Этерификация реакциясында Гидролиздену реакциясы




Презентация қосу
Фармацевтикалық химия
Жоспар:
1.Карбонилді қосылыстар
2.Спирттер
3.Күрделі эфирлер
4.Дәрумендер
5.Фенолдар
Альдегидтер (лат. al(cohol) dehyd(rogenatum)
— сутексiз спирт) - органикалық қосылыс.
Молекула құрамында карбонил немесе оксо
топшасы бар көмірсутек туындыларын
альдегидтер және кетондар деп атайды.
Кетондар - құрамында екі көмірсутек радикалымен
байланысқан карбонил тобы >C=O бар органикалық
қосылыстар класы. Жалпы формуласы RCOR^1. Кетондар
алифатты, алициклді, ароматты немесе гетероциклді
қатарларға бөлінеді. Алифатты қатардағы ең қарапайым
кетондар - ацетон CH3COCH3, ароматты қатарда - бензофенон
C6H5COC6H5. Кетондар органикалық еріткіштерде жақсы
ериді.
Кетонның химиялық касиеттері
Мыс (ІІ) оксидін қолданып, спиртті альдегидке тотықтыру,
альдегидтен карбон қышқылын алу.
Альдегид, құмырсқа қышқылы, глюкозаның «күміс айна»
реакциясы;
Карбонил тобының тотығуы косылу реакциясы арқылы іске
асады. Ауыр металдардың оксидтері альдегидтерді кышқылға
дейін тотықтырады, ал өздері босметалға дейін
тотықсызданады. Қалған қасиеттері: қос байланыска сутектің
қосылуы, натрий гидросульфитімен реакциясы, толык
тотығуы, мыс (II) гидроксидімен альдегидтерге тән сапалық
реакцияның нәтижесінде әуелі сары мыс (I) гидроксиді, одан
соң кызыл түсті C0 түзілуі. Формальдегидтің
фенолменполиконденсациялану реакциясына түсіп, полимерлік
зат фенолформальдегид шайыры алынады.
ФИЗИКАЛЫҚ
ҚАСИЕТТЕРІ.
Ең қарапайым альдегид ол кұмырска
альдегиді—өткір иісті газ.
Метанальдің 35 — 40%-тік судағы
ерітіндісі формалин деп аталады. Ол
өте улы. Қалғандары сұйык, ал
жоғары молекулалы қосылыстары —
қатты заттар.Карбонилді
косылыстардың қайнау
температуралары сәйкес біріншілік
және екіншілік спирттерден төмен
болады. Мысалы, пропанол 97°С-та,
ал ацетон 56°С-та кайнайды.
Спирттер(ағы
лш. spіrіt) –
құрамында бір
не бірнеше
гидроксил
топтары – (–
Спирттер ОН) болатын
көмірсутек
туындылары.
Химиялық қасиеттері.
Спирттердің химиялық қасиеттерін
анықтайтын гидроксил тобы және ол
байланысқан радикалдардың құрылысы.
Гидроксил тобы қатысында өтетін
реакциялар О—Н немесе С—ОН
байланыстарын үзу арқылы жүреді. Спирттер
(алканолдар) полюсті косылыстар, көміртек
пен оттек және оттек пен сутек
атомдарының арасында екі полюсті
байланысы бар: С —» О жәнө 0 <— Н . О <— Н
байланысының полюстігі С —> О
байланысының полюстігіне қарағанда
жоғары. Оттектің жұп электрондары
спирттерге электрондонорлық қасиет береді.
Күрделі
эфирлер
R мен R' — бірдей немесе
әр түрлі көмірсутек
радикалдары.
Күрделі эфирлер кіші және
үлкен молекулалы,
қаныққан, қанықпаған,
ароматты қышқылдар мен
спирттерден түзілуі мүмкін.
Күрделі эфирлерді спирттер
мен бейорганикалық
қышқылдарды
әрекеттестіріп те алады.
Изомерлері
Күрделі эфирлердің изомерлерін оны құруға қатысқан қышқыл
мен спирттің радикалдарына байланысты топтардың изомерленуі
бойынша анықтайды. Күрделі эфирлер карбон қышқылдарымен
класаралық изомерлер. Мысалы, изомерлері:
Химиялық қасиеттері
1.Күрделі эфирлер көбіне
Алу әдістері

