Төтенше жағдайлардағы зақымдану ошақтары және құтқару жұмыстары

Презентация қосу

ьььььььььььььььььььььь
КІРІСПЕ
Құтқару және басқа да шұғыл жұмыстары (ҚжБШЖ) төтенше жағдай
аумағында адам құтқару үшін және де жарақат алғандарға көмек көрсету
бойынша, ТЖ-ны оқшаулау сондай-ақ қайта қалпына келтіру мақсатында
жүргізіледі.
ТЖ зардабын жою стратегиясы бір сыпыра қауіп-қатерге және соған байла-
нысты тәуекелділікке негізделеді. Сондықтан ең алғашқы міндет-адамдар
қауіпсіздігін қамсыздандыру. Стратегия мен тактика қандай шараларды қалай
қолдануын ескереді.
Адамдар құтқару ТЖ жою әдісін бір бөлігін құрайды, олар өзара байланыс-
қан жұмыс кешенін көрсетеді, сипаттамасы бойынша арнаулы үш топқа жік-
теледі:құтқару;а рнаулы (жедел); қосалқы.
Құтқару жұмыстары, адамдарды құтқарып алуымен тікелей байланысты,
оған мыналар кіреді:
— басылып не қамалып қалған орындарда зардап шеккендерді іздеу;
— зардап шеккендерді шығарып алу (оларға жету жолдарын жасау);
— зардап шеккендерге алғашқы медициналық жәрдем көрсету;
— зардап шеккендерді апат болған жерден көшіру.
Арнаулы (жедел) жұмыстар мыналарды қамтиды:
— өрт сөндіру ;
— коммуналды-энергетикалық және техникалық желілердегі апаттарды
жою;
— тосқауылдарға кіру жолдарын жасау;
— осал құрылыстарды күшейту.
1 Төтенше жағдайлардағы зақымдану ошақтары және құтқару
жұмыстары
1.1 Зақымдану ошақтарында құтқару және басқа да қауырт
жұмыстарды жүргізуді ұйымдастыру
Заманауи зақымдау құралдары қолданылған ошақтарда құтқару және басқа да
қауырт жұмыстарды жүргізудің бірнеше қатар ерекшеліктері бар. Олар бір-
бірінен табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайлар туындаған кезде
жүргізілетін жұмыстар түрлеріне қарай ерекшеленеді. Жетекші оқытылатындарға
ҚБҚЖ жүргізу кезіндегі басты рольді АҚ құралымдарының атқаратынын
ескерген жөн. Олардың негізгі міндеттері адамдар мен материалдық
құндылықтарды сақтау болып табылады. АҚ құрылымдары әрекеттерінің сипаты
мен тәртібі бұл міндеттерді орындау кезінде ЗЗҚ түріне, қалыптасқан жағдайға,
күштер мен құралдардың саны мен дайындық деңгейіне, жыл мезгілі мен тәулік
уақытына, ауа-райы жағдайы мен басқа да факторларға байланысты болады. Көп
жағдайда ҚБҚЖ жүргізу кезіндегі жетістіктер жетекші құрамның шеберлігіне
байланысты болады. ҚБҚЖ жүргізу кезінде тиімді жетекшілік ету үшін бұл
жұмыстардың сипаты мен көлемі, ШО аумақтарындағы күштер мен құралдарды
дұрыс қолдануына қарай объектінің ерекшеліктері, жобасы мен құрылыстарының
сипаттары, қорғаныс имараттары, сонымен қатар көлік магистральдары ескеріле
отырып анықталады.
Халықты авария, апат, зілзала
салдарынан қорғаудың ең негізгі
тәсілдерінің бірі бұл оларды ұжымдық
қорғау құралдары болып табылатын
қорғаныс ғимараттарына жасыру.
Паналау ғимараттары толқын
соққысынан, жарық сәулесінен, өткіш
радиациядан және радиоактивті
зақымданудан — ядролық жарылыстың
зақымдағыш факторларынан, сондай-ақ
улағыш заттардан (УЗ), бактериалдық
құралдар мен қатты әсер ететін улы
заттардан (ҚӘУЗ) ықпалынан сенімді
қорғауды қамтамасыз етеді. Сонымен
қатар панаханадағы адамдар жоғары
температурамен өрт жағдайындағы
азық-түліктің жануына, құлаған
ғимараттың бөлшектерінің
зақымдануынан қорғана алады.
Паналау ғимараттары бейбiт кезде шаруашылық, мәдени-
тұрмыстық қажеттерге пайдаланылады. Мұндай екi жақты
пайдалану оларды жобалау кезiнде-ақ көзделенуi қажет.
Бейбiт кезде паналау ғимараттарын өндiрiстiк және
шаруашылық-тұрмыстық қажеттерге пайдалану олардың
қорғаныстық қасиеттерiне нұқсан келтiрмеуге тиiс.
Паналау ғимараттарын соғыс уақытының жағдайына, яғни
оны тiкелей арналған мақсатына пайдалануға көшiру
мүмкiндiгiнше қысқа мерзiмде iске асырылуы керек.
Паналау ғимараттарына жасырынушылар үшiн қажеттi
санитарлық-гигиеналық жағдайлар қамтамасыз етiлуi
қажет. Бұл жағдайлардың негiзгi қажеттерiне көмiр
қышқыл газының мөлшерi, температура, ауаның
ылғалдылығы жатады.
Паналау ғимараттары әдетте жасырынатын адамды
орналасуға арналған негiзгi және қосалқы бөлмелерден
(сүзгi-желдеткiш камерадан, санитарлық тораптардан,
тамбур шлюздерден, қорғануға кiретiн және шығатын
есiктерден су құйылған кеспектер, аспаптар, қалдықтар
салынатын ыдыстар тұратын бөлмелерден тұрады.
Сыйымдылығы үлкен паналау ғимараттарында
қорғалатын дизель қондырғылары артезиан
скважиналарына, азық-түлiк сақтауға және медициналық
көмек көрсетуге арнаулы бөлмелер бөлiнедi.
Паналау ғимараттарына адамдар азаматтық
қорғаныстың “Әуе шабуылы қаупi!“,
“Радиациялық қауiп!“ сияқты дабылдары
берiлгеннен кейiн жасырынады. Адамдарды
жасыруды дер кезiнде және ұйымшылдықпен
жүргiзу мақсатында паналау ғимараттары
цехтарға, учаскелерге, тұрғын үй
басқармасына, үйлерге, подъездерге алдын-
ала бекiтiлiп ерiледi.
Паналау ғимаратын бейбiт
кезде пайдаланғанда, оны тiкелей
арналған мақсатына көшiретiн,
сондай-ақ соғыс кезiнде онда
адамдардың жасыруына қажеттi
жағдайды қамтамасыз ететiн
барлық талап орындалуға тиiс.
Зақым ошағынан өткен
адамдарды, көшiрiлгендер
колоннасы белгiленген жерде
келгеннен кейiн олар транспорт
құралдарымен қауiпсiз аймаққа
жеткiзiлiп, қажеттi медициналық
көмек көрсетiледi.
2 ЗАҚЫМДАНУ ОШАҚТАРЫНДАҒЫ ҚҰТҚАРУ ЖӘНЕ БАСҚА ДА
ШҰҒЫЛ ЖҰМЫСТАРДЫҢ (ҚЖБШЖ) ЖҮРГІЗІЛУ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ.
2.1 Зақымдану ошақтарындағы құтқару және басқада шұғыл
жұмыстар
АҚ қүштері зақымдау ошағында құтқару және шұғыл авариялық-қалпына
келтіру жұмыстарын жүргізу үшін, сондай-ақ өндірістік апаттар мен күйреудің,
стихиялық апаттардың салдарын жою үшін құралады.
АҚ күштеріне шаруашылық жүргізу объектілерінің жұмысшылары мен
қызметкерлерінен , және де әскери бөлімдерден құрылған құрылымдар жатады.
Аудандық (қалалық,объектілік) күштердің негізін әбден дайындалған жеке
құраммен және қазіргі заманға сай техникамен жинақталған жалпы
тағайындалған құрылымдар құрайды. Олардың қысқа мерзімде құтқару
жұмыстарына кірісуге қабілеті бар.
Ядролық зақымдану ошғында құтқару жұмыстарын жүргізу үшін халық
шаруашылығында бар құрылыс, жол-құрылыс машиналары мен механизмдердің
барлық түрлері мен маркаларын, сонымен қатар қалалық коммуналдық
шаруашылық техникасын қолдануы мүмкін.
Олардың негізгі
мәліметтері

