Ионды каналдар

Презентация қосу

Марат Оспанов атындағы Батыс Қазақстан мемлекеттік медицина
университеті

Тақырыбы: Биологиялық
мембрананың қызметі. Мембрананың
иондық каналдары.

Орындаған: Бейсембай А.
Тобы:112 А
Қабылдаған : Байманова Г.
Жоспары
Мембрана құрылысы
Мембрана қызметері
Ионды тасымал
Na+ каналы
Жүйке жүйесіндегі иондық каналдардың
әсері
Мембраналық потенциал
Мембрана – жасушаны ішкі ортадан бөліп
тұратын майысқақ құрылым

Гликокаликс
Липидті
қабат

Гидрофилді Бірлестіруші
басы белок
Шеткейлік
белок
Мембрананың қызметтері
- Қорғаныштық
- Өткізгіштікті қадағалайды
а) эндоцитоз және экзоцитоз
б) гориондар, медиаторлао,дәрілердің
алмасуын
- Көрші жасушаларды танып, олардың
жайылуын қадағалайды.
Рецепторлар

Энзимдер

Гидрофобты полярлы бастары

Жасуша органеллары

Жасуша мембранасы

Липидтер

Гидрофобты полярлы бастары

Т - лимфоцит (қаннның ақ денешіктерінде)
Мембрананың бактериородопсині
(а - алыстан, б - жоғарыдан). Цилиндрлер - белоктар. Оларды
байланыстырушы жіпшелер және молекулалы ретинол(көк
түспен) көрсетілген .
Фотосинтетикалық реакционды орталық. М - трансмембранды суббірлік көк түспен, L –
трансмембранды суббірлік жасыл түспен, Н - суббірлік (бір тізбекті) - сары; цитохром — сұр. L
және М суббірліктер фотосинтетикалық пигмент - хлорофилмен (орталықта қызыл сары ионды
магниимен) және феофитиндер (қою көк). Екеуінде де мембранаға ақуыз түрінде енген
гидрофобты ұзын «құйрық« бар. L, M субббірліктері екі хинонмен байланысқан (күлгін
түспен). Мембранадан тыс цитохромда 4 гем(қызыл сары темір ионы іште бар қара-сұр түсті)
Трансмембранды пораның схемасы (мембрана вертикальды,ал пора
— горизонтальды орналасқан), электростатикалық еркін энергия U
оң ( .............. + .............. ) және теріс ( .............. - ..............) иондармен
зарядталған. (а) Ішкі порада заря жоқ (б) Ішкі пора беткейінде оң
заряд.
Ионды тасымал
Иондық каналдар – мембрананың
интегралды белогы. Ол өзіне сәйкес
ионнның бөлшектерін тасымалдау қызметін
атқарады.Иондық канал:
- Саңылаудан
- Сұрыптаушы сүзгіден
- Қақпақшадан (ашық, жабық)
Ионды насостар және трансмембранды иондық градиенттер
Ионды насостар (помптер) – интегральды ақуыздар,олар концентрация
градиентіне қарсы белсенді тасымалды қамтамасыз етеді.АТФ гидролизі
тасымал үшін энергия көзі болып табылады..
• Na+, Ca++, Cl концентрациясы – жасуша ішінде төмен
• K+ концентрациясы – Жасуша ішінде жоғары.
Ионные каналы
Ионды каналдар – интегральды ақуыздар, олар концентрация градиентіне
пассивті тасымалды қамтамасыз етеді. Энергияны екі жақтағы ионның
концентрацияның айымашылығымен алады.
Селективті емес каналдар:
• барлық иондарды өткізеді,әсіресе K+ионынынбасқаларға қарағанда жоғары
өткізеді;
• қақпағы ашық күйде болады.
Селективті каналдар:
• ионның бір түрін өткізеді;әр ионның арнайы өткізгіш каналы бар;
• қақпақша 3 күйде болады:жабық,активті,инактивті.
Келетін сигналға қақпақшалардың активациясына байланысты селективті
каналдар 2-ге бөлінеді:
• хемосезімтал каналдар – каналдың ақуыз-рецепторының конформациясы
өзгергенде лиганда келіп қосылады;
• потенциалсезімтал каналдар –жасуша мембранасының МП-дың
(деполяризация) белгілі бір деңгейге дейін төмендеуінен, яғни
деполяризацияның критикалық деңгейіне жеткенде қақпақшалар активтенеді.
Ионды каналдар

Су каналы

Жасуша Жасуша
мембранасы мембранасы
Na+ - каналы
Физиологиялық активті
заттың молекуласы

Қос липидті қабат
Ион ағысы
Әрекет потенциялы
нейтралданған

Қоздырушы нейрон аксоны

Тежеуші нейрон аксоны

Қоздырушы медиатор Тежелуші медиатор

Импульс пайда
болмайды
Деполяризация
жүрмейді
Қозушы синапс Тежелуші синапс
Мотонейрон аксонының
Синапстық терминалы
Потенциал тәуелді
Са 2+ каналы

Потенциал тәуелді
Na+ каналы

Потенциал тәуелді
Ацетилхолиннің Са 2+ каналы
никотиндік каналы Т - түтігі

Бұлшықет Саркоплазмалық ретикулум
жасушасы

Са 2+ каналы
Жасушаның мембраналық потенциалының тіркеу схемасы (А);

тыныщтықтағы мембраалық потенциалы және оның өзгерулері (Б).
Электрлік тоқ әсер еткендегі мембраналық
потенциалдың өзгеруі

Әрекет
потенциалы

Жергілікті
жауап
Электрондық
потенциал
Селективті ионды каналдың өткізу
шарттары.
КАНАЛ
ЖАБЫҚ

Активационды
қақпақ

Инактивационды
қақпақ
Канал Канал
инактивтенген активтенген
МЕМБРАНАЛЫҚ ПОТЕНЦИАЛ

Д – деполяризация,
Рб –реполяризацияның тез
фазасы,
Рм –реполяризацияның
баяу фазасы,
Г –гиперполяризация;
Н –Қалыпты қозу фазасы,
Ионды тоқ
Ра –абсолютті
рефрактерлік кезең,
Ро –салыстырмалы
рефрактерлік кезең,
Қозғыштық
Н+ –қозудың
супернормальді кезеңі,
Н- –қозудың субнормальді
кезеңі
Назар аударғандарыңызға рахмет!

Ұқсас жұмыстар

Иондық каналдар

Биологиялық мембраналардың қызметтері

Мембрана құрылысы

Иондық каналдар мен тасымалдаушылар құрылысы мен қызметі. Электрогенез механизмі

Каналдарды есептеу және жобалау Каналдар мен арықтар жұмыс істеу мерзімдері

Каналдың ішкі бетін қаптау тәсілдері

Оқушылардың химиялық байланыс туралы білім алуына жағдай туғызу

Канал көрсеткіштерін анықтау тәртібі

Каналдағы судың өтімін анықтау

ӨСІМДІКТЕРГЕ СЫРТҚЫ ОРТАНЫҢ ҚОЛАЙСЫЗ ЖАҒДАЙЛАРЫНЫҢ ӘСЕРІ

Пәндер