Азаматтық қорғанысының азаматтық ұйымдары

Азаматтық қорғаныс

АЗАМАТТЫҚ ҚОРҒАНЫС -ХАЛЫҚТЫ, ШАРУАШЫЛЫҚ НЫСАНДАРДЫ, АУМАҚТЫ ҚАЗІРГІ ЗАМАҢҒЫ ЗАҚЫМДАНУ ҚҰРАЛДАРЫНЫҢ ЗАҚЫМДАНУ (ҚИРАТУ) ФАКТОРЛАРЫНЫҢ ӘСЕРІНЕН, ТАБИҒИ ЖӘНЕ ТЕХНОГЕНДІК СИПАТТАҒЫ ТӨТЕНШЕ ЖАҒДАЙЛАРДАН ҚОРҒАУ МАҚСАТЫНДА БЕЙБІТ ЖӘНЕ СОҒЫС УАҚЫТЫНДА ӨТКІЗІЛЕТІН ЖАЛПЫ МЕМЛЕКЕТТІК ІС-ШАРАЛАРДЫҢ ЖИЫНТЫҒЫ

Ядролық жарылыс кезінде лезде бөлініп

шығатын, ішкі ядролық қуатты пайдалану

негізінде әрекет ететін қару - ядролық қару деп аталады.

Химиялық қару - ұрыстық улы химиялық

заттарды (ҰУХЗ) қолдануға негізделген жаппай

зақымдау құралдарының бірі.

Биологиялық қару - биологиялық заттармен жарақталған, жеткізу құралдары бар арнайы оқ - дәрілер мен ұрыс аспаптары.

1 Қазақстан Республикасындағы Азаматтық қорғаныс жүйелері

1. 1. Азаматтық қорғаныс жүйесінің құрылымы мен ролі

Қарулы күштерді әлсірету үшін әр соғысушы жақ екінші жақтың ту сыртына соққы беру мақсат етеді. Мұндай соққы беру мүмкіндігі 1914-1918 жылдары ұшақтардың пайда болуына байланысты, әуеден бақылау мүмкіндігі туды. Сөйтіп қалаларға, қорғаныс шебінен тыс тылдарға әуеден соққы беріле бастады. Ал мұның өзі осы қалалардың ауадан шабуылына қарсы тұра алатындай дәрежеде болуын талап етті. Бұл жағдай әуе шабуылына қарсы қарсы тұратын әскери күштермен қатар, қираған өндіріс орындарын, тұрғын үйлерді қайта қалпына келтіруге халықтың өзін көтеру қажеттілігі туындады.

Сөйтіп әуе шабуылынан қорғау үшін 1920 жылы жергілікті әуе шабуылынан қорғану жүйесі құрылды.

Кеңес одағында ХӘҚЖ 1961 жылы Азаматтық қорғаныс (АҚ) - деп аталына бастады. Кеңес өкіметі 1925-1932 жылдары осы Азаматтық қорғаныс жүйесін одан әрі нығайту мақсатында бірнеше қаулылар қабылдады. Осы ХӘҚЖ - не төмендегідей міндеттер жүктелді:

1. 2. Азаматтық қорғаныс жүйесінің мақсаттары

Азаматтық қорғаныстың мақсаттары:

- әр қоғамдағы ең басты және бағалысы - адам. Сондықтан барлық қорғану шараларында адамдардың кауіпсіздігін ескерту - негізгі мақсат. Адамды қорғай білу - мемлекет үшін маңызды. Сондықтан халықты қорғау адамның өмірін сақтап қалу, олардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету азаматтық қорғаныс жүйесінің негізгі жұмысы.

- халықтың еңбегімен жасалған барлық байлықты сақтап қалу. АҚ ережелерінде олар сенімді түрде қорғалуы қажет деп көрсетілген.

