Оқиғаның шиеленісі

Презентация қосу

6 Б сынып Пәні: Әдебиет
Тақырыбы: Тілмаш Тұрар

( Ш.Мұртазаның «Қызыл жебе»
романынан үзінді)
Сабақтың мақсаты:

- білімділік - шығармадағы бала Тұрардың бейнесіне талдау жасай
отырып, автор мұратын ұғындыру;
• - дамытушылық - мәтіннен Тұрардың іс-әрекетіне баға беру
арқылы өзіндік көзқарасын жетілдіру, проблемалық сұрақтар
арқылы жинақтау дағдысын дамыту;
• - тәрбиелік – шығарма арқауы тарихи шындық екенін түсіндіре
отырып,Тұрар бойындағы қасиеттер арқылы бауырмалдыққа,
шыдамдылыққа,қайсарлыққа, отансүйніштікке тәрбиелеу.
І кезең:
«КӨПІР» Бос орынға сөздерді жаз:
тапсырма- 1) ......... Алматы облысының Талғар ауданында дүниеге
лары келген.
(оқушылар
2) 1907-1910 жылдары ......... туыстарына барады. Орыс-қазақ
үйде
орындап,
бастауыш мектебінде білім алады.
бүгінгі 3) 1910 жылы Бішкектегі ........ мектебіне оқуға түседі. Бірақ
сабаққа сол кездегі саясаттың кесірінен оқудан шығарылады.
дайында- 4) 1915 жылы Ташкенттегі мұғалімдер ......... оқуға түседі.
лып келеді) 5) 1916 жылы ....... көтерілісіне қатысады.
ІІ кезең: Жаңа тақырып бойынша тапсырмалар
Теориясы: Бос орынға қажет сөздерді қой:
«БІЛУ» 1. Сендер бұл мектептен ....... үйренесіңдер, хат танисыңдар.
(Кім? Не? Одан соң тарих, ана тілі, география, арифметика сынды ......
Нені?
меңгересіңдер.
Қашан?
Қандай?
2 ....... бұларды түрмеден білетін.
Қалай? Не 3. Мұғалім бейтаныстау сөздерді оқып шықты: « Аспара, ........
істеді?) . ......... . »
4. Көне бешпеттен байғұс баланың ....... көрініп тұр екен.
5. « Жоқ, шынтақ жеңнен жылтыңдап қарамайды, оған
надандық үңіліп қарайды» деген ...... .
Теориясы: Бос орынға қажетті сөздерді қой:
«ТҮСІНУ» 1.Неліктен Мерке учаскесінің тергеушісі Семашко мырза
(Неге? мектепке келді?
Неліктен?
Себебі? Не Жауабы: ................................................................ .
үшін?)
2.Неге Семашко Атамырзаны емес, Тұрарды таңдады?
Жауабы: ................................................................ .
3.Не үшін Тұрар Иван Владимировичке: «Мен саналы түрде
екі қылмыс істедім » -деді?
Жауабы: ............................................ .
Теориясы: Венн диаграммасын толтыр:
«ТАЛДАУ
»
(Салыс-
Тұрар Ортақ қасиеті Еламан
тыр,
Айырма-
(Балықшылар)
шылығы
неде?
Ұқсасты-
ғы неде?
Тақырып-
тың
басты
идеясын
жаз, деген
болу
керек)
Тақырыптың басты идеясын жаз:
қазақ халқының басынан өткен ......., Тұрар Рысқұлов
сияқты қоғам қайраткерінің күрескерлік жолын терең
таныту, өмір өткелдері туралы білу, ..... адамның әдеби
кейіпкерге айналуы жөнінде және жазушының
шұрайлы тілі туралы түсінік беру.
Теориясы:
«ЖИНАҚ-
ТАУ»
(Қорытын-
ды шығар,
анықтама
бер.
Мазмұнды
жүйеле, Топтастыру
кесте,
сызба, т.б.
түрінде)

