Қарындар аурулары




Презентация қосу
АС ҚОРЫТУ ЖҮЙЕСІНІҢ
АУРУЛАРЫ
ЖОСПАР:
1. Ас қорыту, сіңіру қызметтеріне
қарай аурудың жіктелуі;
2. Қарындар аурулары;
3. Ас қорыту жүйесі ауруларынң
басалқы және қосалқы
себептері.
Індетті аурларға Өнімділік
АС ҚОРЫТУ
шалдығуға себеп ЖҮЙЕСІНІҢ төмендейді
болады АУРУЛАРЫ

Шаруашылықтарға
экономикалық
зиян
АС ҚОРЫТУ ЖҮЙЕСІНІҢ АУРУЛАРЫНҢ
ЖІКТЕЛУІ:

ауыз қуысының,
жұтқыншақтың,
асқазан аурулары; ішек аурулары;
өңештің
аурулары;

шаншу
бауыр мен іш
белгілерімен қарын аурулары;
перде аурулары;
өтетін аурулар.
СТОМАТИТ

Себептері. Механикалық

Басалқы себеп –
кілегей Химиялық,
қабықтың биохимиялық
тітіркенуіінен

Қосалқы себеп –
тіс жарғанда
басқа бір
және олар
аурулардың
алмасқанда
салдарынан
Аусыл ауруы кезіндегі қызыл иектің
кілегейлі қабығының зақымдалуы

Стоматитте
сілекейдің ағуы

Оба ауруы кезіндегі кілегейлі қабықтың
зақымдануы
• Химиялық зақымдану, папоротник
жануарлар – лютик,, у
қорғасын,, сүттіген т.б улы
шөптерді жегенде пайда
болады. Химикаттармен
өңделген шөпті жегенде және
саңырауқұлақтар өсіп кеткен
шөппен азықтандырудан пайда горчица
болады. Жалпы иммунитет
төмендегенде пайда болады.

лютик
Анықтау. Ажырату
қиынға түспейді: бірақ
қосалқы не басалқы
түрлерін ажырату үшін
малдың клиникалық
күй-жайын да есепке
алған жөн.
Емі. Ауызды 2% натрий
хлоридімен, 3% натрий
гидрокарбонатымкен
жуып шаяды.
ФАРИНГИТ
• Жұмсақ таңдай,
жұтқыншақтың
сыртындағы лимфа
бездерінің қабыну
процесстері, бадамша
безінің, таңдай
шымылдығының және
жұтқыншақ сақинасының
шектелінген қабынуларын
баспа (ангино) деп
аталады. Жұтқыншақты
сыртынан
пальпациялау
Себептері:
тыныс жолдарының жоғарғы жақ бөлігінде
жұтқыншақ сақинасы маңындағы жақсы
дамыған лимфа құрылымдар жүйесінде:

сапрофит стафилакоктар,
актиномицеттер,
микробтардың диплококктар,
пастереллездер
алуан түрлері сарциндер
Дамуы
микробтар
Қабыну процесіне
азық
бөлшектері шырыштар
сілекей әсер етеді.

ұлпалардағы
микробтар тіршілігінен
белоктардың
құрылатын қалдықтар малдың дене қызуы
ыдырауынан пайда
лимфа жолдарымен көтеріледі,
болған заттар және
қанға еніп
уыттар

Сепсиспен не аспирациялық
пневмониямен асқынған
аймақтық лимфа фарингиттің белгілері қатты
мұрын тесіктерінен
түйіндері ісініп жабырқау және
ақпалар ағады
домбығады. бронхопневмонияның
белгілерімен
толықтырылады.
Жұтқыншақты фарингоскоппен кергіштің
көмегеімен зерттеу
КҮЙІС ҚАЙЫРАТЫН МАЛДЫҢ
ҚАРЫНДАРЫНЫҢ АУРУЛАРЫ
СИРЕК
ЖИІ
Қарындардың жиырылу қызметін
бұзатын себептер
• рефлекстерді қатпаршақтың,
ұлтабардың
барорецепторларын, аш ішектің
химиорецепторлерін ұзақ және
әдеттегіден қаттырақ қоздыру
әсерлері
• Мес қарыннның Рн өзгереді,
микробтар әсерінен жын
ыдырайды да уыттар құрылады
да қанға сіңіп, қорганизмге
зияндық әсерін тигізеді.
Мес қарын жиырылуының бұзылуын
ДИСТОНИЯ деп атайды.
мес қарын кебуі және
қарынның жыңға
толуы;
Динамикалық
бұзылыстары;
органикалық ауруы. мес қарынның
жарақаттан қабынуы;
тақия қарынның
қабынуы; улану.
Қарындардың

