Торғайдағы мұражай тарихынан




Презентация қосу
Сабақтың
тақырыбы:
Торғайдағы
мұражай
тарихынан.
Неологизм. Қос
Мақсаты:
* Білімділік: Торғайдағы мұражайлар туралы
түсінік бере отырып, неологизм және қос сөздерді
қайталау, өз беттерімен талдауға дағдыландыру.

* Дамытушылық: Оқушылардың ой-өрісін, ойлау
қабілетін және шығармашылық қабілеттерін
дамытып, сөздік қорын молайту.

* Тәрбиелік: Өлкесі туралы көбірек білуге,
елжандылыққа, тілін, дінін сыйлай білуге
тәрбиелеу.
Әрбір адам – туысым, досым, жұрағат,

Әрбір сабақ – үйрету, ұғу, ұлағат.

Әрбір ісім – тірлік, тірек, адалдық,

Әрбір сөзім – шындық, бірлік, адамдық.
.

Жаңа ақпарат.

Торғайдың мемлекеттік
мұражай кешеніне 4 мұражай
жатады. Оның алғашқысы 1984
жылы ашылса, соңы 1993 жылы
ашылған. Осы мұражайларға жеке
– жеке сипаттама берсек.
Ә.Т. Жангелдиннің тарихи-мемориалдық
мұражайы
Алтынсариннің мемориалды-педагогикалық
мұражайы
А.Байтұрсынұлы мен М.Дулатұлының әдеби мұражайы
Шақшақ Жәнібек Қошқарұлы
мұражайы
1984 жылы күзде Торғай қаласында екі қатарлы сәулетті
ғимаратта Әліби Жангелдиннің ерлік істері мен өмір
жолын қамтыған мұражай ашылды. Ұлттың қос арысы
елін, жерін, тілін, дінін, ділін, тегін, дәстүрі мен салтын
ортақтап өткен Ахмет Байтұрсынов пен Міржақып
Дулатовқа арналған мұражай 1991 жылы бой көтерді.
Торғай тарихында ғана емес тұтас қазақ елінде бабамыз
Шақшақ Жәнібек батырдың өшпес ерлігі ұрпақтан –
ұрпаққа аңыз болып жалғасуда. Батыр атамызға арналған
мұражай Торғай елінде 1993 жылдан бастау алады.
Сонымен қатар, дарынды педагог, салиқалы ағартушы,
ұстаз, аудармашы, ақын, өз тұсындағы қоғам қайраткері,
елін сүйген азамат Ыбырай Алтынсарин атамызға арналған
мұражай да бар.
Мұражайдың әр залының өзіндік атауы бар.

* Мұражай тарихы

* Шығыс жұлдыздары. Далалық оқу мен мұсылманша
сауаттану

* Ыбырайдың ата-тегі. Балалық шағы мен білім алған ордасы

* Ыбырай ағартушы –педагог, баспагер және оның достары

* Ыбырай ашқан мектептер тарихы, ізбасарлары мен
шәкірттері

* Ыбырайға тағзым немесе құрмет
Мұражайдың әр залының өзіндік атауы бар.
Мұражай тарихы
Шығыс жұлдыздары. Далалық оқу мен мұсылманша сауаттану
Ыбырайдың ата-тегі. Балалық шағы мен білім алған ордасы
Ыбырай ағартушы –педагог, баспагер және оның достары
Ыбырай ашқан мектептер тарихы, ізбасарлары мен шәкірттері
Ыбырайға тағзым немесе құрмет
Жаңа сөздер
(Неологизмдер)

Тілдегі жаңа Іссапар
ұғымдар ұжым

Қос сөздер

Қайталама қос Қосарлама қос
сөздер сөздер
жүре- жүре жақсы – жаман
қора-қора кәрі - жас
Мағынаны тану

* Мәтінге ат қою
* Жоспар құру
* Сөздік жұмыс
* Мәтіннен қос сөздер, неологизмдерді табу
* Аударма
Сергіту сәті
Алгоритмдік деңгей
Карточкамен жұмыс

Сатылай кешенді талдау.
Фонологиялық талдау.
Графикалық диктант

Рен қыттл ахири ханиу

Өнер ұлттық тарихи
рухани
Кітаппен жұмыс

121 бет
4 - жаттығу
Кім көп біледі?
Мына сөздерден қанатты сөздерді
құрастыр

1.Біліміңді жұмса жерге пайдалы.

