Реализмді жақтаушылар

Презентация қосу

Номинализм және реализм,
концептуализм
Номинализм

Номинализм (латынша nomen - ат, атау) - жалпы
ұғымдар, универсалийлер ойдың субъективті
формалары, жәй ғана сөздер, заттардың белгілері
мен атаулары ғана, ал ойлаудан тыс ешқандай
объективті шындықты бейнелей алмайды деп
пайымдайтын философиялық көзқарас.
РЕАЛИЗМ

Реализм - ортағасырлық схоластикада орын алған
философиялық бағыт , ол ұғымдар реалды түрде
өмір сүреді және жалқы заттардан бұрын өмір
сүреді деген көзқарасты қалыптастырады.
Ортағасырлық реализм іс жүзінде ұғым мен
обьективтік дүниенің, жалпы мен жалқының
арақатынасы туралы мәселенің шешіміне келгенде
Платонның бағытын жалғастырады. Көрнекті
өкілдері – Ансельм Кентерберийский және
Шамполық Гильом , Фома Аквинский болды.
КОНЦЕПТУАЛИЗМ

Концептуализм - схоластикалық философиялық бағыт;
өкілдері - Абеляр, Иоанн Солсберийский және басқалар.
Бесаспап заттар туралы айтыста концептуалистер
номиналистер (Номинализм) секілді реализм ілімінен
(Орта ғ. Реализм) бас тарта отырып, жекелеген заттарға
тәуелсіз, нақты ортақ нәрсенің болатындығын теріске
шығарды, алайда номиналистерден өзгешелігі - ақыл-
ойда жалпылама ұғым-түсініктердің, ақиқатты танып-
білудің ерекше формасы ретіндегі концепттердің
болатынын мойындады. Кейіннен Локк та
концептуализм айқындамаларына жақын болды.
Номинализмді жақтаушылар
Номинализмді жақтаушылар шын тіршілік ететін нақты заттар, ал олард
ың жалпы ұғымдары(универсалийлері) сол заттардың атаулары деп есептед
. Мәні бойынша номинализм «таза идеяларды» терістеп, нақты тіршілік ет
етін материалды заттар«индивидуумдар» деп тұжырымдайтын Аристоте
ль ілімінежақын. Номиналистер пікірінше, заттар сезімдік тәжірибе арқыл
ы қабылданады, таныла алады жәнеуниверсалийлер заттарға дейін емес, ол
ардан кейін жүреді. Ерте батысеуропалық схоластикаданоминализмнің көрн
екті өкілі Росцелин болды. Ансельм Кентерберийскінің және басқа схоластар
дың оғанқарсы шығуынан номинализм және реализм арасындағы ұзақ полеми
ка басталды.
Әлбетте номинализмнің екі түрін ажырату қабылданған – шеткі
(крайний) және байсалды (умеренный). Біріншінің өкілдері жалпының (общее
) тек ақылдан тыс қана емес, тепті оның (ақылдың) өзінде бар болумүмкінші
лігін жоққа шығарады, ал екіншінің өкілдеріоның (жалпының) ақылдан тыс б
олуын жоққа шығарады(бұларды концептуалистер деп атайды). Бірақ осыла
рдың арасында айқын айырмашылық пен қарама-қарсылық болған жоқ.
Батыстық схоластикада номинализмнің көрнекті жақтаушылары П. Абеляр
Реализмді жақтаушылар
Реализм әдістерін қалыптастыруда Ф.Гойя шығарм. ерекше орын алды. Ол өз
еңбектерінде төңіректі қоршаған дүниенің жанды поэзиясын қалай ашса, әлеум.
қайшылықты аяусыз талдауда соншалықты батыл қадам жасады. 18 ғ. мен 19 ғ-дың
алғашқы бөлігінде, романтизмнің қалыптасу кезінде бейнелеу өнері (портрет,
тұрмыстық жанр мен табиғат көрінісі саласында) Реализмге бет бұрды.
Францияда Т.Жерико мен Э.Делакруа өмірдің нақтылы көрінісін бейнелеуге ден
қойып, оның шытырман оқиғаға толы тынысын суреттеді. Осы бағыттың әсерінен өз
заманының өткір мәселелеріне тереңірек үңілген О.Домьенің шығарм.
қалыптасты, Ресейде 19 ғ-дың 1-жартысында Реализм тенденциясы О.А.
Кипренскийдің портреттерінен, А.Г. Венециановтың шаруалар тұрмысы тақырыбына
жазылған картиналарынан, С.Ф. Щедриннің пейзаждарынан айқын көрінді. К.П.
Брюллов шығарм. арқылы қанаты қатайған Реализм принциптері өмірдегі шынайы
көріністерді терең филос. тұжырыммен ұштастыра білген А.И. Ивановтың, әсіресе,
“кішкентай жандардың” өмірін жырлайтын П.А. Федотовтың шығармаларының
арқауына айналды. Реализмнің алғашқы нышандарын ауыз әдебиеті мен көне
жазбалардан да табуға болады.
Джулес Бастиен өнері
Қазақстандағы концептуализм
Егемендік алған Қазақстанда концептуалды өнердің қалыптасуы сол кезеңдегі заңды
құбылыстардың бірі болды. Осы ретте халықаралық Венеция немесе басқа да Европа
елдеріндегі биенналеларда Орталық азия павильонын өз деңгейнде алғашқылардың
бірі болып көрсеткен қазіргі заман суретшілерінің өнер тобы Қызыл тракторды айтуға
болады. Топ алғашқыда «Трасавангард» деп аталды бұл 1990 жылдар еді. Бұлар
Шымкент қаласынындағы А. Қастеев атындағы көркем училищесінің тәжербие
жүргізіп жүрген ең мықты педагог-рефарматорлары мен креативті студенттердің
біріккен тобы болды. Олардың құрамында М.Нарымбетов, атақты суретшілер Ю.
Евсеев, И.Арсланов, Р.Абдулов, топтың алғашқы кураторы В.Коростелев, И. Евсеев,
А.Ахмедьяров. Алғашқы күндерден бүгінге дейн топ құрамының тұрақты мүшесі – С.
Баялиев, С.Атабеков, А.Шалбаев және «Структурная школа СИ» қазіргі заман
структуралық мектептің негізін құрушы және идеяға шабыттандырушы В.Симаков.
Осы топқа кей жағдайда перфоманстар мен көрмелер жасауда Алматы қаласының
суретшілері де қосылып отырады. Бірақ, 1997 жылы Алматы қаласында «Арт аймағы»
атты көрмесінде қоғамдық бірінші «ми жарылысы» жасалды. Сол кезде Шаман
киімдері мен дәруіш шапандарындағы суретшілерді Қастеев атындағы мемлекеттік
мұражайдың озық тұрғыдағы таза көрме залдарына кіруге мүмкіндік бермеді.
Концептулизм өнері
НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА
РАХМЕТ!

Ұқсас жұмыстар

Номинализм және реализм, концептуализм

Шыңғыс Айтматов өмірбаяны

«Исламдық орта ғасырлық мәдениет контекстіндегі арабтықмұсылмандық философия»

АНТИКАЛЫК ӨНЕР

Брахмандар Абыздық варна

Исламдық орта ғасырлық мәдениет контекстіндегі арабтық- мұсылмандық философия

Таным мен шығармашылық

Ньяя - гносеологиялық мектеп

Саяси ғылымның даму тарихы және негізгі кезеңдері

Саяси бихевиоризм

Пәндер