Вирустар әлемі




Презентация қосу
Вирустар әлемі.
Орындаған:_______________
Факультет:
Курс:
Топ:
Қабылдаған:______________
Жоспар:
1.Кіріспе
2.Негізгі бөлім
А.Вирустардың шығу тегі.
Б.Вирустардың құрылымы.
В.Вирустардың көбею механизмі.
Г.Ғасыр індеті-ЖИТС
3.Қорытынды
Вирустар туралы түсінік.
Вирустар (лат.Virus-у).Тек тірі жасушаларда көбейе
алатын тірі ағзаларда инфекциялық аурулардың
қоздырғыштары.Вирустар бактериалды
сүзгіштерден өтеді.Вирустар көптеген аурулардың
себепшісі.Мәселен:тымау,полиомиелит,құтыру
ЖИТС және т.б.
Бактериалды сүзгіштер арқылы өтетін
инфекциялық аурулар қоздырғыштары
туралы алғаш пайымдаған Д.И.Ивановский
болатын.Ол 1892 жылы темекі теңбілі
вирусын алғаш тапты.
Қазіргі мағынадағы вирус сөзін 1899 ж.
Бейенрик қолданды.Вирустар деп бұрын кей
бактериялар, мәселен ,туберкулез
қоздырғышын да атаған.Вирустардың
дамыған бөліктері,яғни вириондар немесе
вироспоралар ағзаға қалыпсыз жағдай
туғызып,ауруға душар етеді
Вирустардың шығу тегі
• Вирустардың шығуы туралы түрлі
пайымдаулар бар.Біреулер вирустар
қоршаған ортада қолайсыздық пайда
болуынан спонтанды түрде пайда болады
дейді.Бірақ бұл вирустар эволюциясымен
және органоидты жасушалар мен
вирустардың арасында өтпелі кезең
жоқтығымен қарсы қойылады.Кей
зерттеушілер өмір сүрудің төменгі
формалы жәндіктеріне жатқызады.
Вирустар-күрделі формалы
паразиттік тіршілік ететін
көбеюге және қоректенуге
бейім ағзалар.Вирустардың
ортақ классификациясы
және систематикасы
жоқ.Сондықтан әр вирустің
түрлі атаулары бар.Алғаш
рет вирустардың системати-
сын Г.Провачек жасады.Ол
вирустарды жануарлардың
Chamyzodoa класына
жатқызды.
Вирустардың құрылымы.
Вирустардың құрылымында
ортақ ұқсастықтар
бар.Олардың бәрі белокты
қабық-капсид және нуклеин
қышқылынан тұратын
нуклеокапсидтен
тұрады.Белоктық қатпардың
жекелеген элементтері
капсомерлер деп
аталады.Кейбір вирустарда
НҚ спираль ретінде белоктық
құрылымға кіріп
тұрады.Басқаларында
спиральды жіпше капсидте
болады.
Вирустардың химиялық
құрамы әр түрлі.Бір
вирустар липидтерден
тұрады.Оларға ДНҚ-
лы,РНҚ-лы вирустар
жатады.Біреулерінде
липидтер мүлдем
болмайды.Олардың тобына
өсімді ағзаларда ауру
тудырушы вирустар жатады.
Липид,белок және НҚ-дан
басқа вирустар құрамында
полиалиндер болады.
Жануарлардағы вирустар

Өсімдік клеткасын-
ғы вирустар
Герпес вирусы

Ұзын өсінділі бактериофаг.240000 есе үлкейтілген.

Темекі теңбілі. 50000 есе үлкейтілген.

Люцерна ауруының мозаикалық вирусы.

