Қылмыс және қылмыстық жауапкершілік




Презентация қосу
Сабақтың тақырыбы :
Қылмыс және қылмыстық жауапкершілік

Мақсаты :
Білімділік : Қылмыстың – қоғамға қауіпті әрекет,
оның ішінде кәмелеттік жасқа толмағандардың
қылмысы, қылмыстық жауапкершілік, оған
қолданылатын жаза түрлері, кінәні жеңілдететін
жауапкершілікті ауырлататын жағдайлар
туралы толық түсіндіру
Сабақтың ұраны :
«ЖАС ШАМАСЫНА ҚАРАЙ
ЖҮРГІЗІЛГЕН САЯСАТТА
БІЗ ЖАСТАР МЕН
ЖЕТКІНШЕК ҰРПАҚҚА
КӨҢІЛ БӨЛУДІ КҮШЕЙТУГЕ
ТИІСПІЗ»
Н.Ә.НАЗАРБАЕВ
Жаңа сабақ : Қылмыс және қылмыстық жауапкершілік

Жоспар : 1)Қылмыс - қоғамқа қауіпті әрекет.

2)Кәмелетке толмағандардың қылмыстық
жауапкершілігі
3)Қылмыс үшін жазалау

4)Қылмыстық жауапкершілікті жеңілдететін
және ауырлататын жағдайлар
Қылмыс дегеніміз – заң қылмыс деп танитын әрекет
немесе әрекетсіздік
Қылмыс
Әрекетсіздік
Әрекет

Азаматтың
Азаматтың қылмыстың
қылмыстың
Қылмыскердің адамға дайындалып
дайындалып нене жасалып
жасалып
немесе қоғамға қарсы жатқанын
жатқанын біле
біле тұра,
тұра, оның
оның
алдын
алдын алу
алу бағытында
бағытында әрекет
әрекет
жасаған зиянды жасамауы,
жасамауы, заңда
заңда көрсетілген
көрсетілген
қимылдарының азаматтық
азаматтық міндетін
міндетін
жиынтығы орындамауы
орындамауы

Мыс:Полиция
Мыс:Полиция қызметкерінің
қызметкерінің
жасалған
жасалған қылмысты
қылмысты көре
көре
тұра,
тұра, оны
оны тоқтату
тоқтату үшін
үшін шара
шара
қолданбауы,
қолданбауы, дәрігердің
дәрігердің
себепсіз
себепсіз ауыр
ауыр науқасқа
науқасқа
көмек
көмек беруден
беруден бас
бас тартуы
тартуы
қылмыстық
қылмыстық әрекетсіздікке
әрекетсіздікке
Қылмыс

Қасақана және байқаусызда жасалуы мүм

Тікелей Жанама

Қылмыскер
Қылмыскер адамның Кейде
адамның Кейде адам
адам өзінің
өзінің әрекетінің
әрекетінің не
не
өмірі
өмірі қиылатынын
қиылатынын біле
біле тұрып
тұрып ,, әрекетсіздігінің
әрекетсіздігінің қоғамға
қоғамға қауіпті
қауіпті
оны
оны өлтіру
өлтіру үшін
үшін атады.
атады.
Бұл
Бұл тікелей жасалған қылмыс
тікелей жасалған қылмыс
екеніне
екеніне қөңіл
қөңіл бөлмей,
бөлмей, оның
оның
артындағы
артындағы зардабын
зардабын ескермей
ескермей
қылмысқа
қылмысқа барады
барады
Қылмыстың қоғамда жасалу себептері :
•Кедейшілік
•Жұмыссыздық
•Мәдениеттің төмендігі
•Адамгершіліктен азғындау
•Отбасылық тәрбиенің дәрменсіздігі
•Маскүнемдіктің етек алуы
•Нашарқорлық
•Құқық қорғау органдары қызметінің қанағатсыздығы
т.б. факторларды атауға болады .
Кәмелетке толмағандар деп қылмыс жасаған
кезге қарай жасы 14 ке толған , бірақ 18ге
толмаған адамдар танылады (78 бап)

