Қазақтың септік жалғауы сөз тәуелдік жалғау




Презентация қосу
Матасу
Әуелгі- алғашқы , бірінші

Ғибрат- үлгі, өнеге

Игілік- жақсылық, жақсы іс
Отыз бірінші қарасөз

Естіген нәрсені
ұмытпастыққа төрт түрлі себеп
бар: әуелі - көкірегі байлаулы берік
болмақ керек; екінші — сол
нәрсені естігенде я көргенде
ғибрат алу керек, көңілденіп,
ынтамен ұғу керек; үшінші — сол
нәрсені ішінен бірнеше уақыт
қайтарып ойланып, көңілге
бекіту керек; төртінші - ой
кеселдерінен қашық болу керек.
Үй тапсырмасын тексеру
240- жаттығу
Мәтіннің ішінен 5 қиыса байланысқан
сөздерді теріп жазу
Семантикалық карта

Сөздер Мен Сен Біз Сіздер Айман

көрдіңіздер

естісек

келдім

ойлан

оқыған
Графикалық диктант
Мен

Ажар

Сен

Сіз

Біз

үйренді жазсаң білгенмін барайық отырсаңыз
У
Қиысу

А
Сөз тіркесі
дегеніміз
дегеніміз
не?

А
не? Сөздердің
байланысу
түрлерін ата

Т
Сөздердің Синтаксис
Есімді

М
байланысу
тәсілдерін
ата.
нені
зертейді?
С
етістікті
тіркес
дегеніміз не?
Кіршіксіз таза сақтаңдар,
Бірінші зат есім немесе заттанған
Қазақтың тілін ғаламат.
сөз ілік септік жалғауында ,
Ананың тілісөз- тәуелдік
Қазақтың
екінші ардақты
тілі
Ананыңкелу
жалғауында тіліарқылы
Аманат,байланысқан
саған, аманат.
сөз тіркесін матаса
байланысқан сөз тіркесі
немесе матасу
деп атаймыз.
Матаса байланысқан сөздердің бірінші
кейде екінші компоненттері түсіп қалып
айтыла береді.
Ілік септік жалғаусыз Тәуелдік жалғаусыз

Ақын(ның) өлеңдері Біздің сағат(ымыз)
Ауыл(дың) тұрғандары Өзіміздің балалар(ымыз)
Көше (нің) шамдары Сіздің үй(іңіз)
Сөз тіркесінің құрамына қарай талдау
1. [Сөз +іліктілі
Қазақтың септік жалғауы сөз+ тәуелдік жалғау ]
2. Есімдісөз
Есімді сөзтіркесі
тіркесі ,себебі
,себебі бағыңқы сыңары зат есімнен
3. Матасу , ілік
Матасу,себебі себебі
септіктегі сөзбен тәуелді жалғаулы сөз
4. Дара
Дарасөзсөзтіркесі, себебі
тіркесі, құрамындағы сөздер дара
себебі
5. Байланысу
Байланысутәсілі жалғау
тәсілі жалғауарқылы,
арқылы, себебі септік
себебі
жалғауы арқылы байланысқан
Жиырма үшінші ақпан
Сынып жұмысы
244- жаттығу

Мәтінді оқып ішінен матаса
байланысқан сөз тіркестерін теріп
жазыңдар
Фонетикалық талдау

1. Жуан, жіңішке,
аралас буынды сөз
2. Буын түрлері
3. Тасымал
4. Буын үндестігі
5. Дыбыс үндестігі
Фонетикалық талдау

[к] -
[і]-
[т]-
[а]-
[б]-
[ы]-
Сызба бойынша матаса байланысқан сөз тіркесін құраңдар

Зат есім+ зат есім Сын есім+ зат есім

Сан есім + зат есім Есімдік +зат есім

Үстеу+ зат есім
Р- тіл жанашырлары
А- халық
Ф- үндеу
Т- ана тіліміздің
қоғамдағы рөлі
.

..
..

Абайдың

.
..

..
.

тілі

.
..

..
.

қазақтың

.
Диктант

Мәтіннің ішінен матаса байланысқан
сөздерді табыңдар
Қиысу Матасу
Үйге тапсырма

249- жаттығу мәтіннен матаса байланысқан
5 сөз тіркесін жазып ,сөз құрамына талдап келу

Ұқсас жұмыстар
Септік жалғауы
Зат есімнің түрленуі.
Зат есімнің түрленуі туралы ақпарат
СӨЗ ТІРКЕСІ
Түбір және қосымша
Көптік жалғау жалғанбайтын зат есімдер
Мұқағалидің өлеңі
ЖІКТІК ЖАЛҒАУЫН ҚАТЫСЫМДЫҚ БАҒЫТТА ОҚЫТУ
Түбір сөз
Грамматикалық мағынаны білдіретін тілдік бірліктер
Пәндер