Қатысушы елдердің экомикалық саясатын үйлестіру арқылы ерікті экономикалық одақ құру

Презентация қосу

Халықаралық
экономикалық
интеграция
Орындаған:
Жұбаназарова А.
Тексерген: Дабылтаева
Н.
Экономикалық интеграция – бұл елдер арасындағы
экономикалық іс-қимыл әрекет үдерісі, шаруашылық
механизмін жақындатуды қарастыратын, елдер арасындағы
органдармен келісіліп реттеу және мемлекет арасындағы
келісімге келу түрі.
Мазмұны бойынша интеграция - шиеленіскен, өзара дендей
ену және елдер аймағында ұдайы өндірісті нығайту процессі.
1947 ж. әлемде 60-тан астам интеграциялық топтар құрылған,
бұның барлығы біртұтас алғышарттармен анықталған.
Экономикалық интеграция - кейбір өзіне тән белгілерімен
сипатталады :
• ұлттық өндірістік процесстердің (үдерістердің) өзара дендей
ену және шиеленісуі;
• өндірісте халықаралық мамандандыру және кооперациялау,
ғылымда және техникада негізінен прогрессивтік түрлерін
кең ауқымда дамыту;
Интеграцияның алғышарттары:
интеграциялық елдердің нарықтық дәрежесінің жетілуі және экономикалық
даму деңгейінің жақындастығы. Интеграция дамыған елдердің өнеркәсіптер
арасында, немесе дамыған елдер арасында дамиды және ұласады;
интеграциялық елдердің географиялық жақындығы - ол ортақ шекара және
тарихта қалыптасқан экономикалық байланыс;
экономикалық және басқада ортақ проблемалар- мемлекет алдында тұрған
даму, қаржыландыру, экономиканы реттеу, саясаттық ынтымақтастық және т.б.
Экономикалық интеграция – интеграциялық елдердің алдында тұрған шын,
нақты проблемаларды шешуге бейім:
1) демонстрациялық әсер. Интеграциялық бірлестік құрылған елдерде оң
ілгерілеулер болады, (ол экономикалық өсу қарқынының жеделдеуі,
инфляцияның төмендеуі, жұмыспен қамтушылықтың өсуі және т.б.) мұның
барлығы басқа елдерге айрықша психологиялық ықпалын келтіреді.
2)Демонстрациялық әсер бұрынғы СССР елдерде пайда болған,
макроэкономикалық алғышарттары жоқ болсада, тезірек Еуропалық одақтың
мүшесі болу үшін;
3) домино әсері. Көптеген сол немесе басқа да аймақтағы елдер интеграциялық
бірлестіктің мүшесі болады, басқа елдер, шекте қалған елдер кейбір
қиыншылықты сынап, қайта бағдарлаумен байланысты елдердің экономикалық
байланысын, бір-біріне топтастыру. Бұл интеграциялық шекте қалған елдерде
сауданың азаюына алып келеді. Сонымен ол елдерде, интеграциялық бірлестікке
кіруге мәжбүр болады.
. Интеграцияның негізгі мақсаттары:
1) Экономикалық көлемнің артықшылығын қолдану, нарықтың мөлшерін
ұлғайту, трансакционндық шығындарды қысқарту, тікелей шетелдік
инвестицияның ағымын ұлғайту.
2) Қолайлы сыртқы саясаттық ортаны жасау. Бұл жерде өзара түсіністік
және саясатта ынтымақтастықты, әскери, әлеуметтік және басқа да
экономикалық емес салаларды нығайту;
3) Сауда саясаты мәселесін шешу.
4) Экономиканың құрылымын қайта құруда жәрдемдесу;
5) Ұлттық өнеркәсіпте жас салаларды қолдау, өйткені оларға кеңінен
аймақтық нарыққа шығу;
6) Өзара елдердің байланысын тиімді қамтамасыз ету.
7) Интеграциялық ынтымақтастық шаруашылық субъектілеріне кеңінен
әртүрлі ресурстарға қол жеткізуге: қаржылық, еңбектік, материалдық,
жаңа технологияларға, өнімдерді шығаруға және т.б.экономикалық
интеграцияда қатысушы елдердің аймақтық шекарасында фирмаларға
экономикалық жақындасу жағдайы жасалынады.
8) Әлеуметтік сипаттағы проблемаларды шешуді қарастыру.
Интеграциялық топтардың даму
сатылары