Кәмелетке толмағандарға тағайындалатын
жаза түрлері – 79 бап
•Айыппұл :
•Белгілі бір қызметпен айналысу құқығынан айыру ;
•Қоғамдық жұмыстарға тарту ;
•Түзеу жұмыстары ;
•Бас бостандығын шектеу ;
•Бас бостандығынан айыру ;
Кәмелетке толмағандарға бас бостандығын шектеу
бір жылдан екі жылға дейінгі мерзімге тағайындалады
Азамат
Азамат 14
14 жастан
жастан бастап
бастап қылмыстың
қылмыстың -- кісі
кісі өлтіру
өлтіру (96
(96 –

бап)
бап)
••Денсаулығына
Денсаулығына зиянзиян келтіру
келтіру –
– 103
103 бап
бап
••Әйел Әйел зорлау
зорлау – – 120
120 бап
бап
•Тонау Тонау –
– 175
175 бап
бап
••Ұрлық Ұрлық –– 178
178 бап
бап
••Бұзақылықтың
Бұзақылықтың ауырауыр түрін
түрін жасау
жасау -- 179
179 бап
бап
••Мемлекеттік
Мемлекеттік немесе
немесе жеке
жеке меншіктік
меншіктік мүлікті
мүлікті жою
жою –
– 187
187 бап
бап
••Қаруды,
Қаруды, әскери
әскери оқ-
оқ- дәріні
дәріні ұстау
ұстау –
– 255
255 бап
бап
••Адам
Адам ұрлау
ұрлау – – 125
125 бап
бап
••Терроризм
Терроризм – – 233
233 бап
бап
••Аманаттыққа
Аманаттыққа тұтқындау
тұтқындау – – 234
234 бап
бап
••Уландырғыш
Уландырғыш заттарды
заттарды ұрлау
ұрлау –– 260
260 бап
бап т.б.
т.б. түрлері
түрлері үшін
үшін
жауапқа тартылады
Қажетті қорғану дегеніміз – қылмыскердің қауіпті әрекетінен
оның өзіне зардап шектіре отырып қорғануды айтамыз

Жаза түрлері :
•Айып салу
•Құқықтан айыру
•Қоғамдық жұмысқа тарту
•Еңбекпен түзету жұмысы
•Бас бостандығын шектеу
•Тұтқындау
•Әскери тәртіп бөлімінде ұстау
•Бас бостандығынан айыру
•Сотталушының мүлкін тәркілеу
•Өлім жазасы
ҚР ҚЫЛМЫСТЫҚ КОДЕКСІНДЕ ҚЫЛМЫСКЕРДІҢ КІНӘСІН
ЖЕҢІЛДЕТЕТІН ЖАҒДАЙЛАР :

•Кінәлі істеген қылмысының зардабын өзі жойса

•Адам қылмысқа отбасы ауырлығы жағдайында, тағдыр басқа
салған тауқымет салдарынан барса
•Қылмыс әлдекімнің мәжбүрлеуінен – қорқытуынан,
материалдық жағынан тәуелді етуінен жасалса
•Қылмыс қажетті қорғаныс кезінде, қылмыскерді
ұстау, бұйрықты орындау кезінде жасалса
•Қылмыс жәбірленушінің шектен асқан, жөнсіз әрекеті
салдарынан туған тереңтолқыныс пен тебіреніс үстінде
жасалса
•Адам аңдаусызда жасап алған қылмысына шын жүректен
қатты өкінсе
ҚР Қылмыстық Кодексінде қажетіне қарай қылмыс жасаушының
кінәсін ауырлататын жағдайларда қарастырылған :
•Қылмысты бұрын қылмыс жасаған адам қайталап жасаса
• Қылмысты адамдар тобы ұйымдасқан түрде жасаса
•Қылмыс адамның уландырғыш заттар мен ішімдікті қолданған
күйінде жасалса
•Қылмыс жас балаға, қарт адамға қарсы және адамның дәрменсіз
жағдайында жасалса
•Қылмысқа балалар немесе психикалық кемтар адамдар тартылса
•Қылмыста қоршаған ортаға зиян келтірсе
•Қылмыскер қылмыс үстінде ерекше белсенділік көрсетсе
•Қылмыс ерекше қатігездікпен, жәбірленушіні қорлау, оның қадірін,
арын аяққа басу әрекеттерімен жасалса
•Қылмыс от қаруды, жарылғыш және техникалық құралдарды
пайдаланып жасалса
•Қылмыс кәсіби АНТын бұза отырып жасалса

