Саяси қағидалары

Презентация қосу

СӨЖ
Тақырыбы: Шарль Луи Моньтеске (1689-1755)
философиясы
I. Жоспар
Кіріспе
1. Тарихы
Негізгі бөлім
2.Еңбектері
3.Саяси қағидалары
Қорытынды
III. Пайдаланылған әдебиеттер

Кіріспе
Монтескье Шарль Луи (фр. Charles-Louis de
Seconda, Baron de La Brède et de Montesquieu;
18 қаңтар 1689 — 10 ақпан 1755), Шарль де
Секонда, барон де Ла Бред и де Монтескье –
француз ағартушысы, философ, социолог.

Еңбектері
Негізгі еңбектері: “Парсы хаттары” (1721),
“Заңдардың рухы туралы” (1748).
Монтескье теология мен дінді қатты сынға
ала отырып, адамзат қоғамының
дамуында белгілі бір объективті заңдылық
бар екендігін мойындайды. Дінді қоғамда
тәртіпті сақтау үшін, адамгершілікті
қалыптастыру үшін қажет деп есептейді.
Монтескье адамның табиғи еркіндігі
теориясына сүйене отырып, оның бақытты
болуға құқылы екендігін түсіндірді.
Саяси идеялары
Оның саяси идеялары классикалық либерализмге
негізделген. Монтескье “Заңдардың рухы
туралы” еңбегінде заңдардың шығу себептерін,
қалыптасуын зерттеді. Монтескье пікірі бойынша,
нағыз әділ заң адамның табиғи құқығына
негізделуі қажет. Монтескье адамның ақыл-ойы,
парасаты құдай белгілеп берген нәрсе емес,
оның өмір сүріп отырған ортасының жемісі, сол
ортаның өзгеруімен ол да өзгеріп отырады,
заңды қатаң сақтау бостандықты қамтамасыз
етуге, мемл. төңкерістерді болдырмауға қызмет
етеді деген пікірде болды.
Ол мемлекеттік биліктің үш
сатысын:
заң шығарушы,
атқарушы
сот билігін бөлу арқылы басқару
азаматтардың қауіпсіздігін
қамтамасыз етеді, өкімет билігін
теріс пайдаланып, қиянат жасауды
болдырмайды деген ой айтты.
Аталған еңбекте басқарудың республика,
монархия және деспоттық түрлерін
айқындап, олардың өзіндік ерекшеліктерін
атап көрсетті. Билікті бөлу теориясына
ерекше көңіл бөлді. Билікті әділ
бөлмейінше, оны заңдастырмайынша
еркіндіктің, саяси бостандықтардың
жүзеге асуына жол жоқ. Монтескье
мемлекет, демократия басқару жүйесін
ұсына отырып, оның объективтілігін
негіздеуге ұмтылды.
Монтескьенің «Парсы хаттары» өте
сәтті шығады. Автор есімі баршаға
танылады. Біраз оқырманды
шығарманың шын мәніндегі астарлы
мазмұны емес, жеңіл, біршама еркін
формасы, онда суреттелген
аристократтық салондар, сарай
өмірінің ұрыс-керісі қызықтырды. Ал
шіркеу бұл шығарманы оқуға тыйым
салды. «
Қоғам, оның ойынша, біртұтас әлеуметтік
құрылым және тек халықтың жалпы рухы
арқылы тануға болатын процесс. Монтескье
философиятарихында алғаш рет географиялық
орта мен оның қоғам дамуындағы орнына
ерекше көңіл бөлді. Оның ойынша табиғаттың
объективті заңдылығы әрбір халықтың
психологиясы мен тұрмысына ерекше әсер
етеді. Әсіресе климаттың, топырақ пен жер
қыртысының адамдардың мінез-құлықтарымен
халықтық әдет-ғұрыптардың қалыптасуына
ықпал ететіндігін атап көрсетті.
Халықтың және жеке тұлғаның еркіндігі заңға
бағынғандығынан көрінеді. Заңға қанаушылардың
қолын сұқпауын қамтамасыз ететін мемлекеттің
болашағы бар» деген ой айтады. Дидро мен Гельвеций
Монтескье ойларына сыни көзбен қарады. «Заңдар
рухы» шығармасынан кейін Монтескье әдеби еңбекпен
шұғылданған жоқ. 1755 жылы дүниеден өтеді. ХУІІІ
ғасырдағы француз ағартушыларынан Дидро ғана
Монтескьені соңғы сапарға шығарып салысады.
Пайдаланылған
әдебиеттер
Ғ. Әбділғалиева,Ж.Қаңтардағы –
2014
Философияның қысқаша тарихы –
Дорак Дженсттон.
Назарларыңызға рахмет!

Ұқсас жұмыстар

Қазақстан Республикасының сайлау жүйесі

МЕМЛЕКЕТТІҢ ПАЙДА БОЛУ ТЕОРИЯЛАРЫ

Оқыту заңдары, заңдылықтары

Марксизм

Саяси экономика

ЗАҢДЫЛЫҚ, ҚҰҚЫҚТЫҚ ТӘРТІП

МЕМЛЕКЕТТІК ҚЫЗМЕТШІЛЕРДІҢ АНТЫ

Азаматтық құқық қағидалары

Ұжымдық қауіпсіздік

Саяси режим

Пәндер