Жедел жәрдем шаралары




Презентация қосу
СӨЖ
Тақырыбы:Наркотиктермен, алкогольмен,
дәрілік заттармен улану

Орындаған:
Жоспар:

1. Кіріспе
2. Негізгі бөлім:
а) Алкогольмен улану: клиникалық көрінісі, жедел жәрдем
шаралары;
ә) Наркомиктермен улану:емі;
б)Дәрілік заттармен улану: алғашқы көмек;
3. Қорытынды
4. Пайданылған әдебиеттер
Кіріспе
Улану - ағзаға улы заттың кіруінің
себебінен болатын ағза қызметінің бұзылуы
немесе ауруға шалдығуы.
Улы заттарды ішіп қойып, уланып өлу
жағдайлары балалардың арасында көп
кездеседі.
Улану стадиялары:
1-ші 2-ші
стадиясы
стадиясы-
– «науқастың
«жеңіл дәрежедегі
ұйқыға кету»
кома»
стадиясы:
стадиясы:
ұйқышылдық,
есінен тану.апатия,
Ауырсыну
сыртқы
тітіркенд
тітір
Негізгі бөлім
Алкогольді ішімдіктерден улану

Қазіргі уақытта медициналық жедел жәрдем қызметінің
мәліметтері бойынша тұрмыстық уланулардың жиірек
кездесетін түрі — алкоголь және оның суррогаттармен
уланулар.

Алкогольмен улану этил спиртін немесе 12%- тан жоғары
этил спирті бар сусындарды қабылдағанда дамиды.

Этанол — өзінің психотропты әсеріне байланысты,
орталық жүйке жүйесінің (ОЖЖ) тежелу процесстерін
төмендетеді.

Ал ауыр түрдегі улануларда- ми клеткаларының
метоболизмінің өзгеруіне қарай және оттегінің жетіспеуіне
байланысты, қозу процесстері тежеледі.

Алкогольды кома қандағы этанолдың құрамы шамамен 3
гл-ге жеткенде дамиды, ал 5-6 гл-ге көтерілгенде өлімге
душар етеді. Ал 96% 300 мл-дей этил спирті ашқарынға
қабылданса, өлімге әкелуі мүмкін.
Клиникалық көріністері

Науқас есінен танады
Тері жамылғыларынан суық, жабысқақ тер шығып
Беті қызарады
Дене қызуы төмендей түседі
Құсады
Зәрі мен нәжісі еріксіз бөлінеді
Ауыртқыш тітіркендіргіштерге реакциясы төмендейді
Патологиялық рефлекстер пайда болады
Қарашығы тарылады, ал тынысы бұзылған сайын, қарашығы кеңейе түседі
Тынысы сиреп, пульсі жиіленеді, әлсіз болады.
Кейде тырысулар байқалып, құсығын жұтып қояды, ол ларингоспазмға әкеліп
соғады

Механикалық асфиксияның әсерінен тыныс тоқтап қалады. Ары қарай, жүрек
— қантамыр жүйесінің қызметі әлсірей түседі.
Жедел жәрдем шаралары
1.асқазанды жуу
2.30% 50 мл этил спиртін, әр 3 сағат сайын
ішкізу керек;
ал егер коматозды күйде болса,
1.5% этил спиртін көк тамырға тамшылатып
немесе 33% этил спирті көк тамырға
енгізіледі;
2.25-30 мг преднизолонды к/т;
3.5% 2 мл глюкоза еріт к/т;
4.4% 50 мл натрий гидрокарбанаты;
форсирленген диурез; перитонеальды диализ;
гемодиализ;
көру қабілеті бұзылса — атропин,
гидрокортизон ерітінділері 5.суборбиталды
енгізіледі;
6.зеңбілге жатқызып, аурухананың
токсикология бөліміне тасымалданады
Наркотиктермен улану

Тартқаннан немесе ішке
қабылдағаннан сөйлеу мен
қимылдың қозуы пайда
болады, кейде
галлюцинациялар
көрінеді.Өзін көңілді
сезінгендей қозу ұйқыға
ауысады.Токсикалық
мөлшерде қабылдағанда
ауызы мен жұтқыншағында
құрғау, жүрек айну, құсу,
диарея байқалады.
Емі
ГАШИШ (АНАША, МОРФИН ЖӘНЕ МОРФИН ТӘРІЗДІ ҚОСЫНДЫЛАР
МАРИХУАНА) (ОПИЯ, ГЕРОИН, КОДЕИН, ЖӘНЕ Т.Б.)