•Қылмыс киім формасын немесе өкілеттілікті куәландыратын
құжатты пайдалана отырып жасаса
1 2 3
4 5 6
1. ҚЫЛМЫС ДЕГЕНІМІЗ НЕ ?
Жауаб
ы
1.ҚЫЛМЫС ДЕГЕНІМІЗ – ЗАҢ
ҚЫЛМЫС ДЕП ТАНИТЫН
ӘРЕКЕТ НЕМЕСЕ ӘРЕКЕТСІЗДІК
2.ӘРЕКЕТСІЗДІК ДЕГЕНДІ ҚАЛАЙ ТҮСІНЕСІҢ ?

Жауаб
ы
2.АЗАМАТТЫҢ ҚЫЛМЫСТЫҢ
ДАЙЫНДАЛЫП НЕ ЖАСАЛЫП
ЖАТҚАНЫН БІЛЕ ТҰРА, ОНЫҢ
АЛДЫН АЛУ БАҒЫТЫНДА
ӘРЕКЕТ ЖАСАМАУЫ, ЗАҢДА
КӨРСЕТІЛГЕН АЗАМАТТЫҚ
МІНДЕТІН ОРЫНДАМАУЫ
3. КӘМЕЛЕТКЕ ТОЛМАҒАНДАРҒА
ТАҒАЙЫНДАЛАТЫН ЖАЗА
ТҮРЛЕРІ ҚАНДАЙ ?

Жауаб
ы
3. ҚР ҚЫЛМЫСТЫҚ КОДЕКСІ
(79 БАП)
•Айыппұл :
•Белгілі бір қызметпен
айналысу құқығынан айыру ;
•Қоғамдық жұмыстарға тарту ;
•Түзеу жұмыстары ;
•Бас бостандығын шектеу ;
•Бас бостандығынан айыру ;
4. ҚР ҚЫЛМЫСТЫҚ КОДЕКСІ
ҚАШАН ҚАБЫЛДАНДЫ ?

Жауаб
ы
4. 1997 ЖЫЛ 16 ШІЛДЕДЕ
ҚАБЫЛДАНЫП 1998 ЖЫЛДЫҢ
1 ҚАҢТАРЫНАН БАСТАП
КҮШІНЕ ЕНДІ
5. ҚАЖЕТТІ ҚОРҒАНУ
ДЕГЕНІМІЗ НЕ?

Жауаб
ы
5. ҚАЖЕТТІ ҚОРҒАНУ ДЕП
ҚЫЛМЫСКЕРДІҢ ҚАУІПТІ
ӘРЕКЕТІНЕН ОНЫҢ ӨЗІНЕ
ЗАРДАП ШЕКТІРЕ ОТЫРЫП
ҚОРҒАНУДЫ АЙТАМЫЗ
6. ҚЫЛМЫСТЫҢ БОЛУ СЕБЕПТЕРІ

Жауаб
ы
6.
•Кедейшілік
•Жұмыссыздық
•Мәдениеттің төмендігі
•Адамгершіліктен азғындау
•Отбасылық тәрбиенің дәрменсіздігі
•Маскүнемдіктің етек алуы
•Нашарқорлық
•Құқық қорғау органдары қызметінің
қанағатсыздығы т.б. факторларды
атауға болады .
Үйге тапсырма : §50
«Қоғамдағы қылмыстың
алдын
алу жолдары» атты
тақырыпта
өз ойларын жазып келу

Ұқсас жұмыстар
Қылмыстарды саралау және оның санаттары
Қазіргі кезде әкімшілік құқықта жаңадан енгізілген жазаның түрі
Қылмыстық құқық. ҚР Қылмыстық кодексі
Қылмыстық құқық жайлы
Әкімшілік құқық, бұзушылық туралы
Қылмыстық жауапкершілік
ҚЫЛМЫСТЫ САРАЛАУДЫҢ ЗАҢИ НЕГІЗІ - ҚЫЛМЫС ҚҰРАМЫ
Кәсіпкерлердің әкімшілік жауапкершілігі
БИЗНЕС ЖӘНЕ ҚҰҚЫҚ ЖОҒАРЫ МЕКТЕБІ
Құқық бұзушылық түрлері
Пәндер