Теңгерімді бюджет

Презентация қосу

Ақпанның 12-сі
Сынып жұмысы
2014 жылы 17 қаңтардағы
Қазақстан Республикасының халыққа жолдауы

Бесінші бағыт.
Шағын және орта бизнесті дамыту – ХХІ
ғасырдағы Қазақстанды индустриялық және
әлеуметтік жаңғыртудың басты құралы.
Мұндағы менің ұстанымым айқын екенін
білесіздер, оны талай айтқанмын.
Экономикамызда шағын және орта бизнестің
үлесі артқан сайын Қазақстанның дамуы да
орнықты бола түседі. Жаһандық рейтингке
сәйкес, Қазақстан бизнесті жүргізуге ең
қолайлы жағдайы бар елдер тобына кіреді
және біз бұл үрдісті өрістете түсуге тиіспіз.
Шағын және орта бизнес – біздегі Жалпыға
ортақ еңбек қоғамының берік экономикалық
негізі. Бизнесті дамыту үшін оған кедергі
келтіретін барлық енжар құқықтық
нормалардың күшін жою керек. Шағын
бизнес ұрпақтан-ұрпаққа берілетін отбасы
дәстүріне айналуға тиіс.
Үй жұмысы

1 2 3 4 5

6 7 8 9

10 11 12
Тауарлар мен
қызмет
көрсетуді
сататын адам
кім?

Сатушы.
Сауда
дегеніміз
не?

Тауарлар мен
қызмет
көрсетулерді
айырбастау
Сауданың
қанша түрі
бар?

Сауданың екі
түрі бар (ішкі
және сыртқы)
Ішкі сауда
дегеніміз не?

Бір ел ішінде
жүргізілетін
сауда.
Сыртқы сауда
дегеніміз не?

Елдер
арасындағы
сауда?
Экспорт
дегеніміз не?

Біздің елімізден шет
елдерге шығарылатын
тауарлар мен қызмет
көрсетулер
Импорт
дегеніміз не?

Шет елдерде біздің
елімізге әкелінетін
тауарлар мен қызмет
көрсетулер
Квота дегеніміз не?

Импорттық тауарлар
санына шек қою.
Баж салығы
дегеніміз не?

Импорт тауарлардан
алынатын ақша
алымы
Қазақстан қандай
тауарлар мен қызмет
көрсетулерді
экспорттайды?

Мұнай, газ,
мақта, күріш,
бидай,
Қазақстан қандай
тауарлар мен қызмет
көрсетулерді
импорттайды?

Жиһаздар, техникалық
бұйымдар, теріден жасалған
киімдер, өңделген ет, балық
өнімдері, киім кешек,
автокөлік
Экономиканың
түрлерін ата.

Дәстүрлі,
командалық,
аралас,
нарықтық
INSERT
“V” “білемін”,
“―” “мен үшін түсініксіз”,
“+” “мен үшін жаңа ақпарат”,

“?” “мені таң қалдырады”
Мемлекет қоғамдық игіліктерді құру, ғылыми зерттеулерді жүргізу, әлеуметтік
бағдарламалар мен тағы басқа қандай көп ақша қаражаттарын жұмсайды және ол ақша
қаражаттарын қайдан алады? Мемлекеттің ақша ресурстарының көзі – ең алдымен
азаматтармен фирмалардың табысы мен мүліктеріне салынатын салық. Мемлекеттің өз
ақшасы жоқ. Нарықтық экономика кезінде ол салық төлеушілердің ақша қаражаттарын
пайдаланады.
Мемлекет игілігіндегі барлық ақша қаражаттарының жиынтығы қаржы деп
аталады. Егер ата аналарың сендерге күніне 100 теңгеден ақша беріп отырса, онда ол
ақша сендердің қаржыларың деп аталады. Әр апта сайын сендерге қанша ақша және
неге жұмсау керектігін сендер жоспарлап отырасыңдар. Дәл сол сияқты мемелекет те
өз ақша қаражаттарын жоспарлап отырады. Мемлекеттік бюджет – бұл табыстарды
қайта бөлудің негізгі аспабы. Экономикада тегін ештеңе болмайды, бәрінің де құны
бар. Мысалы, сендер мектепте тегін оқисыңдар. Ал білімнің құны бар екенін сендер
жақсы білесіңдер. Сонымен сендер алған білімнің құнымен қалай есептесесіңдер? Ата
аналарың сендердің білімдерің үшін табыстарынан төлейтін салықпен есептеседі.
Салық дегеніміз азаматтардың жалақысы немесе фирмалардың пайдасынан
мемлекет пайдасына түсетін ақша қаражаттары. Мектеп жасындағы балалары
жоқ ата аналар да салық төлейді, себебі ол міндетті төлем. Сонымен мемлекеттік
бюджеттің табыс көзін салықтың барлық түрлері құрайды.
Ал осы ақша қаражаттардың табысы мен шығынын жоспарлауды
мемлекеттік бюджет дейді.
Мемлекет дегеніміз не?
Біз өмір сүретін мемлекет қалай
аталады?
Мемлекет өз азаматтарына қалай
қамқорлық жасайды? Ақшаға сатып алып көрмеген
тауарлар мен қызметтерді
Өрт сөндірушілер мен мұғалім, атаңдар?
дәрігерлерге жалақыны кім
төлейді?
Қоғамдық игілік дегеніміз не?
Бюджет сөзін біз қай жерлерде
естіп жүрміз?
Бюджет сөзі қай елдің сөзі және
қандай мағына береді?
Мемлекеттік бюджеттің табыс
көзін не құрайды?
Ақпанның 12-сі
Сынып жұмысы

