Биология ғылымының бір саласы биотехнология ғылымы туралы мағлұматтарды құрылымдап, жүйелей отырып меңгерту




Презентация қосу
Биотехнолог
ия
Микроағзала
р
селекциясы.
2012 ОҚУ
ЖЫЛЫ
Мақсаты:

Ақпараттық: Биология ғылымының бір саласы
биотехнология ғылымы туралы
мағлұматтарды құрылымдап, жүйелей
отырып меңгерту.
Коммуникативтік: Әр түрлі педагогикалық
технологияларды пайдалана отырып, оқу
танымдық және ауызша, жазбаша әрекетін
қалыптастыру.
Проблемены шешу: Күтілетін нәтижеге жету мақсатында
туындайтын проблемалардыстуденттердің өз
бетімен шешуге бағыттау және өзі қол жеткізген
жетістіктерді бағалай білуге ықпал ету.
Адам саныны жоғары қарқынмен өсуі
Молекулалық Микробиология
биология
Генетика Цитология
Биохимия Зоология

БИОТЕХНОЛОГИЯ
Биотехнология бірқатар ғылым салаларының
негізінде құрылған ғылым саласы

Эмбриология
Луи Пастер-Микробиология ғылымының көрнекті қайраткері және
осы ғылымының негізін қалаушы француз оқымыстысы Луи Пастер (1822
— 1895) өзінің зерттеулерінін, нәтижесінде табиғатта және өнеркәсіпте
кездесетін ашу процестері микроорганизмдердің әсерінен болатындығын
дәлелдеді.Сөйтіп, ол микробиологияда физиологиялық бағыттың негізін
қалады.Осы кезге дейін спирттік ашу процесі және түрлі органикалық
қалдықтардың шіруі таза химиялық жолмен жүреді деген пікір үстем
болып келді. Әсіресе бұл пікірді қолдаған атақты неміс химигі Ю. Либих
еді. Л. Пастер ашу процесінің табиғатын жете зерттей отырып, бүл
құбылыстың микроорганизмдер қатысымен жүретінін дәлелдеді.
Алғаш рет «биотехнология » терминін 1919 жылы венгр инженері
Карл Эрике қолданған. Ол шошқаларды қант қызылшасымен қоректендіру
кезінде олардың өнімдерінің жоғарылауын байқаған.
1971 жылға дейін «биотехнология» термині тек қана тамақ өнеркәсібінде
ғана қолданылып келді.
Кейіннен голланд ғалымы Е Хаувик 5 кезеңге ажыратты.

Пастерге дейінгі кезең (1685жыл)

Пастерлік кезең (1868-1940)

Антибиотиктер кезеңі (1940-1960)

Биосинтез кезеңі (1961-1975)

Жаңа биотехнология кезеңі(1973)
Микроағзалар

Бактериялар Вирустар Қарапайымдылар Көк-жасыл балдырлар

Саңырауқұлақтар
Таралу аймағы кең

Әр түрлі жағдайларда
тіршілік етеді
(t=70-105С,
Көбею қарқыны жоғары радиация,NaCl=25-30%,
ауасыз ортада,
құрғақшылықта)

Микроағзалардың
Әртүрлі жағдайларға қасиеттері
бейімделгіш келеді
(егер жануарлардың жаңа Өнімділігі өте жоғары
тұқымын, өсімдіктердің (мысалы: салмағы 500к
жаңа сортын алу үшін 100 сиыр тәулігіне 0.5 кг құраса,
Барлық органикалық, соя өсімдігі 5кг, ал
жылдар керек болса, табиғи емес заттарды,
микроағзалардың штаммын микроағзалар 50тн ақуыз
нитраттарды және түзеді)
алу үшін небары 1-2жыл күкіртсутектерді, токсинді
жетеді) заттардың барлығын
ыдыратады.
Петри табақшасы

Зерттелетін микроағзаны арнайы дайындалған
қоректік ортасы бар Петри табақшасына
енгізген ненкейін небары бірнеше аптада
микроағзардың жаңа колониясы өсіп шығады
миекодром
ТЕРМИНМЕН ЖҰМЫС
Биотехнология -( грекше bios-тіршілік, thechne-өнер, шеберлік,
logos-ғылым)-тірі ағзалар мен биологиялық әрекеттерді адамның
мақсатына сай өндірісте қолдану болып табылады.

