Сабақты етістік Салт етістік қимыл

Презентация қосу

Салт , сабақты етістік
1.Етістік нені білдіреді ?
Тест

6. Болымсыз етістік жұрнақтарын тап
А. –са,-се
А. заттың атын білдіреді
Б. заттың сапасын білдіреді
Б. – ма,-ме
В. заттың қимылын,іс-әрекетін білдіреді
В. –ын,-ін
2. Етістік тұлғасына қарай нешеге бөлінеді ? 7. Болымды етістікті көрсет
А. 1 А. жазар
Б. 4 Б. жазбайды
В. 2 В. жазбаған
3. Дара етістіктерді табыңдар 8. Етістіктің сұрақтарын тап
А. оқып отыр А. кімге ? неге ?
Б. жүгірді Б. не істеді ? қайтеді ?
В. айтар-айтпас В. қашан ? қалай ?
4. Туынды етістікті көрсет 9. Көмекші етістікті көрсет
А. пікірлесті
А. оқыды
Б. сөйлесті
В. айтты
Б. екен
5. Етістік іс-әрекеттің жүзеге асу-аспауына қарай
В. жазды
неше бөлінеді ? 10. Күрделі етістікті тап
А. 5 А. әңгімелесті
Б. 2 Б. айтысты
В. 3 В. жығылып қалды
Етістік

Салт Сабақты
етістік етістік
Мысалы : Мен жазбаймын өлеңді ермек үшін,
Жоқ-барды ертегіні термек үшін.
(«Мен жазбаймын өлеңді ермек үшін» өлеңі)

Өзгеге, көңілім, тоярсың,
Өлеңді қайтіп қоярсың?
Оны айтқанда толғанып,
Іштегі дертті жоярсың.
(«Өзгеге көңілім тоярсың» өлеңі)

Ұрлықпен мал табам деп
Егессе ауыл шабам деп,
Сүйтіп құдай атады.
(«Сабырсыз,арсыз,еріншек» өлеңі)
Ғылым оқып ой таппай,
Құр үйінде жатады.
(«Сабырсыз,арсыз,еріншек» өлеңі
жоқ-барды
Термек (нені ?) ертегіні
Жазбаймын (нені ?) өлеңді
Қоярсың (нені ?) өлеңді
Жоярсың (нені ?) дертті
Шабам (нені ?) ауыл(ды))
Таппай (нені ?) ой(ды)
тура объектіні, табыс септіктегі
Сабақты сөзді қажет ететін етістіктер

етістіктер

кімді? нені? (кейде табыс
септіктің жасырын түрі не?)
деген сұрақтарға жауап
беретін табыс септіктегі
сөзбен байланысады
Тоярсың (неге?) өзгеге
Табам (немен?) ұрлықпен
Жатады (қайда?) үйінде
қимыл әрекетте тура
Салт объектіні қажет етпейтін
етістіктер етістіктің түрі

барыс, жатыс, шығыс,
көмектес септіктегі
сөздермен тіркесе беруі
мүмкін, бірақ табыс
септіктегі сөзбен
байланыспайды
Етістіктерді ажыратыңдар :
ҚАЙТ, СӨНДІР, КЕЛДІ,

ЖАЗЫЛДЫ,ДЕМАЛДЫ,

КӨРІСТІ, ӨСІРДІ,

КЕТІРДІ,АЙТЫСТЫ,

ПІКІРЛЕСТІ,ӘҢГІМЕЛЕСТІ,

ЖАРЫСТЫ,ТАРА,ШЕШ,САНА.
Салт етістіктер Сабақты етістіктер
қайт сөндір
келді
өсірді
жазылды
кетірді
демалды

көрісті
тара

айтысты шеш
пікірлесті сана
әңгімелесті

жарысты
МӘТІНМЕН ЖҰМЫС :

1.БЕРІЛГЕН МӘТІНДІ
ОҚЫП,МАЗМҰНЫН БАЯНДАУ.

2. САЛТ,САБАҚТЫ
ЕТІСТІКТЕРДІ ТАБУ.
Бақыт

Мен бақытты көрсем деуші едім.
Біздің қақпаның алдындағы үлкен қара жолмен күнде бір қайыршы шал өтетін
еді.
Шал ұзын асасын жоғары көтеріп алып:
— Е, азаматтар, бақытты болыңдар! — дейтін еді.
Менің бақытты көргім келді.
Күн батушы еді, шал қаракөлеңкеде үйреншікті жолыменен күнде бір қалыпта
кетіп бара жататын еді. Мен біраз қарап тұрар едім де, қараңдап кетіп бара жатқан
сыры белгісіз, жұмбақ қайыршының аузынан шыққан «бақыт» деген сөзбен
көңліме елең салатын қараңғылықта біртүрлі сескенер едім. Содан соң жылдам
басып үйге келетін едім. Есікке жақындағанда белгісіз шыққан қайыршының қара-
күңгірт даусын естіп, үйге жүгіріп кіріп, өзімнен-өзім «бақыт» дейтін едім.
Төсекке жатқанда ұзын асалы шал көз алдымнан кетпей, даусы құлағымда
тұратын еді. Мен жұмбақ «бақытты» көрсем дейтін едім.

(Саттар Ерубаев)
Шығармашылық жұмыс :

М.Мақатаевтың “Бақыт” өлеңін жатқа оқу

«Менің бақытты сәттерім...» ойтолғау
Бақыт
Бақыт деген сенің бала күндерің
Бақытсыз-ақ бақытты боп жүргенің.
Бақытын да басқасын да білмеуің
Бақытсыз-ақ ойнағаның күлгенің.

Бақыт жайлы менің мынау білгенім
Бақыт деген бірде шаттық бірде мұң.
Бақытты сол-тәрік етіп түндерін
Бақыт іздеп азаптанса кімде кім

.

.
ВЕНН ДИАГРАММАСЫ
Сабақты етістік Салт етістік

қимыл
Заттың әрекетте
Тура
қимылын тура
объектіні объектіні
қажет білдіреді қажет
етеді Етістіктің етпейтін
түрі етістік
Үйге :
Салт,сабақты етістіктерді
ақын-жазушылардың
шығармаларынан
тауып,жазып келу.

Ұқсас жұмыстар

Сабақты және салт етістіктер

Туынды етістік жұрнақтар

ДАРА ЕТІСТІК

Етістік ағашы

Етістікті бекіту сабағы. Презентация. 6-сынып

Оқытылып отырған тілдердегі етістіктің грамматикалық категоряларын салыстыру

Тұйық етістік тапсырмасы

Етістік жайлы

Етістіктің лексика - грамматикалық категориялары

Етістік туралы түсінік

Пәндер