Азаматтық қорғаныс міндеттері:

- халықты жаппай қыру құралдарының(ядролық, химиялық, бактериялық) зардаптарынан сақтап қалу;

- төтенше жағдайда өндіріс орындарының тұрақты жұмысын қамтамасыз ету;

зардапқа ұшыраған адамдарды құтқару және қалпына келтіру жұмыстарын жеделдетіп жүргізу;

апат болған, қираған жерлерде барлау жұмыстарын жүргізу;

зардап шеккен адамдарды іздестіру, құтқару, оларға қажетті көмек көрсету;

төтенше жағдайда шыққан өртпен күресу, олардың өршуіне жол бермеу;

Ядролық жарылыстар

Биік ауадағы жарылыс

Жер бетіндегі жарылыс

Су бетіндегі жарылыс

Су астындағы жарылыс

ТАБИҒИ СИПАТТАҒЫ ТӨТЕНШЕ ЖАҒДАЙЛАР:

Жер сілкінісі.

Су тасқыны.

Дауыл.

Қар көшкіні

Созақ ауданында болған дауылдың салдарынан білім мекемелеріндегі көріністер

1. 3. Азаматтық қорғаныс жүйесінің басқару ұйымдары мен құрылымы

Азаматтық қорғаныстың басқару ұйымдары:

республикадағы азаматтық қорғаныс штабы;

облыстық, қалалық, аудандық штабтар;

министрлік бойынша жергілікті жердегі мекемелерде;

АҚ штабтары немесе қызметкерлері;

азаматтық қорғаныс ұйымының кезекшілік қызметкерлері мен байланыс органдары.

Азаматтық қорғаныстың күштеріне жататындар:

азаматтық қорғаныс әскерлері;

ауқымдық не министрліктерге бағынатын жасақшылар;

арнайы жасақшылар.

Басқару органдары:

Қазақ Республикасының Прьемер-министрі;

республикалық азаматтық қорғаныс штабы;

төтенше жағдай жөніндегі комиссия;

облыс әкімі;

қала әкімі;

аудан әкімі;

2 Қазақстан Республикасы Азаматтық қорғанысының әскер бөлiмдерi мен олардың бейбiт және соғыс уақытындағы мiндеттерi

2. 1 Қазақстан Республикасы азаматтық қорғанысы

Қазақстан Республикасы азаматтық қорғанысының әскер бөлiмдерi бейбiт және соғыс уақытында төтенше жағдайлардың қаупi төнген және туындаған кезде республиканың халқын, шаруашылық жүргiзу объектiлерiн және аумақтарын қорғауға арналған.

Уәкілетті органға ведомстволық бағынысты Азаматтық қорғаныстың әскер бөлiмдерiн құру құқығы Қазақстан Республикасының Үкiметiне берiледi.

Қазақстан Республикасының Үкiметi Азаматтық қорғаныстың әскер бөлiмдерiн жасақтау, жарақтандыру және қолдануға әзiрлiкте ұстау жөнiнде шаралар қолданады.

2. Азаматтық қорғаныстың әскер бөлiмдерiнiң негiзгi мiндеттерi:

1) бейбiт уақытта:

құтқару жұмыстарын жүргiзуге адам құрамын жан-жақты дайындау мен оны аттестациялауды ұйымдастыру;

ТЕХНОГЕНДІК СИПАТТАҒЫ ТӨТЕНШЕ ЖАҒДАЙЛАР:

Техногендік сипаттағы төтенше жағдайлар дегеніміз адамдардың өз қолдарымен жасалып жаткан апаттар мен қирауларды айтады. Оның түрлері: - Өндіріс орындарында болатын апаттар (зауыт-тарда, шахталарда және т. с. с) . - Көлік жүйесіндегі апаттар. - Түрлі жарылыстар мен өрттер (өндіріс орын-дарында, мұнай, газ құбырларында, энергия жүйесінде, коммуналдық жүйеде және т. с. с) .

Азаматтық қорғаныстың негiзгi мiндеттерi мыналар болып табылады:

1) Басқару: құлақтандыру және байланыс жүйелерiн ұйымдастыру, дамыту және оларды ұдайы әзiрлiкте ұстау;

2) Азаматтық қорғаныс күштерiн құру: дайындау және төтенше жағдайлар кезiнде iс-қимыл жасауға ұдайы әзiрлiкте ұстау;

3) Қорғану құрылыстары: жеке қорғану құралдарының және Азаматтық қорғаныстың басқа да мүлкiнiң қорларын жинау және әзiрлiкте ұстау;