Тұрар
Практикасы:
«ҚОЛДАНУ»
(қарапайым
тапсырма- 1. Ш.Мұртаза қай жылы дүниеге келді?
лар) 2. Тұрардың әкесі абақтыға не үшін түсті?
3. Бала Тұрарды әкесі түрмеге не мақсатпен алдырады?
4. 1906 жылдың маусым айында болған оқиға.
5. Автор әңгімедегі тұтқындардың аяғындағы кісеннің
үнін неге теңеді?
6. Бала әкесімен қалай қоштасты?
7. Тұрар тегін неге «Қырғызбаев» деп ауыстырды?
Практика
сы: 1.Рысқұлдың« Жаралының жан серігі – жасымау.» деген сөзінің
«БАҒА мағынасын түсіндір.
БЕРУ» 2. « Диірменде туған тышқанның баласы дүрсіліңнен қорықпайды
(Сен қалай » деген сөз кімге айтылған?
ойлайсың? 3. «Сен тышқанның баласы емес, жаралы арыстанның баласысың.
Не істер Сен – Қызыл Жебесің, бауырым! ». Кімнің сөзі?
едің?)
ІІІ кезең: Деңгейлік тапсырмаларды орындап, балл жинау
І деңгей (5 балл)
Теориясы: Шығарманың құрылысына композициялық талдау.
«БІЛУ» 1. Оқиғаның басталуы.
(Кім? Не? 2. Оқиғаның дамуы.
Қашан?
3. Оқиғаның байланысы.
Қандай?
Қалай? Не
4. Оқиғаның шиеленісі.
істеді?) 5. Оқиғаның шарықтау шегі.
6. Оқиғаның шешімі.
Практика
сы: Байланыстыр:
«ҚОЛДАНУ»
(қарапа- 1894 жылы Ұлт-азаттық көтеріліске қатысады.
йым 1906 жылы Тұрар дүниеге келеді.
тапсырма) 1907 жылы Ташкентке мұғалімдер
институтына оқуға түседі.
1915 жылы Меркеге туысқандарына барады.
1916 жылы Әкесін каторгага алып кетеді.
ІІ деңгей: (5 балл + 4 балл = 9 балл)
Теориясы: Сұраққа жауап бере отырып түсіндір.
«ТҮСІНУ» 1.Неліктен Тұрар ұстазына «Қазақ та мен сияқты өзінің
(Неліктен? шын атынан айырылып жүрген жоқ па? » деді.
Себебі? Не
Жауабы: Себебі .............................. .
үшін?
Неге?)
2. Шығарманың «Қызыл жебе» аталуы туралы не айтар
едіңдер?
Жауабы: Себебі ..................................... .
Теориясы:
«ТАЛДАУ» Венн диаграммасын толтыр:
(1.Салыстыр,
2.Айырмашы-
лығы неде? Бала Тұрар ортақ қасиеті Қайраткер Тұрар
3. Ұқсастығы
неде?
4. Тақырыптың
басты идеясын 1.Қиялшыл, зерек, 1.Білімге 1.Қайраткер, ұстамды.
жаз, - деген жасқаншақ. құштарлығы. 2.Азаттық үшін күрескер.
тапсырмалар 2.Өмір әділетсіздігін 2. Әкеге деген 3.Халық қамқоршысы.
болу керек. көреді. 3.Әкесін жақсы құрметі. 4. Қызыл Жебе.
Немесе, 1-3
көреді. 3. Туған елге
тапсырма- .
деген
ларды Венн
сүйіспеншілігі
диаграммасы
арқылы .
қамтуға
болады.)
Практика- Семантикалық карта
сы:
«ҚОЛДАНУ» Р/с Сөздер Тұрар Рысқұл Иван Владимирович Атамырза
(2-кезең 1 Жазуың өте сұлу,
қарапа- Қырғызбаев.
йым 2 Жай, әшейін,
тапсыр- ананың шынтағына
малары- қараңызшы.
ның 3 Әкемнің аты мүлде
өзгертіл- өшіп кеткені қиянат
ген болар еді.
жағдай- 4 Ығы жоқ, селдір
дағы бұтаның басында
нұсқа- жалғыз қалдың-ау
лары сен!
орындала 5 Сен қазақтың ғана
ды) емес, бүкіл езілген
әлемнің ұлысың.
6 Дәл қазір приставқа
ұстап бересіз бе,
әлде куәлік бермей
қоясыз ба – бәрі өз
қолыңызда.
ІІІ деңгей: (5 балл + 4 балл + 3 балл = 12балл)

Теориясы: Сөзжұмбақ
«ЖИНАҚ- Сұраққа жауап бере отырып, бос орындарды толтыр:
ТАУ»
(Қорытынды
шығаруға
бағыттал- т
ған:
Мазмұнды ұ
жүйеле, р
анықтама
бер, кесте, а
сызба
толтыр, р
сөзжұмбақ,
ребус шеш 1.Түрме бақылаушысы.
сияқты т.б. 2.Қараш-Қараш хикаятының авторы.
сөздер 3.Тұрар Алматы абақтысынан қашып қайда барды?
тапсырма 4.Тұрарға алғаш жазуды үйреткен кім?
шартында 5.Петербургтегі «Қанды жексенбіге» қатысып, алыстағы қазақ даласына
болу керек ) айдалған тұтқын.
Практикасы:
«БАҒА БЕРУ»

(сен қалай
ойлайсың? Не
істер едің?)
Сұраққа жауап бере отырып, түсіндір.
1. Әке мен бала арасындағы сүйіспеншілікті жазушы қалай
суреттеген?

Үйге тапсырма
«Жақсы бала жеткізеді мұратқа» ойтоғау жазу.

Ұқсас жұмыстар

Алтын Орда дәуір әдебиеті

СЮЖЕТТІК ЭЛЕМЕНТТЕР

Сайын Мұратбеков Жусан иісі туралы ақпарат

Оқиғаның шешімі

С. Мұқанов Саятшы ораз

Аянға мінездеме

Еңлік-Кебек дастаны

Оқиға бірнеше түрге бөлінеді сенімді

Ықтималдықтар теориясының негізгі түсініктері. Ықтималдық теориясын көбейту теоремасы

Ғ.Мүсіреповтің «Ананың анасы» әңгімесі

Пәндер