Ғылымға қосқан үлесі

Презентация қосу

Леонардо да Винчи
Жоспар:

Леонардо да Винчи өмірбаяны
Леонардо да Винчиндің шығармашылық хронологиясы
Әлем өркениетіне қосқан үлесі
Ғылымға қосқан үлесі
Пайдаланған әбедиттер
Атақты
Атақты суретші,
суретші, архитектор,
архитектор, философ,
философ,
инженер,
инженер, математик,
математик, музыкант,
музыкант, мүсінші
мүсінші
ғалым
ғалым Леонардо
Леонардо да
да Винчи
Винчи

••Леонардо
Леонардо 1452
1452 жылы
жылы Винчи
Винчи қаласындағы
қаласындағы
бай
бай нотариустың
нотариустың отбасында
отбасында дүниеге
дүниеге келген.
келген.
15 жасынан
жасынан бастап,
бастап, Верроккьо
Верроккьо атты
атты
суретшіден
суретшіден тәлім
тәлім ала
ала бастаған
бастаған ол
ол оқушы
оқушы
кезінде-ақ,
кезінде-ақ, өз
өз ұстазынан
ұстазынан асып
асып түсіп,
түсіп, ерекше
ерекше
дарынын
дарынын байқатты.
байқатты. Жас
Жас кезінде
кезінде тек
тек сурет
сурет
өнерімен
өнерімен ғана
ғана айналыспай,
айналыспай, астрономия,
астрономия,
физика,
физика, математика
математика ғылымдарын
ғылымдарын да да
қызығып,
қызығып, оқыды.
оқыды. Бойында
Бойында мұндай
мұндай
қызығушылықтардың
қызығушылықтардың тууынатууына себеп
себеп болған
болған
астроном
астроном Тосканелли
Тосканелли болатын.
болатын.
Леонардо да Винчи шығармашылығының хронологиясы

1470 — Леонардо да Винчи Верроккио шеберханасына
(Флоренция) көмекші боп кіреді.
1472 — Флоренсия Суретшілер гильдиясының (одағы) мүшесі.
1472-1477 — «Исаның шоқындырылуы», «Ізгі хабар»,
«Құмырамен бейнеленген Мадонна» туындыларымен жұмыс
істейді.
1482 — Миландағы Лодовико Сфорца сарайына шақырылады.
1487 — Құстың ұшуын негізге алып, ұшатын машина —
орнитоптерді жасайды.
1488 — «Ақкіс ұстаған келіншек» суреті.
1489 — Бассүйектердің анатомиялық кескіндері.
1490 — «Сазгер портреті» суреті.
1495-1498 — «Жасырын кешкілік» суреті.
1502 — Чезаре Борджаға архитектор әрі әскери инженер ретінде
қазметке тұрады.
1503 — Флоренцияға оралады.
1503 — «Мона Лиза» суреті.
1505 — Құстың ұшу сызбанұсқасы.
1506 — Миланға оралып, Франция королі (сол кезде Италия
солтүстігін басқарған) Луи XII-ге қызметке тұрады.
1507 — Адам көзінің құрылысын зерттеуі.
1509 — Қасиетті Анна соборында қолтаңба қоюы.
1512 — «Өз портреті»
1512 — Лев X папасының қорғауымен Римге көшеді.
1514-1516 — «Жохан Шоқындырушы» суреті.
1516 — Сарай суретшісі, инженер, сәулетші, және механик ретінде
Францияға көшуі.
Оның
Оның алғаш
алғаш картиналарының
картиналарының өзі өзі италия
италия
халқында
халқында ерекше
ерекше дарынның
дарынның пайда
пайда
болғандығынан
болғандығынан хабар
хабар берді.
берді.
Мысалы,
Мысалы, «Сүйінші»,
«Сүйінші», «Мадонна
«Мадонна Бенуа»
Бенуа»
атты
атты еңбектері
еңбектері сол
сол кездің
кездің өзінде
өзінде бар
бар
халықты
халықты тамсандырды.
тамсандырды. Дегенмен
Дегенмен
картиналарының
картиналарының ерекше
ерекше құрметке
құрметке иеие
болуы
болуы оның
оның басқа
басқа ғылымдармен
ғылымдармен
айналысуына
айналысуына кедергі
кедергі бола
бола алмады.
алмады. Адам
Адам
және
және жан-жануарлар
жан-жануарлар анатомиясы,
анатомиясы,
механика,
механика, архитектураға
архитектураға да да көңілін
көңілін
бөлген
бөлген ол
ол бұл
бұл салада
салада да
да білімін
білімін жетілдіре
жетілдіре
береді.
береді. Атақты
Атақты "" Джоконда"
Джоконда"
картинасының
картинасының авторы
авторы тірісінде
тірісінде өзінің
өзінің
жазушылық
жазушылық қасиетін
қасиетін де
де байқатты.
байқатты. Сол
Сол
кезеңдерде
кезеңдерде сурет
сурет салу
салу өнері
өнері белең
белең
алғанымен,
алғанымен, оны
оны теориялық
теориялық тұрғыдан
тұрғыдан
бекіткен
бекіткен ешкім
ешкім болмады.
болмады. Осы
Осы миссияны
миссияны
өз
өз мойнына
мойнына алған
алған Леонардо
Леонардо сурет
сурет салу
салу
ғылымының
ғылымының да да негізін
негізін салды.
салды.
•15 ғасырдың 80 жылдары ғалым Миланға көшіп
барады. Людовик Мороның сарайында тұрақтаған
ол сол жерде гидромеханика мен әскер ілімін
меңгереді. Сонымен қатар, сарайдағы от шашуларды
ұйымдастырумен айналысады. Ал мына ізденістері
тіпті қызық. Сол кездің өзінде ол ұшу аппараты, су
асты қоңырауы, су асты кемесі секілді бастамаларды
қолына алған.
Осылай әмбебап ғалым 1499 жылы Венецияда,
кейін Флоренцияда, 1514 жылы Римде өмір сүреді.
Қай жерде жүрсе де, суретші ғажайып картиналар
салып, елді тамсандырумен болады. 1503 жылдың
шамасында ол әлемге әйгілі "Мона Лизаны" салып
шығады. Ал 1516 жылы бірінші Францисктың
шақыртуымен, Францияға көшеді. Өмірінің соңғы 4
жылын осында өкізген ол, аяқталмаған еңбектерін
аяқтаумен айналысады.
•Оның ең жақсы туындылары
ретінде "Бақсылар
тағзымы", "Кеш
құпиясы", "Қасиетті
отбасы", "Мадонна Литти",
"Мона Лиза" секілді еңбектері
көп аталып жүр. Сонымен қатар
ғалымның артынан 7 000 парақ
Леонардо да Винчи “Өлім”
жазбасы қалған.