Ингаляциялы жолмен уланғанда Міндетті түрде энтеросорбент енгізіп,зонд
науқасты уланған аймақтан алып арқылы асқазанды жуу керек.Тынысын
шығып, оттегімен ингаляцияны бақылап ӨЖЖ дейін күресу қажет. Өзіндік
қамтамасыз ету керек; бензин ішке тыныс алу сақталып, гипоксия белгілері
болмаса к/т 0,8 мг налоксан антоганистін
түскен болатын болса энтеросорбент
тағайындайды және оған оң реакция болатын
енгізіп асқазанды жуу болса 0,8 мг б/е енгізеді. Брадикардия кезінде
көрсетілген.Аспирациялық атропин 1 мг к/т көрсетілген. Науқасты
зақымдалуларда бронхолитиктермен улануды емдеу орталығына жатқызады
ингаляция, оксигенотерапия
тағайындалады;ауырсыну кезінде 1
процентті 1 мл мөлшерде
тримеперидин қажет.Тыныс алу
бұзылысымен бірге жүретін
комаларда ЖӨЖ көрсетілген.
Науқасты улануды емдеу
орталығына жатқызады.
⁈ Медикаменттермен улану – сырттан енген
улы заттек пен организмнің әрекеттесуінен
туындайтын патологиялық жағдай.
Ацетилсалицил қышқылынан
улану
Науқастың шағымдары: құсу, кейде кофе тұнбасы тәрізді құсық шығу,
ентігу, тершеңдік, құлағы шулау, мазасыздық, енжарлық.
Клиникалық әйгіленістер: организмдегі ҚСТ бұзылуы - алғашқы кезде
компенсациялық тыныстық алкалоз дамиды, кейін компенсациялық
мүмкіншілік таусылған кезде метаболизмдік (алмасымдық) ацидоз дамиды.

Уланудың клиникалық көрінісі екі фазалы болып өтеді:
1-ші фазасы: дәрі қабылдағаннан кейін кем дегенде 6 сағат өткесін бас
ауырады, құлақ шулайды, жүрек жиі соғады, ентігеді дем алуы минутына 50
ден асып кетеді, жүрегі айниды, құсады, психомоторлық қозу (еліру) пайда
болады.
2-ші фазасы: 12 сағат өткеннен кейін – сопор, кома ауыр ентігу, гиперемия,
гиповолемия, құрысқақ пайда болады, ішек функциясы бұзылады,
гемокоагуляция бұзылады, асқазан мен ішектен қан кетеді, өкпенің
кардиогендік емес ісінуі, коллапс дамиды.
Парацетамолдан улану

Науқастың шағымдары: іші ауыру, жүрек айну, құсу, тәбет жоқтығы, әлсіздік,
ұйқысы келе беру.

Клиникалық әйгіленістері: парацетамолдан уланудың клиникалық ағымын 2 сатыға
бөлуге болады:

I-сатысында бейспецификалы (телімсіз) симптомдар парацетамолды қабылдағаннан
кейін 14 сағат ішінде білініп әрі қарай бірнеше тәулік бойы сақталуы мүмкін. Көп
жағдайда асқазан-ішек бұзылыстары басым болып білінеді. Орталық нерв жүйесі
(ОНЖ) функциясы айтарлықтай әлсіремейді. Бауыр зардапталу белгілері жоқ,
аминотрансферазалардың деңгейі қалыпты шамада болады.