Герпес вирусының бөлімінің вирусы.
Вирустардың көбеюі:
Вирустардың көбеюі клеткада
жүреді.Бактериофагтар бактериялардың
қабығын ерітіп,НҚ жіпшесін
түзеді.Вирустар клеткаға пиноцитоз
арқылы енеді.Клеткаға түскен соң олар
сыртқы қабығынан ажырайды.Алғашқы
пайда болған белоктық құрылым белок-
фермент комплексі пайда болады.
• Осповакцина вирустары жасуша
клеткасында қос тізбекті РНҚ –ны
синтездейді.Вирустар көбеюінің көптеген
ерекшеліктері белгілі емес.Мәселен,НҚ
жіпшелерінің ерекше көбею ошақтары
бар.Бұл ошақтар жасушаішілік
қосылыстар немесе X-денелер д.а.
X-денелер дамуын тоқтатқанда онда
вироспора түзіледі.
Иммунды тапшылық – бұл ағзаның
жұқпаларға қарсыласу қабілетінің жоғалтуы.
Мұндай жағдайда адам тымау, герпес, іштің
өтуі сияқты қарапайым жұқпалар алдында
ғана емес, сондай-ақ дені сау адамда науқас
туғызбайтын бактериялар, вирустар,
саңырауқұлақтар алдында да әлсіз болады.
Мысалы: өкпеде өмір сүретін бактериялар
иммундық тапшылық кезінде өкпенің қауіпті
зақымдануы – пневмоцистік пневмонияға
соқтыруы мүмкін.
•ЖҚТБ деген не?
ЖҚТБ – жұқтырылған қорғаныш
тапшылығының белгісі. Бұл иммундық
жүйенің қауіпті зақымданғанын
білдіретін қабылданған белгілер
(симптомдар) жиынтығы. «ЖҚТБ»
ұғымының өзі жасанды медициналық
термин болып табылады және
тексерушілердің ауыр жағдаын белгілеу
үшін қажет. ЖҚТБ АҚТҚ жұқпасының
соңғы сатысы.
• АҚТҚ-ны
Қалай байқауға болады? Адам АҚТҚ-мен зақымдануын
білудің жалғыз жолы, ол қанды АҚТҚ-ға антидененің
бар-жоғын тексеру үшін анализ жасау. Тесттің оң
нәтижесі адамда АҚТҚ-ға антидененің бар болуын, оның
АҚТҚ-мен зақымданғанын білдіреді.
Тесттің теріс нәтижесі АҚТҚ-ға антидененің жоқтығы.
Тест теріс нәтижені төменгі жағдайларда береді:
адам АҚТҚ-мен зақымданбаса;
адам АҚТҚ-мен зақымданғанымен ағза әлі қоздырғышқа
жеткілікті антидене өндірген жоқ, мұндай жағдай
«иммунологиялық терезе» кезеңі деп аталады.
Надзор за АҚТҚ ауруын АҚТҚ таралуын қадағалау ЖҚТБ ауруын ЖҚТБ-н
«Риском» қадағалау қадағалау өлу

Вирустық
жүктеме

АҚТҚ
Анти
дене
лері

«ТЕРЕЗЕ» АҚТҚ
Инфекция кезеңі Симптомсыз кезең Өлім
және
ЖҚТБ
Жедел
инфекция Клиникалық прогрессия:
• Антиденелерді тест-жүйесімен
анықтаудың қажетті мөлшерін өндіру,
ағзаға 25 күннен 3 айға (сирек
жағдайда 6 ай) дейін мерзім қажет.
Бұл уақыт «терезе кезеңі» деп
аталды. Осы кезеңдегі тест теріс
нәтиже беруі мүмкін. Сондықтан
анализді 3 айдан кейін қайталау
қажет. Вирустың басқа адамдарды
«терезе кезеңінде» жұқтырудың
қажетті мөлшері қанда, шауқатта,
қынап ылғалында және ана сүтінде
болады.
Қорытынды.
• Жалпы қорытындыласақ,вирустардың
табиғатта таралуы түрлі:көбі сезімтал
организмді жұқпалы ауруға душар
етеді.Темекі теңбілі вирусы саңырауқұлақ
(opidium) арқылы таралады.Көптеген
вирустар өсімдіктер паразиті нематодтар
арқылы таралады.Вирустар ағзаны
жұқпалы ауруларға тікелей бейімдеуші
болып табылады.
Пайдаланылған әдебиеттер
1. http://mail.spb.fio.ru/archive/group133/c4wu4/index.htm
2. Медицинская микробиология, вирусология, иммунология
Москва 2002
3.Руководство к лабораторным занятиям по микробиологии
С А Ефремова
4.Фохридина, Покровский .Медицинская микробиология
Москва 1998
5.Медицинская микробиология, вирусология, иммунология
Москва 2002
6.Руководство к лабораторным занятиям по микробиологии
С А Ефремова
7.Фохридина, Покровский .Медицинская микробиология
Москва 1998

Ұқсас жұмыстар
Құрамында ДНҚ және РНҚ бар вирустар
Вирустардың ерекшіліктері
Өсімдіктерді қорғауға арналған машиналар
Компьютерлік вирустар және оған қарсы бағдарламалар
Антивирустық программалар туралы ақпарат
Компьютерлік вирустар және антивирустар
Вирустардың жіктелуі
Компьютерлік вирустар туралы ақпарат
Вирустар, бактериялар және мтДНҚ геномы. ДНҚ-лы және РНҚ-лы вирустар
Компьютерлік вирустар - антивирустық программалар туралы ақпарат
Пәндер