•Ол жазбалар жүйеленіп,
кейіннен 3 трактат болып
халыққа жария болды. Атап
айтсақ, "Көркемөнер
трактаты", "Атлантикалық
кодекс", "Құстың самғауы
туралы трактат".
Ғылымға қосқан үлесі
oЛеонардоның ең танымал суреті — көне аутомобиль жобасы. Өзін-өзі
қозғалтатын арба, энергия шығаратын рөлмен жалғанған, арбалетті
механизммен жүретін болған. Артқы дөңгелектері бір-біріне тәуелсіз
айналдырыла алған. Рөлмен байланысқан төртінші дөңгелек арқылы арба
бұрыла алған. Бастапқыда король ауласының көңіл көтеруіне арналған бұл
көлік Қайта Өрлеу дәуірі мен орта ғасыр инженерлер өздігінен жүру
көліктер қатарына жатқан.
oҒалымның кейбір еңбектерін адамзаттың енді ғана сынақтан өткізуге батылдары
баруда: мысалы, Леонардо да Винчидың жобасымен норвегиялық Ас қаласынды
2001 жылы 100-метрлік жаяушылар көпірі жасалды. Бұл оқиға — өз уақытын
әлдеқайда басып озған шебер архитектуралық жобасының іске асуының 500 жыл
ішінде алғашқысы

Леонардо да Винчи бұл көпірді түрік сұлтанына арнап жобалаған: көпір
Ыстамбұлдағы Алтын Мүйіз шығанағы арқылы өтуі тиіс болғын. Егер бұл жобы
сол кезде іске асса онда ол өз заманындағы ең ұзын көпір (ұзындығы 346 м) болар
еді. Сұлтан Баязет II Леонардоның бұл жобасынан бас тартқандықтан көпір
салынбай қалады. 2002 жылы Британияда ұлы Леонардо да Винчидың тағы бір
ойы іске асады: Суррей графтігінде дәл соның сызбасы бойынша жасалған қазіргі
дельтаплан бастапқы үлгісі сәтті ұшты.
Суррей төбелерінде өткен сынақты дельтапланеризмнен екі
дүркін әлем чемпионы Джуди Лиден жүргізді. Ол әйелге да
Винчи «протодельтапланын» ең биік 10 м көтеріп, 17 секунд
ауада ұшқан. Бұл аппараттың істейтіндігіне айқын дәлел
болды. Леонардо да Винчи ойынша «егер екі жағы да 12 адам
қолындай ұзын, ал биіктігі −12, болатындай тығыз матадан
тұратын тент болса, онда адам кез келген кәдімгідей биіктен
зақымсыз секіре алады». Бұны өзі сынап үлгермесе де, 2000
жылы британ парашютисті Адриан Николас Оңтүстік
Африкада 3 мың метр биіктіктен әуе шарынан Леонардо да
Винчи сызбасымен жасалған парашютпен секіреді. Сәтті
қонады.
.

Пайдаланған әдебиеттер

o
https://massaget.kz/layfstayl/bilim/negeli-mir/15
oЛосьев А.Ф. Философия. Мифология. Культура. М., 1991.
oЕсім Ғ. Фәлсафа тарихы. Алматы, 2004.
o Антология. «Батыс философиясының антологиясы». Алматы, 2002.

Ұқсас жұмыстар

Басқару ғылымының негізгі мектептері

Фрейд бойынша тұлға

Қайта өрлеу мәдениеті

Жануарлар экологиясы

Рентген сәулесі және оны фармацияда және медицинада қолданылуы

ӘЛЕУМЕТТАНУ НЕГІЗДЕРІ

Әлеуметтану теорияларына кіріспе

Тың және тыңайған жерлерді игерудің зардаптары

Өркениетті зерттеуші ғалымдар

Тіл білімі

Пәндер