II-сатысында олардың деңгейі жоғарылайды, сонымен қатар билирубин деңгейі
жоғарылауы, протромбиндік уақыт ұзаруы мүмкін. Егер 2 тәуліктен кейін бауыр
функциясының көрсеткіштері қалыпты деңгейде қалса, көп жағдайда, бауырдың
айтарлықтай зардапталмағандығын білдіреді.
Медикаменттермен улану
алғашқы көмек
Науқас есінде болса оның басын биігiрек етіп жатқызып, түймелерін ағытады,
қолдан келсе асқазанды жуып тазарту шараларын атқарған жөн. Ол үшін
бірнеше стакан жылы суды немесе стаканға екі ас қасық ас содасын салып
ішкізеді, одан соң құстыру әрекеттерін жасайды. Мұндай шараны бірнеше рет
қайталайды. Одан соң қою шәй немесе кофе ішкен жөн.
Асқазандағы уды кетіру мақсатында іш өткізетін препараттарды аздап
қолдануға болады.
“Жедел жәрдем” келгенше науқас адамды етпетінен жатқызып басын бүйірге
бұрады. Бұл құсықтың кері
жұтылмауына жағдай жасайды. Ауыз
қуысындағы құсықты немесе сілекейді
таза дәке немесе мата оралған қасық арқылы
тазартады. Науқастың есін жидыруға
мүсәтір спиртін иіскету көмектеседі.
Дәрімен уланған адамды көзден таса етпей,
дәрігер келгенше жанында болған дұрыс.
Медикаменттермен уланғандағы негізгі
дəрі-дəрмектер тізімі:
Қорытынды

Бүгінгі таңда 500-ге жуық түрлі токсикалық заттар жедел уланудың дамуына
себеп болады. Әдетте олар тұрмыстағы қайғылы жағдай болып тіркеліп (98%),
көбіне ірі қалаларда кездеседі. Оның ішінде тұрмыстық уланулар кең таралған.
Жедел дәрілік заттарды қолдану салдарынан болған уланулар, көбіне,
суицидальді мақсатта қолға оңай түсірілетін дәрілік заттарды пайдаланумен
байланысты. Бүгінгі таңда көп елдерде уланудың бұл түрі дәрілік заттарға
жанама әсермен аллергиялық реакцияларды санамағанда, барлық тұрмыстық
«химиялық аурулар» арасында негізгі орынды алады (60% артық).
Қазақстан Республикасы бойынша жедел уланулардан болатын өлімнің негізгі
себептері:

алкоголь - (62,2%);
көміртек тотығы (15,4%);
сірке суы - (6,3%);
медикаменттер - (4%);
Қолданылған әдебиеттер

1. https://studopedia.su/12_111646_uli-zattarmen-u
lanu.html
2. Луис Дж. Линг, Ричард Ф. Кларк, Тимоти Б.
Эриксон. Секреты токсикологии.-
М.:Бином,2006.-376с.
3. Бадюгин И.С. Экстремальная токсикология.
— М.: ГЭОТАР-Медиа, 2006.
Сандық сыры

I. 400 мл
II. 1 процент
III. 12%
IV. 3 сағат
Жауаптар
I. Натрий хлорид инфузияға арналған ертінділік ұнтақ 400 мл, Декстроза
венаға құюға арналған 5% ерітінді 400 мл

II. Гашиш/марихуанамен уланғанда 1 процентті 1 мл мөлшерде тримеперидин
қажет
III. Алкогольмен улану этил спиртін немесе 12%- тан жоғары этил спирті бар
сусындарды қабылдағанда дамиды
IV. Жедел жәрдем щаралары 30% 50 мл этил спиртін, әр 3 сағат сайын ішкізу
керек

Ұқсас жұмыстар
Шірікбақайды балау және күресу шаралары
Дәрілермен жедел улануды емдеудің негізгі ұстанымдары
Төтенше жағдай - мемлекетке төнген түрлі қауіпке байланысты елбасы немесе парламент жариялайтын уақытша режим
Емдеу алдын алу мекемелері
Жедел жәрдем автокөлігінің саны
Зардап шегушіні қарау
Құрысу синдромы
Жұқпалы емес ішкі аурулар
Алғашқы көмек көрсету
Емдеу-алдын алу мекемелерінде жұмысты ұйымдастыру
Пәндер