басалқы және
қосалқы дистонияла:
Қарындар
аралығындағы
тесіктердің безоармен
бектілуі.
гипонтония; атония.
пилокарпин карбохолин
гидрохлоратын • ірі қараға 0.001 –
прозерин не • ірі қараға 0.05-0.4 0.003;
физиостегмин • ұсақ малға 0.01-0.04 • қойға 0.0002-0.0004
салицилатын.
бөлшектеп енгізеді.
малдарға тері астына мынадай дәрілерді
бөлу қызметін арттыру мақсатымен, ерте буаз
Емі. Ас қорыту жүйесі ағзаларының жиырылу – сөл
• Холинергиялық дәрілерді
берудің алдында, мес
қарындағы бығып,
тығыздалынып қалған жынды
жуып-шаю арқылы не 5%
натрий немесе магний сульфат
ерітінділерін ірі қараға 400-
700г, ұсақ малға 40-80г, беру Мес
арқылы сұйылтады. қарынға
қол салу
• Чемерица тұнбасы ірі қараға, қой-ешкілерге 2-
4мл береді, не тері астына ірі қараға 5мл
енгізеді де кейін 20-30 минуттан соң мес
қарынның жиырылуы күшейе түседі, күйіс
қайыру басталады. Тұнба енгізген жер аздап
домбығады, ісінеді.
Қарындардың жиырылу созылу қызметін
жақсарту, азыққа тәбетін ашу және күйісін
қоздыру мақсатымен малға ащы азықтар:
ТӘУЛІГІНЕ 2 РЕТ 20-30Г
ЕРМЕН

20-25Г ГОРЕЧАВКА ТҮБІРІН

5-10Г ЕРМЕН,
50-100Г ЖАСАНДЫ КАРЛОВАР
ТҰЗЫ
• Мес қарындағы азық жынын бейтарап
ыдырауын тоқтату үшін- ірі қараға күніне
2-3/ рет 500мл суға 1-2 ас қасық тұз
қышқылын құйып сұйылтып береді.
Ферментациялық процесті қалпына
келтіру мақсатымен 20-40 мл
қойыртылған сірке қышқылын 500г қант
қосылған 2литр суға қосып береді.
• Зат алмасу процесін жақсарту мақсатымен
тері астына ЕД инсулин, 3-4-5г натрий
кофеин-бензоат және қан тамырына 250-
300мл 20-40% глюкоза ертіндісін, 500-
600мл 10% натрий хлорид ертіндісін,
калций хлорид ертіндісін натрий хлорид
ерітіндісімен 1кг/салмағына 0.04-0.06г
араластырып енгізеді.
И.П.Салминнің тұжырымы бойынша жіті
тимпания даму үшін бір мезгілде үш
патогеникалық факторлар әсер етуі
керек:
мес қарында сұйық
жынның мөлшерден
артық жиналуы

қарындардың жіті
атония күйінде газдың мол құралуы
болуы
• Тимпания дамуының бастапқы
кезінде рецепторлардың
керілуден тітіркенгендігінен, мес
қарынның жиырылуы күшейіп
қатты ауырсынатын түйілуге дейін
апарады.
• Қарындағы ашу процесін
бәсеңдету үшін аузы арқылы
1000мл, 2% ихтиол ерітіндісін, 50-
150мл керосинді суға араластырып
не 160-200мл тимпанолды 2мл
суға қосып береді.

Ұқсас жұмыстар
Мес қарынның және соқыр ішектің кебуі кезінде көрсетілетін алғашқы ветеринариялық көмек көрсету
Ұлтабар алды қарындар ауруларында тағайындалатын диеталық азықтар
Тасымалдау кезіндегі жануарлардың жұқпалы емес аурулары
Жарақатты ретикулит, ішек инвагинациясы және ішек странгуляциясы
Субөнімдердің жіктелуі
Көк азықтар - ірі қараның жазғы уақыттағы негізгі азығы
САБАҚТЫҢ ТАҚЫРЫБЫ МЕС ҚАРЫННЫҢ ЖІТІ КЕБУІ
Сиырдың тақия қарнына зонд енгізіп емдеу
Шырышты субөнімдерді тазалау
Өңеш, қарын, жұтқыншақ
Пәндер