1774 жылы олар мені ашты, бірақ




Презентация қосу
Интеллектуалды ойын
«Химиялық өрмек»
Кейбір нөмерлердің
астында жасырылады:
- «өрмекші» : ойының келесі
кезеніне өту

- «Інжу»: бұл топ 1 ұпайды ие
болып,
ойынды әрі қарай
жалғастырады

- «су тамшысы»: бүкіл
жиналған ұпайлап
Қандай индикатор
қызыл түске
боялады
қышқылдық
ортада?
Грек тілінен
«түс» деген
атауды қай
металл береді ?
Ғаламшарда
ең көп
таралған
элемент
Жерде емес күнде
ең бірінші
ашылған
химиялық
элемент?
Өрмекші
Ең қиын
балқитын
металл?
Мұғалім Жасланан, Қайраттан жіне
Әлімнен сұрайды : «Егер күнің көзі түсіп
тұрған терезедегі банкеге бірдей
мөлшерді сутек және хлор газдар
толтырылып, тығынмен жауып тастасам,
не байқалады». Жасыланның жауабы:
«Сутегі жеңіл газ болғандықтан, банкенің
үстіне, ал хлор ауыр газ болғандықтан
банкенің түбіне жиналады» -деп жауап
береді. Қайраттың жауабы: «Үш сағат
бойы газдар бір-бірімен әрекеттеседі»
-деп жауап береді. Әлім айқалап: «Әрі
тұрындар, қазір атылады»- деп айтады.
Қайсысы дұрыс жауап береді ?
Зертханаға оқушылар кірген кезде
ақ ұнтақ салынған СаО формуласы
жазылған, банкені көреді. Сырым:
«бұл үлпілдек әктас» - деді, ал
Қайрат: «иә, бұл әктас, бірақ
күйдірілген әктас» -деді, ал Әділ:
«бұл сөндірілмеген әк» - дейді.
Қайсысы дұрыс айтып тұр?
Өрмекші
Керосин құйылған құтыға металл
калийді салған кезде не
байқалады? - деп мұғалім
сұрады. Сырым: «калий активті
металл болғандықтан, сондықтан
керосинге салынған кезде ол
лапылдап жанады»-деді. Қайрат:
«ештенеде болмайды, себебі
калий ауамен жанасқан кезде
жанады, сондықтан ол керосині
бар құтыға салынбайды»-деді.
Әділ: «металл ыдыстығ түбіне
түсіп, сол қалпы жатады,
Інжу
Қандай зат
үш агрегатық
күйде
болады ?
Өрмекші
Маған бұрынан назар аударылған, бірақ
мені ешкімде ұстай алмады. Швед
ғылымы К.Шееле және ағылшын химигі
Джозеф Пристли мені толығым зерттеді.
1774 жылы олар мені ашты, бірақ
К.Шелее Джозер Пристлиден 5 жылдан
кейін мені алғаны туралы
хабарлағандықтан атақ Джозер
Пристлиге берілді. Шееле мені
«жанғыш газ» деп , ал Пристли –
«дефлогистирлі ауа» -деп атады. Екеуіде
қателесті. Өзім туралы айтып кетейін,
атмосферада- 21% , литосферада – 28%
құраймын. Гидросферада 89%
құраймын, ал 50 км биіктікте менім
мөлшерім 10%, ал 100 км биіктікте 0,1%
Мені 16 ғасырда Парцельс темір шегені
күкірт қышқылына салған кезде алған. 17
ғасырдың соңында мені Роберт Бойль
зерттеді. Ол мені темір ұнтақтарына тұз
қышқылын құйған кезде алды. Ол мені
шыны ыдысқа жинаған және мені ауа деп
есептеген. Роберт Бойльдің шәкіртті
Лемери мені құтыға жинап, оның ауызына
майшамды апарған кезде жарылыс пайда
болды, осы жарылыстан Лемери шыны
сынықтарынан мерт бола жаздады. Ең
соңында ағылшын химигі Генри
Каведиш 1766 жылы мені ашты. Сол
кезде мені «жанғыш газ». Мені таза
күйінде 1783 жылы Лавуазье судан алды.
Солай мен химиялық элементтердің
қатарына ендім. Жерде менімен мөлшерім
1%, ал күнде мен 80% . Қалған
Інжу
Егер әктас суына
көмір-қышқыл газын
жіберген кезде не
байқалады?
Қандай патша
сұйықтығын бірде-бір
патша ішпеген? Патша
сұйықтығын құрамын
ата.
Тауық
жұмыртқасын тұз
қышқылына
салған кезде не
байқалады?
Өрмекші
Құстарға неге
пластмассадан
үйшіктер жасауға
болмайды?
Егер кальций
гидроксидіне
әктаспен
араластырғанда
не байқалады?
Су тамшысы
Егер кальций
карбонатына көп
мөлшерде
қышқылды қосақ
не байқалады?
Адамның көз жасы
бактерицидті
қасиеттке ие бола
алама ?
Егер натрий
карбонатына
фенолфталин
қосақ не
байқалады ?
«Химия және география»
Қандай химиялық
элемент грек
тілінде жер
қыртысы деген
мағынаны білдіреді
«Химия және орыс тілі»
Приведите
примеры не менее
трех омонимов
среди химических
терминов
Жүйкесі тозған адамға
дәрігерлер бромды
ішуді ұсынды деп
айтады. Қалай
ойлайсыздар бромды
ішуге бола ма ?
Науқасқа қандай
дәрілерді ішуге
«Химия және тарих»
А.Македонский Индияға жорық
жасаған кезде, офицерлері
сарбаздарға (солдаттарға) қарағанда
ішек-асқазан ауруларын сирек
шалдыққан. Олардың ішкен астары
мен сусындары бірдей болған, бірақ
ыдыс-аяқтары әр түрлі болған.
Офицерлердің ыдыстары қандай
металдан жасалынған?
Өрмекші
Ағылшын химигі Г. Дэви осы газ
арқылы арнайы сеанстар өткізіп
отырды. Осы сеанста көптеген
джентельмендер көп сөйлеген,
кейбіреулері орындықта отырып
секірген, ал кейбірлері тіпті тбелесе
бастаған. Мұнда қандай газ жайлы
айтылған?
Неліктен көмір
ұнтақтары жарылыс
беруі мүмкін, ал
пеште жанатын
кәдімгі көмір
жарылыс бермейді ?
Император Наполеон (III) банкете құрметті
қонақтарға өте қымбат жылтыр ақ металдан
жасалған ыдыс-аяқтарды қоюды әмір еті. Ал
қалған қонақтарға кәдімгі алтынан және
күмістен жасалынған ыдыс-аяқтарды қоюды
әмір еті. Алтын және күміс ыдыс-аяқтарын
қолданған қонақтар ашуланып, ызаланды.
Күрметті қонақтар алтынан да қымбат қандай
металдан жасалған қымбат ыдыс-аяқтарды
қолданды?
Аталған затты тап:
а) Адам ағзасында ол 3 г тұрады, оның 2 г қанның
құрамында болады.

