Биомембрананың енжар электрлік қасиеттері

Презентация қосу

М. Оспанов атындағы Батыс Қазақстан
Мемлекеттік Медициналық Университеті

Биомембрананың енжар
электрлік қасиеттері
Орындаған: жалпы медицина мамандығының
105а-тобының І курс студенті Қамидоллина Т.Ғ.

Тексерген: “Жаратылыстану ғылыми пәндер”
кафедрасының оқытушысы Мадихан Ж.Ш.
Жоспар:
І. Кіріспе
ІІ. Негізгі бөлім:
А) Биомембрананың кедергісі, сыйымдылығы, диэлектрлік
өтімділігі
Ә) Мембранадағы поляризация құбылысы
Б) Биомембрананың электрөткізгіштік дисперсиясы
В) Биомембрананың айнымалы электр өрісіндегі өтпелі көлемі
Г) Биообъектінің эквиваленттілік электрлік схемасы
ІІІ. Қорытынды
ІV. Пайдаланылған әдебиеттер
КІРІСПЕ
Жасуша құрамындағы заттар сыртқы ортадан
биологиялық мембрана арқылы бөлінеді.
Мембрана (латынша membrana-қабықша)-
цитоплазманың тірі бөлігі. Ол протопластты жасушаны
қоршайтын ортадан бөліп тұрады, органеллалардың
сыртқы шекарасын және ішкі құрылымын түзеді.
Барлық мембраналарға тән қасиет-олардың тұтастығы,
тұйықтылығы. Цитоплазмадағы мембраналық
элементтердің мөлшері клетканың типіне, атқаратын
қызметіне қарай сипатталады. Кейбір жағдайда
мембрана цитоплазманың құрғақ затының 90%-ын
түзеді
Биомембрананың кедергісі, сыйымдылығы,
диэлектрлік өтімділігі
• Натрий иондарға клетка ортасынан активті түрде шығару механизмін «натрий насос” деп
атады. Басқа бір пікір бойынша К+ иондары клеткаға енген соң онда белоктар арқылы
байланысады. Ішкі ортада сонымен қатар теріс зарядты СОО~ тобы жиналады. Ол сірке,
пирожүзім, сүт қышқылы сияқты органикалық қышқылдардың және аспарагин, глютамин
қышқылдары сияқты кейбір амин қышқылдарының диссоциациялануы нәтижесінде
түзіледі. Сондықтан клетканың ішкі ортасында минус заряд артық болса, оның сыртқы
ортасында плюс заряд артық болады. Зарядтардың мұндай айырмашылығы электрлік
потенциал тудырады. Клетканы тітіркендірген кезде қозған учаске теріс электрлі болып
шығады. Қозған клетканың мембраналары С1~ және Са++ иондарын жылдам өткізеді.
Хлор иондары клетканын, сыртына қарай ұмтылады да, соның нәтижесінде тітіркенген
учаскенің беті теріс зарядқа ие болады. Хлор клетка бетіне шыққан кезде кальций
иондары осыған сәйкес клетканың ішіне енеді. Осымен бірге К+ иондары баяу түрде
сыртқа шығады, сол себептен учаске бетінің оң заряды қалпына келеді. Бірақ калий біраз
кешірек шығады, бүл кезеңде теріс зарядты қозған учаске оң зарядты қозбаған учаскемен
өзара әрекеттеседі, осының нәтижесінде электр тогы пайда болады. Мембрананың ішкі
жағында да әр аттас зарядты учаскелер өзара әрекеттеседі, бірақ бұл жерде электр тоғы
кері бағытта өтеді. Электр тоғының әсерімен қозу тез таралады.
Мембранадағы поляризация
құбылысы
• Мембрананың тыныштық потенциалы.
Зерттеулерге сүйенсек, жануарлар мен
өсімдіктердің жасушаларындағы беттік
мембранасы нейтрондардағыдай электрлік
пояризацияланған. Яғни ішкі және сыртқы
беттері әртүрлі электрлік потенциалға ие.
Мысалы, жүйке клеткаларының ішкі
жасушасының электрлік потенциалының өлшемі
70 мВ. Бұл өлшемді мембраналық тыныштық