2.Бала адам қарайды алысқа
болатын.

3. Ардақты ат адам деген.

4. Озар шәкірт ұстаздан.
Алған біліміңізді тексеріңіз!

Тест
жұмыс
ы
І топ
1. Мұражай қай тілден аударғанда «муза сарайы» дегенді білдіреді?
А) латын тілінен
Б) грек тілінен
В) парсы тілінен
Д) орыс тілінен
2. Қос сөздер қандай тыныс белгі арқылы жазылады?
А) дефис
Б) нүктелі үтір
В) қос нүкте
Д) қиғаш сызықша
3. Қазақстанда 1913 жылы мұражайдың саны қанша болды?
А) 3
Б) 29
В) 25
Д) 154
4. Торғай қаласында алғашқы мұражай қай жылы ашылды?
А) 1987 жылы
Б) 1984 жылы
В) 1989 жылы
Д) 1985 жылы
5. «Абай жайлауда» портреті әп- әдемі салынған. Сөйлемдегі қос сөз қалай жасалған?
А) бір сөздің қайталануы
Б) екі түрлі сөздің қайталануы
В) күшейткіш буындардың қосарлануы
Д) мағынасыз екі сөздің қайталануы
ІІ топ
1. Мұражайлардың қалыптасуына нелер негіз болды?
А) мәдени құндылықтар
Б) қазыналық қор
В) көне замандардағы коллекциялар
Д) бағалы бұйымдар
2. Мұражай облыстық тарихи- өлкетану мұражайының көркемсурет бөлімінен енші алып шықты.
Сөйлемдегі қос сөз қалай жасалған?
А) екі жағында мәнді сөздердің қайталануы
Б) бір сөздің қайталануы
В) күшейткіш буындардың қосарлануы
Д) екі сыңары да мағынасыз сөзден
3. Ы. Алтынсарин атындағы ... .
А) өнер мұражайы
Б) мемориалды – педагогикалық мұражайы
В) археологиялық мұражайы
Д) тарихи – мәдени мұражайы
4. Мұражай ісіндегі ерекше бағыт – инфрақұрылымдар. Сөйлемдегі неологизмді табыңдар.
А) мұражай
Б) ісі
В) бағыт
Д) инфрақұрылым
5. Киелі Торғай жерінде 1993 жылы кімге арналып мұражай ашылды?
А) Әліби Жангелдин
Б) Ыбырай Алтынсарин
В) Ахмет Байтұрсынұлы мен Міржақып Дулатұлы
Д) Шақшақ Жәнібек Қошқарұлы
Үй тапсырмасы:
Ой толғау

«Мұражай келбеті»
тақырыбына эссе
жазып келу
Шығармашылық
деңгей
Тренинг

І топ
• Кеше ( алғашқы мұражайлар
тарихы)
ІІ топ
• Бүгін (қазіргі таңдағы мұражай)
Рефлексия.
Бес саусақ тәсілі.
Назар қойып тыңдағандарыңызға рахмет!

Ұқсас жұмыстар
А.Байтұрсынов
Мағжан ауыл молдасынан сауатын ашып, 1905 - 1910 жылдары
1917 жылға дейін көтеріліс болған өңір
Ыбырай Алтынсарин туралы
Назипа Құлжанова 1887 - 1934 жыл
Мұражай және туризм
Өмірбаяны 1934 - 1937 жылдары Қазақ саяси баспасының редакторы, сонымен бір мезгілде
Музыкалар үйі
Қазақ шежіресі
Абайдың мұражай - үйі
Пәндер