1) Сауда 2)Кедендік
еркіндігі одақ
аймағы
Интеграция
ның даму
сатылары
4)Экономикалық
3)Ортақ нарық және саясаттық
одақ
Сатылары Мәні Мысалы
Сауда интеграциялық топтасуға қатысушы - ЕЭС 1958-
еркіндігі елдер арасында саудада кедендік баж 1968жж
аймағы алымын болғызбау ЕАСТ 1960ж
НАФТА 1988ж
МЕРКОСУР
1991ж
Кеден одағы үшінші елдер арақатынасында кедендік ЕЭС 1968-
баж алымын сәйкестендіру 1986жж
(бірегейлендіру) МЕРКОСУР
1996ж
Ортақ нарық интеграциялық топтасуға қатысушы - ЕЭС 1987-
елдер арасында ресурстар қозғалысын 1992жж
ырықтандыру (капиталдар, жұмыс күші
және т.б.)
Экономикалық қатысушы - елдер арасында ішкі ЕС 1993ж
одақ экономикалық саясатты сәйкестендіру
және үйлестіру, бірыңғай валютаға өту

Саясаттық Бірыңғай сыртқы саясатты жүргізу
нарық
Шартты түрде экономикалық интеграцияға жетелейтін процесті мынадай тізбек
арқылы көрсетуге болады: өндіргіш күштердің дамуы — халықаралық еңбек
бөлінісі — өндіріс пен капиталды интернационалдандыру — экономикалық
интеграция экономикалық интеграцияға елеулі түрде екі фактор әсер етеді: оларға
ғылыми-техникалық революция және трансұлттық корпорациялардың қызметі
жатады.
Дүниежүзілік шаруашылықтағы интеграциялық процестер дамуының
жинақталған тәжірибесі экономикалық интеграцияның қалыптасу мерзімінің төрт
кезеңнен өтетінін дәлелдейді:
1. Тарифтерді, тағы басқа шектеулерді жоя отырып, еркін сауда аймақтарын құру;
2. Саудада және еңбек пен капитал қозғалысында бірыңғай тарифтерді
орнықтырып, кедендік одақ құру;
3. Қатысушы елдердің экомикалық саясатын үйлестіру арқылы ерікті
экономикалық одақ құру;
4. Бірыңғай экономикалық саясат жүргізіп ортақ валюта жасау және ұлттық
экономикалардың үстінен (наднациональный) қарап, реттейтін ұйым құру арқылы
толық интеграцияға қол жеткізу.
НАФТА