б) Жер шарында таралуы бойынша ол оттектен,
кремнийден және алюминийден кейін таралған.

в) Ең алғашқы таза үлгілері жерге
түскен метеориттердің құрамында байқалды.
г) Ең алғашқы адам оны б.з.д мыңжылдықта құрал
ретінде қолданған.
д)
Оның құрметіне ғасыр аталған
Аталған затты тап:
а) Газ күйінде ол тыныс алу жүйесіне
және көзге қатты қоздырғыш қасиет
көрсетеді, сұйық күйінде ол күйдірігш.
б) Ол кейбір гербицидтер, инсектицидтер,
пестицидтер құрамында болады.
в) Тұздар электролизі нәтижесінде оны
алуға болады.
г) Антант және Германия әскерлері оны
әскери шабулдарда қолданған

д) Оны суды және су қоймаларын
дезинфекциялау мақсатында қолданады.
Назарларыңыз

Ғылым өмірге қызмет етеді!

Ұқсас жұмыстар
Галогендер тарауын қорытындылау
АҚШ Тәуелсіздік үшін соғыстың алғышарттары
АЛТЫНСАРИН АШҚАН МЕКТЕПТЕР
Желтоқсан көтерілісі
Гальваникалық элемент
Жәңгір хан
Менің спорттағы жаттықтырушым
Қайта өрлеу дәуірінің негізгі принциптері
Элементтің ашылу тарихы
Емельян Пугачев көтерілісінде қазақтардың қатысуы
Пәндер