табиғи өнімдерден алынады.
2.Этерификация реакциясында Гидролиздену реакциясы.
карбон қышқылдары мен Күрделі эфирлердің гидролизі
спирттерді минерал этерификация реакциясына
қышқылдар қатысында кері реакция, қышқыл немесе
әрекеттестіріп, нәтижесінде, сілті қатысында жүреді.
күрделі эфир мен су түзіледі. Күрделі эфир сумен
Эфирлену реакциясы кезінде әрекеттесіп айырылып,
карбоксил тобының гидроксилі реакция нәтижесінде қышқыл
мен спирт молекуласындағы және спирт түзіледі:
сутектен су молекуласы
түзілетіні реакцияға изотоптар
CCOO + O → C - COOH + OH
енгізу арқылы анықталды.
АЛМАСУДЫҢ БІРҚАЛЫПТЫ БОЛУЫ ҮШІН АЗ
МӨЛШЕРДЕ ӨТЕ ҚАЖЕТТІ БИОЛОГИЯЛЫҚ АКТИВТІ
ОРГАНИКАЛЫҚ ҚОСПАЛАР. ДӘРУМЕН (ЛАТЫНША VІTA
– ТІРШІЛІК ЖӘНЕ АМИН) ТУРАЛЫ ІЛІМНІҢ НЕГІЗІН
1880 ЖЫЛЫ ОРЫС ДӘРІГЕРІ НИКОЛАЙ ЛУНИН САЛДЫ.
1912 ЖЫЛЫ ПОЛЯК ДӘРІГЕРІ КАЗИМЕЖ ФУНК СОЛ
КЕЗГЕ ДЕЙІН ЖАСАЛҒАН ТӘЖІРИБЕЛЕР НӘТИЖЕСІН
ҚОРЫТЫНДЫЛАП, ҒЫЛЫМҒА ДӘРУМЕН ТЕРМИНІН
ЕНГІЗДІ.
дәрумені
дәрумені (рибофлавин), басқа да
дәрумендер сияқты ағзаның
бірқалыпты өсуіне қажетті, ол
биологиялық тотығу
процестеріне қатысады.
Жарақаттардың тез жазылуына
мүмкіндік береді, көздің жақсы
көру қабілетін сақтайды. Бұл
дәрумен жетіспеген жағдайда ерін
құрғап, кезереді, ұшық шығады,
денеге түскен жарақат баяу
жазылады. В2 дәрумені нан
ашытқысында, бауырда, сондай-
ақ сүт пен сүт тағамдарында
көбірек болады. дәрумен ыстыққа
төзімді, бірақ жарықтық әсерінен
тез бұзылады.
С дәрумені – Аскорбин қышқылы
С дәрумені балғын жемістерде, әсіресе
цитрусты жемістерде және көккөністерде
кездеседі. С дәрумені коллагеннің түзілуі
үшін қажет және тері мен қоысылс тінінің,
сүйектердің, қан тамырларының және
дентиннің тұтастығын сақтауға
көмектеседі. Ол жараның бітуі үшін қажет
және күйіктен кейін қалыпқа келуге
септігін тигізеді. Сондай-ақ, темірді және
құрамында темір бар кейбір заттарды
сіңіруге ықпал етеді.
А дәрумені көру үшін
қажетті болып табылады,
және ретин қышқылына
түрленген кезде, терінің
денсаулығы мен сүйектің
өсуі үшін қажет болып
табылады. А дәруменінің
тапшылығы әлемнің кедей
жерлерінде көптеп кездеседі
және ақшам соқырлықты,
инфекцияларға деген жоғары
бейімділікті, әсіресе
қызылша мен диареяны
тудырады. А дәрумені сары
немесе қызыл жемістер мен
көкөністерде, әсіресе сәбізде
(каротин) кездеседі.
Д дәрумені - Кальциферол
Д дәруменінің тапшылығы балаларда
мешелді, ал ересектерде – сүйек
жұмсаруын тудырады. Д дәруменінің
қайнар көзі – күн сәулесі әсер еткен
тері. Теріде Д дәруменінің
тапшылығы күн сәулесі аз түсетін
климатта тұратын, және күндізгі
уақытта орынжайда қалып, жұмыс
істейтін адамдарда кездесуі мүмкін.
Өнімдердің көбінің құрамында Д
дәрумені жоқ, немесе балық майын
қоспағанда, тым көп мөлшері бар.
Дегенмен де, маргарин, кейбір
жармалар, және балаларға арналған
сүт қоспалары тәрізді кейбір өнімдер
Д дәруменімен байытылады.
Фенолдар
Фенолдар – молекула құрамында
көміртек атомымен байланысқан
бір немесе бірнеше гидроксил тобы
бар хош иісті қосылыстар.
ОН тобының санына байланысты
бір, екі, үшатомды фенолдар болып
бөлінеді. Мысалы, фенол, 1-нафтол,
2-нафтол – біратомды, крезол,
гидрохинон, – екіатомды,
пирогаллол – үшатомды.
Фенолдар спирттерге қарағанда
қышқылдық қасиеттері күштірек.
Бұл қасиет фенолдарда теріс
электрлігі жоғары топ қосылған
сайын күшейе береді
Алынуы. Фенолды көбіне Физикалық қасиеттері.
тас көмір шайырын өңдеу Фенол — түссіз
арқылы алады. Сондай-ақ кристалдық зат. 43°С-та
ароматты көмірсутектерінің балқиды. Ауада ашық
қалғанда тотығатындықтан,
галогентуындыларын
қызғылт түсті болады.
сілтімен әрекеттестіріп те
Бөлме температурасында
алады: Өндірісте бастапқы аздап қана ериді, ал 60°С-
шикізаттар ретінде бензол тан жоғары қыздырғанда,
мен пропиленді пайдаланып, суда шексіз ериді. Фенол —
кумолъді әдіспен фенол алу улы зат, теріні күйдіреді.
іске асырылған.
Қолданылуы. Фенолдың 3—5%-
тік ерітіндісін зиянды
микробтарды жою үшін
антисептик ретінде қолданады.
Фенолдан түрлі дәрі-дәрмектік
препараттарды, бояуларды,
синтездік шайырлар мен
{
пластмассаларды, қопарғыш
заттарды синтездеп алады. Фенол
—улы зат, көп мөлшері теріні
күйдіреді, табиғатқа зиянын
тигізеді, сондықтан өндіріс
қалдықтарындағы фенолды ағын
суға жібермеу және
зиянсыздандыру қажет.

Ұқсас жұмыстар
Жай эфирлер Күрделі эфирлер
ҚАНЫҚПАҒАН МАЙЛЫ ҚЫШҚЫЛДАР
Тұздар гидролизі
Алюминий хлоридінің гидролиз механизмі
ТҰЗДАРДЫҢ ГИДРОЛИЗІ
Преципитация реакциясы
Вирусологиялық балау әдістері
Карбон қышқылдарының құрамы
Альдегид тобына тән реакциялары
Спирттер және фенолдар
Пәндер