Мемлекеттік
бюджет
Ерболат пен Жұлдыз қаңтар
айының жалақысын алды.
Слейменовтар отбасы “Хабар”
арнасындағы “Бинго”
ойынынан
10 000 теңгелік ұтыс ұтып
алды. Досжан – кондитерлік
компанияның басшысы. Оның
компаниясы мереке
қарсаңында тәттілерін сатып,
күнделікті саудаға қарағанда
екі есе көп пайда тапты.
____________________________________
1 250, 2 250, 2 400, 12 000
Мемлекеттік бюджет
Табы ғын
с Шы
Салықтың барлық Білім
түрлері
Өрт қаупінен сақтау
Салық дегеніміз азаматтардың жалақысы
немесе фирмалардың пайдасынан мемлекет Теңіз порттары
пайдасына түсетін ақша қаражаттары
Денсаулық

Салық төлейтін адамдар - салықшы Транспорт

Ұлттық қорғаныс

Салықтың төлемдерін қадағалайтын Мәдениет
мекеме - салық инспекциясы
Мемлекеттік бюджет дегеніміз мемлекеттің
Табы
с ы ғын
Ш
алдағы уақытқа жоспарланған табысы мен
шығыны

Мемлекеттік қаржы дегеніміз мемлекет
игілігіндегі барлық ақша қаражаттары

Бюджет сөзі ағылшын тілінен аударғанда –
“әмиян ” дегенді білдіреді
Мемлекеттік бюджеттің түрлері

Артықшылығы бар бюджет

Тапшылығы бар бюджет

Теңгерімді бюджет

Т> Ш
Т< Ш
Т= Ш
Есепті
шығар

Меншікке салынатын салық – 2 млн.
Денсаулық сақтау – 3 млн.
Қорғаныс – 1 млн.
Заңды тұлғалардан алынатын салық – 500 000
Жеке тұлғалардан алынатын салық – 400 000
Табиғатты қорғау – 500 000
Білім, ғылым, мәдениет – 4 млн.
Кедендік баж салығы – 4 млн.
Акциздер – 2 млн.
Құрылыс, көлік, байланыс – 2 млн.
Ауыл шаруашылығы – 1 млн.
Бағалы қағаздар операцияларына салынатын салық – 2 млн.
Қосымша құн салығы – 2 млн.
Әлеуметтік – экономикалық мақсаттардың шығындары – 1 млн.
Қоршаған
Сәйкестендір Трансферттік
ортаны қорғау төлемдер

Облыстық №112 орта
ауруханада мектебіне жаңадан
науқасқа күрделі ТАБЫС парталар әкелінді
ота жасалды

Импортталған Ұлттық
тауарларға
кеденнен өткенде қорғаныс
салық төледім
ШЫҒЫН Азаматтардан
Ата анам бүгін
мүлікке салынатын алынатын табыс
төлемді төлеп келді салығы

Біздің көшеміздің Кәсіпорындарға
автокөлік жүретін салынатын салық
жолы күрделі
жөндеуден өтті
Үйге тапсырма

Жаңа терминдерді жаттап келу
Оқулықтың 35 – бетіндегі 1,2
тапсырма
Оқулықтың 36 – бетіндегі тест
тапсырмасы дәптерге орындау
Салық туралы ақпарат жинап
келу
РЕФЛЕКСИЯ
Қай тапсырмада? Қай тапсырма?

м
сты
л а
а

Қы
а р
е

зы
ен

қт
с
ел

ы
Б

бо
лд
ы

ы
д

Ж
ол

аң
б

а
ті

да
к

н
і

үй
сі н

ре
Тү

нд
ім

Не? Нені?
Ерболат Досаев

2013 жылдың 16 қаңтарынан бері –
ҚРның Экономика және бюджеттік жоспарлау
министрі.
Ерболат Досаев «2014-2016 жылдарға арналған
Республикалық бюджет туралы»
КР Зан жобасын усынды
«2014-2016 жылдарға арналған республикалық бюджет туралы» Қазақстан
Республикасы Заңының жобасы енгізілген түзетулер ескерілген Бюджет
кодексіне,
2014-2018 жылдарға арналған әлеуметтік-экономикалық даму мен бюджеттік
параметрлердің болжамы және
Мемлекет басшысының жыл сайынғы Қазақстан халқына жолдауында берілген
тапсырмаларын іске асыруға бағытталған.
2014 жылға арналған республикалық бюджет
түсімдері 5 773,0 млрд. теңге
көлемінде немесе ағымдағы жылмен салыстырғанда
10,4 % -ға
өсе отырып қарастырылған, оның ішінде кірістер
4 016,4 млрд. теңге
сомасында болжамданады, ол 2013 жылдың деңгейінен
428,1 млрд. теңгеге
жоғары.

Ұқсас жұмыстар

Экономиканы бюджеттік реттеу

Мүлікке салынатын салық

Бизнес жол картасы – 2020 Бағдарламасы аясында шағын және орта бизнеске бөлінетін қаржы

Мемлекеттік бюджет. Бюджет жүйесі

Бюджеттік процесс және оны ұйымдастыру

Бюджеттің кірістері мен шығыстары

Қазақстан Республикасындағы бюджет жүйесі және оның экономикалық мәні

Отбасылық бюджет

МЕМЛЕКЕТТІК БЮДЖЕТ ЖӘНЕ БЮДЖЕТТЕН ТЫС ҚОРЛАР

Республикасының мемлекеттік құрылымы

Пәндер