Аймақтық АСЕАН
Халықарал
ық
экономика
ЛАИ
лық
интеграци
я
Салалық ОПЕК
AСЕАН (ағылш. The Association of Southeast Asian Nations — Оңтүстiк-шығыс
Азия елдерiнің ассоциациясы) — Оңтүстiк-шығыс Азияның 10 елi кіретін өңірлік
саяси, мәдени әрі экономикалық ұйым.1967 ж. тамыздың 8 Индонезия, Малайзия,
Филиппиндер, Сингапур және Таиланд негізін қалаған. Ұйым мақсаты —
экономикалық өсуді, әлеуметтік, мәдени дамуды жаңғырту, аймақта бейбітшілікті
қамтамасыз ету.
Mercosur немесе Mercosul (исп. Mercado Común del Sur, порт. Mercado Comum do
Sul, гуар. Ñemby Ñemuha, англ. Southern Common Market) — Оңтүстік Америка
елдерінің ортақ нарығы, Аргежәне саяси келісім.нтина, Бразилия, Уругвай,
Парагвай және Венесуела арасындағы экономикалық келісім.
ЛАИ— Латын Америкасының 13 елінің экономикалық бірлестігі. Мақсаты:
аймақтық экономикалық байланыстар мен сауданы ұйымдастыру мен дамыту. 1980
жылы негізі қаланған.
Солтүстік Американдық Еркін Сауда жөніндегі Келісім (НАФТА, NAFTA,
North American Free Trade Agreement) − Канада, АҚШ және Мексика арасындағы
Еуропалық Одақ модельдеріне негізделген еркін сауда жөніндегі келісім. НАФТА
келісімі 1994 жылдың 1 қаңтарында күшіне енді.
Мұнай экспорттаушы елдер ұйымы (МЭЕҰ) - (The organisation of the Petroleum
Exporting Countries, OPEC)[1] - табысының негізгі көзі мұнай және мұнай өнімдерін
шығару мен экспорттау болып табылатын, құрамына 11 ел кіретін халықаралық
ұйым; Азия, Африка және Латын Америкасының негізгі мұнай өндіруші
мемлекеттерінің бірілестігі.
Қорытынды
Экономикалық интеграция дегеніміз – бүгінде өндіргіш күштердің
интернациональдануының әлемдік процесінің өзіне тән көріну формасы. Ол
елдердің шикізат, отын, еңбек ресурстарын неғұрлым ұтымды пайдалануына,
аумақтық еңбек бөлінісін жақсартуына көмектеседі. Көбінесе саудаға негізделетін
кәдімгі экономикалық ынтымақтастықтан өзгеше экономикалық интеграцияның
ерекшелігі сонда, жекелеген елдердің жан-жақты қарымқатынастары одан әрі
тереңдейді, өндірістік процестер тұтасып ұласады.
Интеграциялық бірлестіктер соңғы жылдары дүние жүзінің көптеген
мемлекеттерінің арасындағы қарым-қатынастардың ажырағысыз бір бөлігі болып
отыр. Бұл орайда елдердің белгілі бір топтарының дамуының нақты әлеуметтік-
экономикалық жағдайларына орай интеграциялық процестер әр қырынан көрінуде.
Мысалы, нарықтық экономикасы бар елдердің экономикалық интеграциясын
айсбергпен салыстыруға болады: оның су үстінде ұшығына, яғни баршаға мәлім
мемлекеттік монополистік одақтар мен бірлестіктер ғана көрінеді. Ал айсбергтің
көзге көрінетін бөлігінен басқа көрінбейтін бөлігі – мыңдаған халықаралық
фирмалар аралық одақтар мен келісімдер бар. Мұндай интеграция
монополиялардың өнім өткізу нарықтарын қаратып алу үшін қымқуат күресімен
ерекшеленеді. Прогресті экономикалық құбылыс екеніне еш күмән болмаса да, ол
кейде нарықтық бәсекенің ауытқулары салдарынан қатардағы еңбеккерлердің
қалталарын ойсыратып кететіні болып тұрады.

Ұқсас жұмыстар

Еркін сауда аймағы

ЭКОНОМИКАЛЫҚ ИНТЕГРАЦИЯ

Латын Америкасының интеграциялық қауымдастығы

Қазақстан –әлем мойындаған ел

ЕЭҚ-ғы шеңберінде халықаралық валютақаржылық жүйесі

Халықаралық еңбек бөлінісі Халықаралық интеграция

Экономикалық интеграция сипаттамаларын топтастыру және интеграция сипаттамаларын көрініс негізінде жіктеу

ЕурАзЭҚ шеңберіндегі ғылыми ынтымақтастық

ЕАЭО СӘЙКЕСТІК СЕРТИФИКАТЫ

Еаэқ еркін сауда режимі

Пәндер