Идеал газдың моделін қолдану шектілігі

Есеп

Сызбада V, T координатасында газдың (1 -4) циклінде процессі берілген. Осы сызбаны

p, V; p, T координатасында көрсетіңдер

www. zhangozy. wordpress. com

Шешуі:1. цикль аралығына анализ 2 . графиктерді салу.

1-2

P=өседі

V=const

T=өседі

Шарль заңы

2-3

P=кемиді.

T=const

V=өседі.

Бойль-Мариотт заңы

3-4

P=кемиді

V=const

T=кемиді.

Шарль заңы

4-1

P=const

V=кемиді

T=кемиді

Гей-Люссак заңы

www. zhangozy. wordpress. com

Аралық 1-2

Газ күйінің өзгеруі 1 ден 2 температураның артуы арқылы жүреді, бұл жағдайда көлем тұрақты.

Бұл аралық изохоралық ұлғаю.

p, V; p, T. координатасын саламыз

www. zhangozy. wordpress. com

Аралық 2-3

Газдың 2 күйден 3 өтуі температура тұрақты жағдайда өтеді, қысым кемігенде, көлем артады.

бұны изотермиялық ұлғаю деп атайды.

p, V; p, T. Графигін салайық.

www. zhangozy. wordpress. com

Аралық 3-4

Газдың 3 күйден 4 өттуі температураның. көлемнің кемуі арқылы жүреді.

Қысым тұрақты бұл изохоралық салқындау.

p, V; p, T. Графигін салайық

www. zhangozy. wordpress. com

Аралық 4-1

Газдың 4 күйден 1-ге өтуі температураның, көлемнің кемуі арқылы жүреді.

Қысым тұрақты. Бұл изобаралық сығылу деп аталады.

p, V; p, T. графигін саламыз

www. zhangozy. wordpress. com

Идеал газдың моделін қолдану шектілігі. Адиабаталық процесс. Пуассон теңдеуі.

Пән мұғалімі: Оңғарбай Ж.

Идеал газдың моделін қолдану шектілігі.

Әрбір физикалық модельдің қолданылу шегі болатыны белгілі. Сол сияқты идеал газ моделінің қолданылу шегі бар.

Идеал газдың моделін қолдану шектілігі қарастырылған есепке байланысты болмақ.

Егер қысым, көлем және температура арасында байланыс орнату қажет болса, онда газды бірнеше ондаған атмосфералық қысымға дейінгі дәлдікпен газды идеал деп алуға болады.

Егер фазалық кезеңдер (булану немесе конденсация, болмаса газдың тепе -теңдігі қарастырылатын болса ) онда газ қысымын тіпті бірнеше миллиметр сынап бағанасына дейінгі қысымда идеал газ моделін қолдануға болмайды.

www. zhangozy. wordpress. com

Адиабаталық процесс

Қоршаған ортамен жылу алмасынсыз өтетін процестерді адиабаталық процесс деп атайды.

dQ = 0

Адиабаталық процесс кезінде газ бен қоршаған ортаның арасында жылу алмасу болмайды.

www. zhangozy. wordpress. com

Адиабаталық процесс кезінде изотерма процесін басқаша былай өрнектеуге болады.

Осыдан

(1)

адиабаталық процеске арналған

- Пуассон теңдеуі

 > 1 болғандықтан, адиабата графигінде қысым көлемнен қарағанда тезірек өзгереді.

www. zhangozy. wordpress. com

γ-адиабата көрсеткіші

Бір атомды идеал газ үшін адиабата көрсеткіші ү=5/3, екі атомды идеал газ үшін адиабата көрсеткіші ү=7/5, үш атомды идеал газ үшін адиабата көрсеткіші ү=4/3 болады, ал күрделі газдар үшін адиабата көрсеткіші молекуланың еркіндік дәрежесімен анықталады.

Адиабаталық процес кезінде адиабата көрсеткіші

ү=

R - универсал газ тұрақтысы

Сv-газдың тұрақты көлемдегі жылу сыйымдылығы

www. zhangozy. wordpress. com