Эксков Қазғыш Қазу Үйінділердегі
атор көлемі, биіктігі, өнімділік,
маркас м3 м м3/сағ
ы
тура кері
қазғыш қазғы
ш
Э- 0,25 4,5 15- 20-
255 20 15
Э- 0,30 6,0 20- 30-
302 30 40
Э- 0,50 3,0 40- 50-
505 50 60
Бульдозер мен Итергіш Қозғалудың ең Өнімділігі
трактор типі өлшемі көп
ұзындығы жылдамдығы,
ені, м км/сағ
үйінділерді жол та-
тазартқанда, залағанда
м³/сағ км/сағ
Т-140 4,40/1,10 10,9 50-100 2-4
тракторындағы Д-
522
Т-140 3,18/1,55 11 80-100 1,0
тракторындағы Д-
275
Т-100 4,15/1,10 9 30-80 1,5-2,0
тракторындағы Д-
259
Т-140 5,0/1,10 11 100-150 2-4
тракторында Д-
290
ДТ-54-2,8 тс; с-80-8,8 тс; Т-140-13,7 тс.
Автомобильдік крандар тиеу-түсіру жұмыстарына және жолдарды тазартқанда ірі
көлемді ауыр сынықтарды тасуға пайдаланылады. Олардың мәліметтері

