ФАРМАЦЕВТИКАЛЫҚ ТЕРМИНОЛОГИЯ

Презентация қосу

ҚАЗІРГІ КЕЗЕҢДЕГІ
МЕДИЦИНАЛЫҚ ЖӘНЕ
ФАРМАЦЕВТИКАЛЫҚ
ТЕРМИНОЛОГИЯ

Дайындыған:
Топ:
Тексерген:
Жоспар
I. Кіріспе
II. Негізгі бөлім

III. Қорытынды

IV. Пайдаланылған

әдебиеттер
I. Кіріспе
Фармацевтикалық
терминология – ортақ
«фармация» атауына
біріккен синтетика,
өсімдік, минерал, жануар
әлемінен алынатын дәрілік
құралдардың пайда болуы,
шығарылуы, пайдалануын
зерттейтін арнайы пәндер
терминологиясынан
тұратын кешен.
II. Негізгі бөлім

Фармацевтикалық терминология
кешенінде басты орынды дәрілік
құралдар номенклатурасы –
пайдалануға рұқсат етілген дәрілік
заттар мен препараттардың кең
көлемдегі жиынтығы алады.
Атаулардың құрылымдық типінің және
сөз тудыру әдістерін талдауға әсер
ететін принциптерді дұрыс түсіну үшін
кейбір басты фармацевтикалық
терминдермен танысу керек.
Фарматевтикалық
терминологияда қамтылған
терминосистема
фармацевтикалық терминология
мен рецептураны игеру үшін
грамматикалық бөлімдер мен
дағдылар қажет. Сонымен қатар
рецептурамен байланысты кейбір
қосымша грамматикалық
тақырыптарды білу керек.
Жаттығу материалдары өзінің
мазмұны бойынша арнайы
лексиканы қамтиды. Онымен
емдеуші және операция жасаушы
дәрігерлер дәрілерді
тағайындағанда, рецептуралық
анықтамаларды, препараттардың
аннотациясын оқығанда жұмыс
жасайды. Аталған бөлімде
дәрілік құралдардың атауларына
Дәрі (medicamentum) – аурудың алдын
алу, оны емдеу немесе анықтау үшін
қолданылатын табиғи немесе
синтетикалық зат немесе заттар
қосындысы.
Дәрілік зат – бір химиялық қосындыдан
немесе химиялық элементтен тұратын
дәрі.
Дәрілік өсімдік шикізаты – медициналық
пайдалануға рұқсат етілген өсімдік
шикізаты.
Дәрілік түр – дәріге берілетін қолдануға
ыңғайлы іс жүзінде қажетті емдік әсер
тудыратын күй; консистенциясына қарай
қатты, жұмсақ және сұйық дәрілік түрлерді
ажыратады.
Дәрілік препарат – (бал.: медикамент,
дәрілік препарат) нақтылы бір дәрілік түр
күйінде дайындалған дәрі.
Әсер ететін зат – терапевтік,
профилактикалық, диагностикалық әсер
беретін дәрілердің компоненттері.
Біріктірілген дәрілер – (бал.: қосынды
Медициналық терминология
Медициналық терминология - жоғары
мамандандырылған лексика, ол әр
түрлі мамандықтардың медицина
қызметкерлері сөйлейтін тіл болып
табылады - медицина және денсаулық
саласындағы ғылыми
тұжырымдамаларды (аурулардың
атауын, дәрілік заттардың құрамы
терминдерін) белгілеу үшін
қолданылатын сөздер мен сөз
тіркестерінің жиынтығы.
Медициналық терминология
Медициналық
терминологияда
анатомия,
физиология, клиника
және фармация
бойынша ұсынылған
медициналық және
биологиялық білім
салаларының
номенклатурасының
бірнеше негізгі жүйесі
бар, олар өз кезегінде
кіші жүйеге бөлінеді.
Медициналық терминология
жүйесіндегі жетекші рөлді келесі
кіші жүйелер атқарады:
1)
Медициналық терминология:
негізгі ұғымдар.
Дәрігер - жоғары медициналық білім алған
және оның білімі мен дағдыларын аурулардың
алдын алу және емдеу, адам денсаулығының
сақталуына жұмсауды жүзеге асыратын адам

Денсаулық - адам өмірінің сапасы,
сипатталады: табиғи организмнің
организмінің қалыпты жұмыс істеуі және дене
мүшелерінің физиологиялық жүйелерінің
болмауы жағдайында дене мүшелерінің
физикалық және рухани әл-ауқатының жай-
күйімен көрінетін табиғи организмнің әсеріне
бейімделу оның әртүрлі белсенді түрлері,
оның ішінде еңбек қызметі