Микроағзалар тек микроскоп арқылы көрінетін ұсақ микроағзалар.

Микробиология – (гретің “микрос” – кішкене; bios-тіршілік, «логос»
– ілім) өте ұсақ тірі ағзалар – микробтар туралы ғылым.
Ол микроағзалардың құрылысын, биологялық қасиетін, табиғатта
жүріп жатқан әртүрлі процестердегі олардың рөлін, жоғары
сатыдағы күрделі ағзалармен қарым –қатынасын және зиянды
әрекеттерін зерттейді
Штамм – белгілі бір түрден немесе мутация нәтижесінде бөлініп
алынған микроағзалардың жаңа себінділері; бір жасушадан
таралған микроағзалар тармағы. Штаммдағы барлық жасушалар
генетикалық жағынан ұқсас келеді.
Петри табақшасы-жалпақ, биік емес циллиндр пішінді
лабороториялық ыдыс. Микробиология мен химияда қолданады.
Б
И ТАМАҚ ӨНЕРКӘСІБІ
О АЗЫҚ-ТҮЛІК ӨНДІРУ
Т
Е
Х
Н МЕДИЦИНАЛЫҚ МӘСЕЛЕЛЕР
АНТИБИОТИКТЕР, ГОРМОНДАР
О
Л
О
Г
И АУЫЛ ШАРУАШЫЛЫҒЫ
Я СЕЛЕКЦИЯ
Сүт қышқылы бактериялары

1 — шар тәрізділер; 2 — моншақ тәрізді орналасқан стрептококкалар;
3 — таяқша тәрізділері.
Зең саңырауқұлағы пенициллиумнан

пенициллин антибиотигі алынады

Ол ағзаға түскен көптеген вирустардың
тіршілігін тежейді.
Актиномицеттердің бір тобынан стрептомицин дәрі -дәрмегі
алынады. Ол туберкулез таяқшасының тіршілігін тежейді.
ИНСУЛИН МЕН СОМАТОТРОПИНДІ
ҚОЛДАНУ

Инсулин гормоны алғашында сиыр мен шошқаның
ұйқы безінен алынғандықтан, ол адам баласына қиын
және қымбат болған.
1982 жылдан бастап биотехнология ғылымының
дамуына байланысты бұл гормонды адам генінен
тұратын ішек таяқшасынан (Е.соli) алуды қолға алған
Соматотропин 191 аминқышқылынан тұратын
полипептидті тізбектен тұрады. Ол гипофиз
безінде түзіліп, адамның бойының өсуін
қамтамасыз етеді. Ол жеткіліксіз болған жағдайда
адам ергежейлілік ауруына ұшырайды.

Биотехнология ғылымының дамуына дейін
оныөліктердің гипофизінен алған, ал қазіргі
уақытта ішек таяқшасынан (Е.соli) алады
Ауыл шаруашылығында қолданылуы
Микроағзалардың
жер бетінде
таралуы
Микроағзалардың таралу
ареалы неліктен кең деп
ойлайсындар?
1.Тек қана ұлғайтқыш микроскоп арқылы көрінетін ағзаларды
белгіле.
А) өсімдіктер 3-4-5-5
Ә) жәндіктер 4-5-6-7
Б) микроағзалар 6-7-8-9
В) жануарлар 6-7-8-0
Г) жауын құрты 3-5-7-9

6 8

7 9
Микроағзалар дегеніміз не?
Микроағзалар селекциясының маңызы неде?
Биотехнология дегеніміз не?
Биотехнологияны қандай салаларда
қолданады?

Тест сұрақтарына жауап берейік
1. «Биотехнология Батыс Қазақстан
облысының шаруашылығында...»
реферат дайындау.

2. Жаңа тақырыпты қайталау
Сабақ аяқталды сау
болыңыздар!

Ұқсас жұмыстар
Биотехнология мамандығы
Экология жайлы
МИКОЛОГИЯ ҒЫЛЫМЫНЫҢ ТАРИХЫ
Биология ғылымының басқа ғылымдармен байланысы
Психология ғылымының тың серпілістері
Қазақстандағы биотехнология ғылымының дамуы
Жалпы экология пәні, міндеттері және құрылымы
Организмнің тіршілігі олардің өмір сүру ортасына тығыз байланысты екенін айтқан ғалымдар
Философияның қалыптасуы
Тас дәуірінің кезеңдерін ата
Пәндер