Мелликен - Иоффе тәжірибесі

Қазақстан Республикасы Білім және Ғылым Министрлігі

Оңтүстік Қазақстан облысының білім басқармасы

Халықаралық гуманитарлық-техникалық университетінің

Шымкент колледжі

Мелликен - Иоффе тәжірибесі

Физика және астрономия пәнінің

мұғалімі Исмагулова А. Д.

Шымкент 2013

Сабақтың мақсаты:

Білімділік: әрбір студенттің және бүкіл группаның оқу материалын меңгеру деңгейін анықтау, білімдерін тексеру, студенттердің есептерді шығара білу дағдыларын дамыту және бекіту.

Дамытушылық: ұжымдық жұмыс орындай білу дағдыларын қалыптастыру, студенттердің өздігінен ойлау, өз жетістіктерін сезінуді үйрету.

Тәрбиелік: алған білімді күнделікті өмірмен байланыстыра отырып, пайдалана білуге, ғылымға қызығушылықтарын ояту, өз білімін ізденуге дағдыландыру.

Сабақтың көрнекілігі: интерактивті тақта, электрометр, электростатикалық машина, тесттер, ребус, кроссворд.

Сабақтың түрі: рольдік ойын сабағы.

Сабақтың барысы:

Сабақта студенттер анықтама бюросы, ойлы орталық, экспериментатор, тарихшы болып 4-ке бөлінеді.

Анықтама бюросы: ол бастапқы қажетті берілгендерді айтып отырады.

Ойлы орталық: бұл орталық жоғарыда туындаған сұрақтар бойынша гипотезалар мен ғылыми ойлар, заңдылықтар ұсынады.

Тарихшы: “электр заряды” электрон-янтардың пайда болу тарихын баяндаса, Иоффе-Мелликен тәжірибелерінің маңызын тарихи тұрғыда түсіндіреді.

Экспериментатор: элементар бөлшектің Иоффе-Мелликен тәжірибесінің нәтижесінде анықталғанын демонстрациялайды.

1. Жай көзге корінбейді,

Қозғалуға ерінбейді.

2. Аса қажет өмірде халық үшін,

Пайдаланамын күн сайын жарық үшін.

3. Өзі затты құрайды,

Теңесуге таразыны сұрайды.

4. Қозғалысқа келтіріп, жылдамдығын береді.

Өлшемдерін қарасақ Ньютонға ол келеді.

5. Хабар алған алыстан,

Екі өріс табысқан .

6. Жоғалмайды ешқашан, түрлендірсең егерде

Басқа күйге ауысса, жұмыс істейді әрқашан.

7. Жердің жүзін шарлайсың,

Онсыз еш жерге бармайсың.

Көлікпен де, жаяу да,

Саралайсың, таңдайсың.

8. Қозғалыста сипаттар шапшаңдықты,

Тағы да бір белгісіз шама шықты.

Ол болмаса денелер қозғалмайды,

Шешеді бұл жұмбақты қандай мықты?

Барлық атомдық ядролардың құрамына кіретін элементар бөлшектердің протондардың зарядын оң зарядтар деп, ал электрондардың зарядын теріс зарядтар деп атайды.

( -10е)

теріс

электрон

протон

( 11р)

оң

нейтрон

(01n )

Заряды жоқ

Электростатиканың негізгі заңы

1932 жылы Резерфордтың шәкірті ағылшын ғалымы Джеймс Чедвик ядроның құрамына кіретін жаңа бөлшек - нейтронды ашты.

Зарядталған денелерді электрометр деп аталатын аспаппен анықтаймыз. Егер зарядталған денемен электрометр таяқшасы жанасатын болса, онда оған және электрометр тіліне зарядтың белгілі бір бөлігі өтеді де, тіл ауытқиды.

Элементар бөлшектерде электр зарядының бар болуы олардың бір-бірімен Кулон заңы бойынша өзара әсерлесетінін көрсетеді.

Янтарьдың басқа заттарды өзіне тарту қасиеті.

Ағылшын физигі Франклин 1747 жылы электр зарядтарының екі түрі болатындығы туралы пікір қозғады.

Электр машинасы

Иірілмелі таразы

Иоффе Абрам Федорович Физик, академик

Роберт Милликен

Физик

Ұнтақ заряды үнемі екі зарядқа кеміп отырған. Соңында ұнтақ заряды зат бөлігімен кетеді. Бұдан табиғатта ең кіші одан әрі бөлінбейтін заряд шығады. Ол электрон.