Медициналық көмек - денсаулықты
сақтауға және (немесе) қалпына келтiруге,
оның iшiнде медициналық қызмет көрсетуге
бағытталған iс-шаралар жиынтығы;
Диагноз - аурудың ағымдық жіктемесі бойынша, сондай-ақ
дене немесе эпидемиялық аурудың нақты физиологиялық
жағдайлары туралы айтылған қазіргі ауру (жарақат)
немесе өлім себептері туралы медициналық есебін тану:

Науқас - медициналық көмек алған немесе науқастың
ауруына немесе жағдайына қарамастан медициналық
көмекке жүгінген жеке адам;

Медициналық қызметтер - медициналық араласу немесе
аурулардың алдын алу, диагностикалау мен емдеу
бағытталған кешенді медициналық араласу, медициналық
оңалту және толық өзіндік мағынасы бар;
Медициналық құпиялық - медицина
қызметкерінің пациенттен алған немесе
емделу кезінде емделуші туралы ақпаратты
жарияламау үшін медицина
қызметкерлеріне арналған деонтологиялық
талаптар

Медициналық қате - медицинадағы
кемшіліктерге негізделген дәрі-дәрмектің
қателігі немесе оның әдістері немесе
дәрменсіздіктің жеткіліксіздігі, егер бір
мезгілде немқұрайдылық, немқұрайлылық
және медициналық білмеу элементтері болу
арқылы адам денсаулығына зиян келтіру.
Қорытынды
Фармацевтикалық терминология - фармацияда
қолданылатын терминология (грек тілінен ”pharmacon“ –
«дəрі»). Алдын алу, емдеу үшін қолданылатын дəрілік
заттарды дайындауға, стандарттауға, зерттеуге, сақтауға,
жіберуге арналған ғылым саласы. Көп ғасырлар бойы
дəрілік заттар атауларында латын тілі
қолданылады.Фарматевтикалық терминологияда
қамтылған терминосистема фармацевтикалық
терминология мен рецептураны игеру үшін
грамматикалық бөлімдер мен дағдылар қажет.
Фармацевтикалық терминология дəрі-дəрмектің жасалуы
жəне колданылуы- медицина терминологиясының негізгі
бір саласы болып есептелінеді. Қазіргі заманғы
медициналық терминология - бұл жүйе жүйесі немесе
макро-термосистема.
Сұрақ-жауап:
1. Фармацевтикалық терминология деген
не?
2. Дәрілік өсімдік шикізаты дегеніміз не?
3. Медициналық терминология дегеніміз не?
4. Медициналық терминология
жүйесіндегі жетекші рөлді атқаратын кіші
жүйелер?
5. Дәрігер дегеніміз деген кім?
6. Медициналық қате деген не?
7. Медициналық құпиялық деген не?
Қолданылған әдебиеттер
1) Керимбеков Е.Б. Физиология терминдерінің
орысша-қазақша түсіндірме сӛздігі. – Алма-Ата:
Казахстан, 1991
2) Жантасова С.У. Латын тілі жаттығулар
жинағы
– Алматы, 2002
3) Сауранбаев Н.Т., Мусабаева Г.Г,
Ш.Ш.Сарыбаеваның жалпы редакциясымен
Орысша-қазақша сӛздік, Алматы Дайк-пресс,
2005.
4) www.google.kz

Ұқсас жұмыстар

Фармацевтикалық терминология жүйесі

ӨСӨЖ ФАРМАЦЕВТИКАЛЫҚ ТЕРМИНОЛОГИЯНЫ

ФАРМАЦЕВТИКАЛЫҚ ТЕРМИНОЛОГИЯДАҒЫ ЛАТЫН ТІЛІНІҢ МАҢЫЗЫ. ТҮСІНІКТЕР МЕН ТЕРМИНДЕР ЖҮЙЕСІ. ДЕФИНИЦИЯЛАР

Фармацевтикалық терминдердің латын тіліндегі дәріптелуі

Фармацевтикалық терминологияны реттеу

Субстанциялардың өндірісін сипаттау технологиялары

Халықаралық анатомиялық номенклатура

Анатомиялық терминдердің латын тіліндегі дәріптелуі

Клиникалық терминология және рецепт

Клиникалық терминдердің латын тілінде дәріптелуі

Пәндер