитор.
Ә. Еспаев негізінен
вокалдық музыка
жанрында (ән, романс,
хор, баллада) еңбек етті.
Ең алғашқы туындысы –
“Туған ел” әні. Оның
халыққа кең тарап, үлкен
сүйіспеншілікке бөленген
“Ақ сәуле”, “Ұстазым”,
“Сағыныш екен бала кез”,
“Қайдасыңдар,
достарым”, “Маржан
қыз”, “Шофёр әні” және
т. б. әндері бар.

Әбілахат Еспаев (1925-1980)
Дарынды композитор,
дирижёр және домбырашы.
Ол фольклорлық-
этнографиялық “Отырар
сазы” оркестрін құрып,
көркемдік жетекшісі және
бас дирижёрі болды.
Н. Тілендиев – халыққа
кеңінен танымал “Алатау”,
“Құстар қайтып барады”,
“Әже туралы ән”, “Өз елім”,
“Әке туралы жыр”,
“Саржайлау”, Абайдың
сөзіне жазылған “Жасымда
ғылым бар деп ескермедім”
ән-романстарының авторы.
Нұрғиса Тілендиев (1925-1998)
Қазақстанның халық
артисі, ән жанрында аты
шыққа әйгілі композитор.
Оның әндері республиканың
барлық өңіріне кең тараған.
Ш. Қалдаяқовтың
“Ақмаңдайлым”, “Ақ
сұңқарым”, “Менің
Қазақстаным”, “Қайықта”,
“Ақ бантик”, “Арыс
жағасында”, “Ана туралы
жыр” және т. б. көптеген
әндері әсем саздылығымен
халық жанына етене
жақын.
Шәмші Қалдаяқов (1930-1992)
Қазақ кәсіби музыкасының
негізін салушылардың бірі. Ол
Б. Ғизатовпен бірлесіп тұңғыш
“Домбыра үйрену мектебі”
атты кітап жазды.
Л. Хамиди – атақты “Қазақ
вальсі”, “Бұлбұл” әндерімен
қатар, “Отан”, “Аққу”,
“Алтын бидай”, “Романс”,
“Алматы”, “Бейбітшілік туы
берік қолда”, “Лаула, костёр”,
“Жайлауым – бақша
жайнаған”, сынды ән-
романстар жазған
композитор. Л. Хамиди –
Қазақстандағы вальс
Латиф Хамиди (1906-1983) жанрының негізін салушы.
2. Композиторлар Л.Хамиди мен
Н.Тілендиев шығармаларын ата.

3. Н.Тілендиевтің “Әке туралы
жыр” атты әнінің мағынасынан не
түсіңдің?
Жаңа сабақ

"Қазақ музыка өнерінің Гималайы -
Ахмет Қуанұлы Жұбанов"
Академик, профессор,
өнертану ғылымының
докторы, қазақтың
алғашқы кәсіби
композиторы. Әр жанрда
жазған көптеген музыкалық
шығармалардың және
музыкатану ғылымында
баға жетпес “Ғасырлар
пернесі”, “Замана
бұлбұлдары” кітаптарының
авторы.
А. Жұбанов Қазақтың
Құрманғазы атындағы
мемелекеттік академиялық
халық аспаптары оркестрін
құрып, оның алғашқы
көркемдік жетекшісі және
Ахмет Жұбанов (1906-1968) бас дирижёрі болды.
Музыка жерттеуші
1. орыс-қазақ ғалым
училищесі 1920ж.шыққан
2. 1928ж. Ленинград Затаевичтің Құрманғазы
муз.техн.(скрипка) “Қазақтың атындағы
3. Римский-Корсаков 1000 әні мен күйі” Халық аспаптар
атынд.консерватория оркестрін құрды.
(гобой) консерв.муз. Дирижер, ректор,
Тарихи-теор. педагог
факультет

Ақтөбе облысы Композитордың
Темір ауданы 300-ден
1906 жылы 29 сәуірде Ахмет Жұбанов астам музыкалық
туған 1906-1968 шығарма
Құрманғазы атындағы Халық аспаптар оркестрі
Музыка тыңдау

“Би” күйі (Ахмет Жұбанов)
(Мұрагер Сауранбаевтың орындауында)
Ән үйрену:

Ахмет Жұбановтың
“Ақ көгершін” әні
Көгершін – бейбітшілік құсы,
ол жер жүзіндегі көп халықтар үшін
бейбітшілік символы болып табылады
С - dur
«Ақ көгершін»
1.Ақ көгершін, көгершін,
Қолғанат құс сен едің,
Бар, кезіп қайт ел үшін
Кең дүниенің көлемін.
Әділеттің құсы деп,
Көз алмастан жолыңнан
Бақыт болып қоншы деп,
Ұшырамын қолымнан.

