Омыртқа жарасы

Презентация қосу

Презентация
Тақырыбы: Омыртқа жарасы

Орындаған:
Жоспар:
1. Кіріспе
2. Негізгі бөлім:
а)Омыртқа жарасы;
ә)Себептері, түрлері;
б)Диагностикасы мен емі;
3. Қорытынды
4. Пайданылған әдебиеттер
Кіріспе
Жарақат - адамның ағзасы мен тіндерінің
анатомиялық тұтастығының немесе физиологиялық
функцияларының бұзылуы, сыртқы әсердің
нәтижесінде пайда болатын зақым.
Зақымдаушы фактордың түріне байланысты
1. механикалық (соғулар, сынықтар және т. б.)
2. термиялық (күйіктер, үсік)
3. химиялық жарақаттар, баротравмалар
(атмосфералық қысымның күрт өзгеруі әсерінен)
4. электр жарақаттары
Негізгі бөлім
Омыртқа сүйектерінің анатомиялық тұтастығының
бұзылуы барысында туындайтын патологиялық
жағдай. Омыртқаның күрт және шамадан тыс
майысуын тудыратын күштің әсерінен тікелей
әсерінен болады.
Омыртқа жарақатының себептері
Омыртқа бағанасы салыстырмалы түрде
кішкене жекелеген сүйектерден тұрады.
Омыртқа денелерінің арасында осьтік
жүктеме жұмсаратын дискілер орналасқан. Бу
өсінділері келесі омыртқа бар буындарды
құрайды. Сондай-ақ өсінділерге омыртқаны
нығайтатын және оның қозғалысын
қамтамасыз ететін бұлшық еттер мен
байламдар бекітіледі. Омыртқадағы бір-
бірінің үстінде орналасқан тесіктер омыртқа
каналы — жұлын миына арналған сыйымды.
Жұлын миының жалғасы болып табылады
және мидың командалары біздің органдар мен
бұлшық етке келіп, ал сезімтал
рецепторлардың ақпараты, керісінше, орталық
жүйке жүйесіне перифериядан келеді. Өзінің
қорғаныс рөліне және табиғи беріктігіне
қарамастан, омыртқа (онымен бірге жұлын)
зақымдануға ұшырайды.
1) Жарақат алған. Олар барлық жұлын зақымдарының 90% - ға дейін
туындады. Көбінесе бұл жол-көлік оқиғаларының салдарынан болған
жарақаттар, сондай-ақ мұндай жағдайлардың 30% - дан астамы алкогольді
немесе тыйым салынған заттарды қабылдауға байланысты. Сондай-ақ,
омыртқаның жарақаттық зақымдануының үлкен пайызы биіктіктен құлау
салдарынан болады. Бұл жерде омыртқаның мойын бөлігінің типтік
жарақатын жатқызуға болады. Жұлын жарақаттарының аз саны зорлау
себептеріне байланысты (мысалы, атыс жарақаттары).

2) Жарақаттық емес себептер. Жарақаттанғандармен салыстырғанда аз үлес
алады,бірақ соңғы жылдары осындай жағдайлар санының артуы
байқалады. Жарақаттық емес себептерге әртүрлі табиғаттағы ісіктер, оның
ішінде гемангиомалар, қан шығару жүйесінің ісіктері, сүйек ісіктерінің
метастазалары жатады. Омыртқалардың бұзылуы дегенеративті өзгерістер,
мысалы остеохондроз немесе остеопороз салдарынан мүмкін, олар жиі
жаспен дамиды. Тамырлы және аутоиммунды зақымданулар бар. Бірқатар
жағдайларда инфекция (туберкулездің сүйек түрі) себеп болуы мүмкін.
Статистика мәліметтері бойынша, ерлер жұлын жарақатына әйелдерге
қарағанда екі есе көп, тәуекелдің ең жоғары жасы-15-29 жас және 60 жас.
Омыртқа жарақаты

ашық жабық
Жабық зақымданған кезде
омыртқа жабатын тері мен
жұмсақ тіндердің бүтіндігі
бұзылмайды. Сондай-ақ
тұрақты және тиісінше
тұрақсыз жарақаттар бар.
Бірінші болып ығысумен
сүйемелденбейтін жұлын
байламдарының соғылуы,
жарылуы, сылау жарақаттары
(мойын бөлігінің
зақымдануы), сондай-ақ
көлденең және сүйекті
өсінділердің сынуы жатады.
Жұлын жарақаттарын мойын, кеуде, бел немесе сегізкөз
омыртқасының зақымдануына бөлуге болады. Бірнеше
аймақ зақымданған жағдайда көп деңгейлі зақымданулар
туралы айтады. Омыртқаның жарақаттары әртүрлі болуы
мүмкін: соғылу, шығу, созылу, сыну. Бұл зақымданулардың
барлығы зардап шегушінің жағдайын нашарлататын және
дұрыс диагноз қоюды қиындататын өзара үйлесуі мүмкін.
Омыртқаның соғылуы тек жұмсақ тіндерге (тері асты
клетчаткасына, тамырларға) әсер етеді, зақымдаушы
күштің қысқа мерзімді әсері кезінде жүреді.
Дисторсия немесе созылу физиологиялық күштің ұзақ
әсерінен туындаған және бұлшықеттерді, сіңірлерді,
байламдарды қозғайды. Бұл топқа омыртқаның үзілуі
немесе үзілуі енгізілген.
Шығулар буындарда біріктірілген беттердің тұрақты
алшақтығында пайда болады. Егер үстіңгі беттер толық
емес болса, онда бұл толық емес шығулар.
Сынығында омыртқаға жүреді тұтастығын бұзу ең
сүйектер. Омыртқаның әрбір сегменті сынықтардың
құрылысымен байланысты.
Диагностика

