Динамика негіздері тарауын қайталау сабағы

Презентация қосу

“Динамика негіздері”
тарауын қайталау сабағы

Сыныбы: 9 “ә”
Мұғалімі: Стамғазиева Ақсамал
Жұмажанқызы
Сабақтың мақсаты:
• Білімділік: Оқушылардың денелердің бір-
бірімен әсерлесуін зерттейтін динамика
тарауы бойынша білімдерін
жүйелеу,қорытындылау.
• Дамытушылық: Логикалық ойлау
қабілеттерін дамыту,теориялық білімдерін
практикада қолдана білуге үйрету.
• Тәрбиелік: Оқушылардың пәнге деген
дұрыс қатынасын тәрбиелеу.
• Сабақтың типі: жүйелеу сабағы
• Сабақтың түрі:дәстүрлі емес
• Сабақтың әдісі: сын тұрғынан ойлау
технологиясы
• Көрнекіліктер: слайд,оқулықтар,плакат,
топшамалар, стикерлердегі
тапсырмалар
Тарауға шолу (лездемелерге шолу)
• Инерциялық санақ жүйесі- денеге басқа даналар әрекет етпегенде
немесе олардың әрекеті теңгерілгенде, дене бірқалыпты және
түзусызықты қозғалатын санақ жүйесі.
• Динамика – денелердің өзара әрекеттесу заңдарын зерттейтін
механиканың бөлімі.
• Күш- денелердің әсерлесу мөлшері.
• Ауырлық күші-F=ma
• Серпімділік күші- дененің пішіні мен көлемі өзгерген кезде пайда
болатын күшті айтады.
• Үйкеліс күші- денелер тікелей жанасқанда пайда болатын күшті
айтады және ол күш әрдайым жанасу бетінің бойымен қозғалыс
бағытына қарама-қарсы жаққа қарай бағытталады.
• Тіректің реакция күші- тіректің денеге әрекет ететін серпімділік
күшін айтады.
• Теңәрекетті күш- денеге бір мезгілде әрекет ететін бірнеше күштің
әрекетіндей әрекет жасайтын күшті айтады.
• Инерттілік- дененің өзінің алатын үдеуіне ықпал ететін қасиеті
• Дененің массасы- оның инерттілігінің, яғни күштің әрекетінен белгілі
бір үдеу алу қабілетінің сандық сипаттамасы болып табылады.
• Ньютонның ІІ заңы- а=F/m
• Ньютонның ІІІ заңы- F=-F
• Галилейдің салыстырмалық принципі- барлық инерциялық санақ
жүйелеріндегі механикалық құбылыстар бірдей жүреді. Басқаша
айтқанда, барлық инерциялық санақ жүйелері бірдей құқылы.
• Бүкіләлемдік тартылыс заңы- екі дене бір-біріне массаларының
көбейтіндісіне тура пропорционал, ал арақашықтықтарының
квадратына кері пропорционал күшпен тартылады.
• 6,67*10-11 Н*м2/кг2- гравитациялық тұрақты.
Қапшықтағы есептер
• 90Н күш денеге 1,2 м/с2 үдеу береді. Осы денеге қандай
күш 3 м/с2 үдеу береді? (Жауабы: m= F1/a1=90/1.2=75кг
F2=m*a2= 75*3=225H)
• Массасы 60т, ал моторларының тарту күші 90кН
болатын реактивті ұшақ ұшар кезінде қандай үдеумен
қозғалады? (Жауабы: a=F/m=90000/60000=1.5м/с 2)
• Массасы 4т жүгі жоқ автомобиль 0,3м/с 2 үдеумен
қозғала бастады. Егер тарту күші сондай болғанда
орнынан 0,2 м/с2 үдеумен қозғалатын автомобильдің
жүгі қандай? (жауабы: F=m1*a1=4000*0.3=1200 Н
m2=F/a2=1200/0.2=6000кг m=m2-m1=6000-
4000=2000кг=2т)
• Әрқайсысының массасы 80 т екі вагон бір-бірінен 1 м
қашықтықта тұрғанда қандай күшпен тартылады?
(жауабы: F=800002*6.67*10-11/12=426.88*10-3=0.43H)
• Әрқайсысының массасы 1000 кг. Тартылу күші
6,67*10-9 Н болатын екі дененің арақашықтығы
қандай? (жауабы: r2= g*m1*m2/F=6.67*10-11106/6.67*10-
9=104 м2 r=100м)

• Ғарышкер Айға қонды. Оны Ай да, Жер де тартады
Ғарышкердің Айға тартылу күшіне , Жерге тартылу
күшіне қарағанда неше есе артық?Айдың радиусы
1730 км-ге тең.
Стикердегі сұрақтар
• І топ- Ньютон заңдары
• ІІ топ- Күш
• ІІІ топ- Бүкіләлемдік тартылыс заңы
Кестені толтыру
Күш,Н Масса , кг Удеу , м/с2
? 0,15 0,3
0,045 0,45 ?
0,5 0,45 ?

Күш,Н Масса , кг Удеу , м/с2
? 0,25 0,3
0,045 0, 5 ?
0,8 0,45 ?

Күш,Н Масса , кг Удеу , м/с2
? 0,05 0,3
0,045 0,4 ?
0,9 0,45 ?
Ыстық орындық
Бағалау
қ/с Оқушы аты Тарауға Қапшықт Стикерд Ыстық Барлы
шолу ағы егі орынды қ ұпай
есептер сұрақтар қ

Үйге тапсырма
• есептер жинағы- 8,29-8,30
• тараудың түйінді мәселелерін жаттау
Қорытынды
• Оқушылар «Динамика негіздері» тарауы
бойынша алған білімдерін сабақта
көрсете алды. Білімдерін тиянақтап,
динамика тарауына есеп шығара
алады.

Ұқсас жұмыстар

Кинематика және динамика тарауын қайталау

Пән мұғалімі

Материялық нүкте динамикасы

Толқын жылдамдығы Тербеліс периоды

Заттың күйлері

Тексеру сабағы

Тест тапсырмаларын орындау

Квадарат теңдеу тарауын қорытындылау

Квадрат түбірлер

Тәуелсіздік бейбітшілік шыңы

Пәндер