Қайырмасы:
Ел тілегін алып ұш
Адамзаттың бағына.
Қара бұлтты жарып ұш
Мұхиттың арғы жағына
2.Сенен көзің алмайды
Ақ ниетті бар адам.
Ақ қанатың талмайды
Әділеттен жаралған.
Тыныш-бейбіт өмірдің
Белгісі боп қанат қақ.
Әлемге ортақ көңілдің
Қайт шыңына қонақтап.
Сөзжұмбақты шешу. 1Тар жерде табысқан –
…….. жерде келіседі ..
2. Әңгіме …….. қысқартады.
к
3. Дұшпаныңнан бір сақтан,
о Жаман достан ……. сақтан
м 4. Дос жылатып айтады.
………күлдіріп айтады
п 5. Досың көппен сыйлас,
о ………азбен сырлас
з 6. ……. жаңасы жақсы,
Достың ескісі жақсы
и 7.. . Саусақ бірікпей,
т …… ілікпейді.
8. …. үйдің бақыты тасар,
о Ұрыс-керіс үйдің ырысы қашар
р 9. Ерегескен ел болмайды,
Есептескен ….. болмайды ..
10. Мың жолдас жақсы,
Мың жолдастан …… дос жақсы
Тест
1.Қазақстан Республикасы Әнұранының

әнін жазған кім?
а) Е. Брусиловский; б) А. Жұбанов;
в) Ш.Қалдаяқов; г) Л. Хамиди.
2.Фермата дегеніміз не?
а) Дыбысты қысқа созу белгісі; б) Дыбысты еркін созу белгісі;
в) Дыбысты шығармау белгісі; г) Дыбыстың үндестігі.
3.Қазақ драма театрының алғашқы репертуарындағы пьеса қайсы?
а) “Бүліншілік”; б) “Майдан”; в) “Еңлік-Кебек”; г) “Түнгі
сарын”.
4.Қазақтың халық аспаптары оркестрін алғаш құрған адам кім?
а) Е. Брусиловский; б) А. Жұбанов; в) А. Затаевич; г) Б. Ерзакович.
5. А. Жұбанов музыкатану ғылымындағы жазған еңбегін көрсет:
а) “Қазақ – ұлт аспаптары”; б) “Ән өнері және уақыт”;
в) “Замана бұлбұлдары”; г) “Саз теориясы”.

6. Қазақ музыка өміріне зор із қалдырған, қазақ вальсінің патшасы кім?
а) Қ. Қожамьяров; б) Б. Жамақаев; в) Ш. Қалдаяқов; г) Е. Рахмадиев

7. “Көш керуен” күйі қай сазгердің шығармашылығы?
а) С. Тұрысбеков; б) К. Күмісбеков; в) Д. Нұрпейісова; г) Н. Тілендиев

8. Сазгер Ш. Қалдаяқовтың әнін белгіле:
а) “Сырласу вальсі”; б) “Махаббат вальсі”;
в) “Әнім сен едің”; г) “Әке туралы жыр”.
Үйге тапсырма:
Композитор шығармашылығын
оқу, әнді жаттау.
Көңіл қойып
тыңдағандарыңызға
рахмет!

Ұқсас жұмыстар
Дыбысты шығармау белгісі
Күй - қазақ өнерінің феномені
Қазақ бейнелеу өнері
Мектепке дейінгі музыкалық білім беру
Күй өнері
Қазақ өнерінің дамуы
Қазақ музыка өнерінің бастауы
«Мұрагер»
АХМЕТ ЖҰБАНОВ ӨМІРБАЯНЫ
Ғалымның композиторлық және зерттеушілік еңбектері қазақ мәдениетін биік сатыға көтерген асыл мұралар
Пәндер