потенциалы деп атайды.
Биомембрананың электрөткізгіштік
дисперсиясы
• Биологиялық мембрананың негізгі қасиеттерінің бірі-жартылай электр
өткізгіштігі. Мембраналар суда жақсы еритін заттардың көпшілігінің клеткаға
өтуіне кедергі жасайды. Сөйтіп цитоплазманың және оның
органеллаларының химиялық құрамын сақтайды.Мембраналар жеке
ферменттердің және олардың кешендерінің цитоплазмада қалыптасып,
клетканың тіршілігіне қажетті ең негізгі үрдіс-химиялық реаксиялардың
ретімен жүруін қамтамасыз етеді. Заттардың белсенді тасымалдануы-иондар
мен молекулалардың жасушаға биомембрана арқылы өтуі энергия жұмсау
арұылы жүреді. Оны арнайы тасымалдаушы нәруыздар жүзеге асырады.
Сыртқы ортамен салыстырғанда жасушадағы K иондарының концентрациясы
әрдайым жоғары болады. Ал Na иондары жасушадағыға қарағанда
жасушааралық сұйықтықтарда әр уақытта жоғары болады. Жасуша ме
мбранасының осындай таңдамалы өткізгіштігі жартылай өткізгіштік деп
аталады. Жоғарыда көрсетілген екі жолдан басқа химмиялық өосылыстар мен
өатты заттар жасушаға пиноцитоз және фагоцитоз жолымен енеді. Олар
жасушаның ойыс түзу қабілеті арқылы жүзеге асады. Бұл ойыс шетері жасуша
сыртындағы сұйықты (пиноцитоз) немесе қатты заттарды (фагоцитоз) қоршап
алып қабысадысы.
Биомембрананың айнымалы электр
өрісіндегі өтпелі көлемі
Биообъектінің эквиваленттілік
электрлік схемасы
Қорытынды
Биомембрана – жасуша тіршілігінде маңызды рол
атқарады. Ол жасуша және органоидтардың ішне және
сыртқа қарай заттардың өтуің реттеп отырады. Кейбір
заттар мембранадан өте алмайды. Мұндай заттардың
биологиялық мембранадан өтуін түтікшелер жүзеге
асырады. Олар заттарды қатаң бір бағытта тасымалдайды.
Кей заттардан биомембранадан оңай өтеді.
Миллиондаған жылдар бойы алғашқы түзілген
биомембраналар бірте-бірте күрделне түсіп, құрамына
әртүрлі нәруыз молекулаларын қосып отырған. Осылайша
біртіндеп күрделену арқылы алғашқы тірі организмдер
(протобионттар) пайда болған. Биомембрананың арқасында
жасушаның беткі жағы аса төзімді және серпімді қасиетке ие
болып, жеңіл жарақаттан оңай жазылып, тез қалпына келеді.
Пайдаланылған әдебиеттер

• http://www.kkz-unesco.ru/eko/bovin.php
• http://www.rastenuya.ru/vliyanie.html
• http://letopisi.ru
• http://www.rosmedic.ru/metodyi-vozdeystviya-/metod
yi-i-tehnicheskie-sredstva.html
• http://solncev.narod.ru/Soln_a5.htm
• http://slov.h1.ru/slov%20-%200587.htm
• http://www.njodko.narod.ru/article_Vesti.htm
• http://art.thelib.ru/science/researches/energiya_is
kri.html#ixzz14oxuYHUY

Ұқсас жұмыстар

Жүйке талшықтарының құрылымы

Жүйке талшықтарының физиологиясы

Бұлшық ет және жүйке физиологиясы

Фосфолипид схемасы

Жүректің электрлік белсенділігі

Жүректің мультипольді электр генераторы

Бактериялардың ферменттері

Биологиялық мембраналардың қызметтері

Вирустардың организмге енуі,таралуы,орналасуы.Инфекц ия түрлері және оларға сипаттама.Иммунитеттің механизмдері.Иммунитеттің гуморальдық,клеткалық,жалпы физиологиялық факторлары

Электродинамика. Электр құбылыстары

Пәндер