Омыртқа жарақатына күдіктенген кезде науқасқа екі проекциялы
омыртқа рентгенографиясы, магниторезонанстық томография
және спиральды компьютерлік томография тағайындалады.

Емдеу

Жұлынның жарақаттары бар барлық зардап шеккендер интенсивті
терапия бөліміне жатқызылады. Омыртқалардың асқынған
сынықтарында барынша ерте мерзімде хирургиялық емдеу
көрсетілген. Бел және кеуде бөліктерінде асқынбаған сынықтар
кезінде консервативті емдеу жарақат алған сәттен бастап бір жыл
ішінде сыртқы иммобилизация шартымен болуы мүмкін.
Омыртқаның мойын бөлігінің жарақаттары кезінде иммобилизация
ұзақтығы 6 айды құрайды. Медикаментозды терапия жеткіліксіз
тиімді болған жағдайларда хирургиялық әдістерге жүгінеді.
Омыртқа жарақаты кезіндегі
алғашқы көмек
Белгілері:
Зақымданған омыртқалардың өткір өсінділерінің созылуы және күрт
ауыруы орын алады.Кенеттен ауырсыну, кейде омыртқаның қозғалуы
мүмкін емес.Жұлынның зақымдануы аяқ-қолдарда паралич
(қозғалыстардың болмауы), нәжіс пен несептің тежелуін тудыруы мүмкін.
Алғашқы көмек көрсету бойынша іс-әрекеттер:
Зардап шегушіні зембілге арқасымен төмен салыңыз.
Омыртқаның иілуіне жол бермеңіз!Мойын омыртқасының сынуы кезінде
мойынды қалың мақта қабатымен жабыңыз.
Мақтаны дәке бинтпен ораңыз.Зардап шегушіні зембілге арқамен салыңыз.
Мойын мен иықтың астына жастықты немесе киім орауын салыңыз.
Кейінгі әрекеттер:
Зардап шегушіні травматологиялық стационарға немесе нейрохирургиялық
бөлімшесі бар жедел жәрдем стационарына жатқызу үшін жедел
медициналық көмекті шақырыңыз.
Қорытынды
Омыртқа сүйектерінің анатомиялық тұтастығының бұзылуы барысында
туындайтын патологиялық жағдай. Омыртқаның күрт және шамадан
тыс майысуын тудыратын күштің әсерінен немесе күштің (жарақат)
тікелей әсерінен болады. Омыртқа бағанасы салыстырмалы түрде
кішкене жекелеген сүйектерден тұрады. Омыртқа денелерінің арасында
осьтік жүктеме жұмсаратын дискілер орналасқан. Бу өсінділері келесі
омыртқа бар буындарды құрайды. Сондай-ақ өсінділерге омыртқаны
нығайтатын және оның қозғалысын қамтамасыз ететін бұлшық еттер
мен байламдар бекітіледі. Омыртқадағы бір-бірінің үстінде орналасқан
тесіктер омыртқа каналы — жұлын миына арналған сыйымды. Жұлын
миының жалғасы болып табылады және мидың командалары біздің
органдар мен бұлшық етке келіп, ал сезімтал рецепторлардың
ақпараты, керісінше, орталық жүйке жүйесіне перифериядан келеді.
Өзінің қорғаныс рөліне және табиғи беріктігіне қарамастан, омыртқа
(онымен бірге жұлын) зақымдануға ұшырайды.
Қолданылған әдебиеттер
1. Волков В. Н., Датий А. В. Судебная медицина:
Учебное пособие для вузов / Под ред. проф.
А. Ф. Волынского. — М.: ЮНИТИ-ДАНА, Закон и
право, 2000. — 639 с.
2. Судебная медицина : Учеб. для студентов мед.
вузов / Пиголкин Ю. И., Баринов Е. Х.,
Богомолов Д. В., Богомолова И. Н.. — М.:
ГЭОТАР-МЕД, 2002. — 359 с. — (XXI век). — ISBN
5-9231-0220-Х.
3. Самищенко, Сергей Степанович. Судебная
медицина : учебник для магистров : учебник
для студентов высших учебных заведений / С.
С. Самищенко. — 2-е изд.

Ұқсас жұмыстар

Жарақатты анықтау

Туберкулезді лимфаденит

Операция көрсеткіші

Полигенді аурулар

Жара ауруының клиникалық көрінісі

Асқазан ойық жарасы кезіндегі мамандандырылған мейіргерлік көмек

Сібір жарасының таралуы

Сібір жарасы

Омыртқа бағанасының физиологиялық және патологиялық иілімдері

Бел омыртқа

Пәндер