4) Халықтың өмірі мен денсаулығын сақтау: орталық және жергiлiктi атқарушы органдарға адамдардың өмiрi мен денсаулығына төнген қатер және орын алып отырған жағдайда iс-қимыл жасау тәртiбi туралы хабарлау;

5) Іздеу-құтқару жұмыстары: шұғыл жұмыстарды жүргiзу, зардап шеккен халықтың тiршiлiгiн және оларды қауiптi аймақтардан эвакуациялауды ұйымдастыру;

6) Азық-түлiк, су көздерiн індеттерден қорғау: тамақ шикiзаттарын, жемшөптi, мал және өсiмдiктердi радиоактивтiк, химиялық, бактериологиялық (биологиялық) уланудан, мал және өсiмдiк iндеттерiнен қорғану

Азаматтық қорғанысты ұйымдастырудың

принциптерi мен тәртiбi:

Азаматтық қорғаныс республиканың бүкiл аумағында аумақтық-өндiрiстiк принцип бойынша ұйымдастырылады.

Азаматтық қорғаныс бойынша дайындық осы заманғы зақымдау құралдарының дамуы және аталған аумақта, салада немесе ұйымда барынша ықтимал төтенше жағдайлар ескерiле отырып, алдын ала жүргiзiледi.

Азаматтық қорғаныс шараларын ұйымдастыру мен жүзеге асыруға Қазақстан Республикасының орталық, жергiлiктi атқарушы органдарының және ұйымдардың басшылары жауапты болады.

Слайд №4

АЗАМАТТЫҚ ҚОРҒАНЫСЫНЫҢ ҚҰРЫЛЫМЫ

(аумақтық-өндірістік принципі бойынша ұйымдастырылады)

ҚР Төтенше жағдайлар министрі

- ҚР АҚ штаб бастығы

АҚ аудандық бөлімдері

Азаматтық қорғанысының

азаматтық ұйымдары

Қазақстан Республикасында АҚ жалпы басшылықты жүзеге асырады

ҚР аумағында АҚ ұйымдастыру және жүргізу - мемлекеттің аса маңызды міндеттерінің бірі және

қорғаныс іс-шараларының құрамдас бөлігі болып табылады

ҚР ПР Е М Ь Е Р - М И Н И С Т РІ

аумақтық органдары -

облыстардың төтенше жағдайлар

департаменті

Білім беру мекемелеріндегі Азаматтық қорғанысты ұйымдастыру кестесі

Азаматтық қорғаныстың бастығы

Азаматтық қорғаныстың штаб бастығы

Эвакуациялық комиссия

Барлау тобы. Радиациялық және химиялық бақылау посты

Құтқару тобы.

Санитарлық дружиналар мен постылар

Қоғамдық тәртіпті сақтау тобы

Байланыс тобы

Апатты - техникалық тобы

Паналар мен тасаларға күтім жасау тобы

2. 2 Азаматтық қорғаныс жүйесінің құрылымы мен ролі

Қарулы күштерді әлсірету үшін әр соғысушы жақ екінші жақтың ту сыртынан соққы беруді мақсат етеді. Мұндай соққы беру мүмкіндігі 1914-1918-ші жылдары ұшақтардың пайда болуына байланысты, әуеден бомбылау мүмкіндігі туды сөйтіп қалаларға, қорғаныс шебінен тыс тылдарға әуеден соққы беріле бастады.

Ал мұның өзі осы қалалардың ауадан шабуылына қарсы тұра алатындай дәдрежеде болуын талап етті. Бұл жағдай әуе шабуылына қарсы тұратын әскери күштермен қатар, қираған өндіріс орындарын, тұрғын үйлерді қайта қалпына келтіруге халықтың өзін көтеру қажеттігі туындады.

Сөйтіп әуе шабуылынан қорғану үшін 1920 жылдары жергілікті әуе шабуылынан қорғану жүйесі құрылды.

Кеңестер одағында ХӘҚЖ 1961 жылы Азаматтық қорғаныс /АҚ/ - деп атала бастады. Кеңес үкіметі 1925-1932 жылдары осы Азаматтық қорғаныс жүйесін одан әрі нығайту мақсатында бірнеше қаулылар қабылдады. Осы ХӘҚЖ - не төмендегідей міндеттер жүйктелді.