Кран Жүк Стреланы Жылдамдығы,км/с Өнімділік
маркасы көтеру ң ағ. ,
ұзындығ ұзындығы, т/сағ
ы,м м
ЗИЛ-150- 3,0 6,8 33-40 15-
дегі К-32 20
МАЗ-200- 5,0 7,8 20-35 25-
дегі К-51 30
ЯАЗ-210- 10,0 10,5 30 35-
дағы К- 40
104
Ауа 12,0 20,0 10 40-
толты- 50
рылған
дөң-
гелекпен
жү-ретін
К-124
Бұрғылау балғасы ауа беру мақсатында кірпіштен, тастан қалған, бетон қабырғаларын бөлшектеу,
паналаушыларды бастырылып қалған орындарынан шығару, ірі тастарды қирату үшін қолданылады. Олардың негізгі
мәліметтері

Құрал- Салмағы жұмыс бұрғылау бұрғылау минут
сайман (кг) қысым тереңдігі жылдам- тағы
маркасы ы (кПа) (мм) дығы ұру
(мм/мин) саны
РП-17 17,5 5(500) 400 100-160 -
бұрғылау
балғасы
ОСМП- 90,0 4(400) - - 7
10 5
ұрғылау
балғасы
ОМ-10 10,0 5(500) - - 5
ұрғылау 0
балғасы
2.2 Химиялық қауіпті объектіде апат кезіндегі іс-әрекеттер
Химиялық қауіпті объектілер (ХҚО) – өзінің өндірісінде күшті әсер ететін
улы заттарды (КӘУЗ) (хлор және аммиак) сақтап және қолданатын
объектілер, оларда болатын авариялар адамдардың (улануына),
жануарлар және өсімдіктердің жаппай зақымдануына әкелуі мүмкін
(Техногендік сипаттағы төтенше жағдайлар (ТЖ)).
Химиялық қауіпті объектідегі авария кезінде, ХҚО жақын орналасқан
объектілерге және тұрғындарға дабылды қосу арқылы, бірыңғай
«БАРШАНЫҢ НАЗАРЫНА!» сигналы беріліп, құлақтандырылады. Осы
сигнал бойынша барлық жергілікті радиоларды, телеарналарды қосып, ТЖ
туралы хабарламаны және өзін қалай ұстау керектігін тыңдау керек.
Ақпаратта баяндалады:
-авария қай объектіде болғандығы жөнінде;
- күшті әсер ететін улы заттармен зақымдалған бұлттың таралу бағыты
мен ауқымы;
- зақымданған аймақтан қай жаққа қарай (қай ауданға) шығу керектігі
айтылады.
2.3 Қауіпті химиялық апаттарды жою
Қауіпті химиялық апаттарды жою үшін білдіреді; оларға
авариялар тұрғысынан тәртібі мен мінез-құлық ережелерін оқыту;
жеке және ұжымдық қорғау қамтамасыз ету; адамдардың
қауіпсіздігі мен жеке және ұжымдық қорғау пайдалануды
қамтамасыз ету; Күнделікті химиялық бақылау; ықтимал химиялық
ластану болжау учаскелері; жеңіліске SDYAV қаупі сөзсіз (ескерту)
ескерту; қаупіндегі жерлерде уақытша көшіру; Апат химиялық
барлау аумағы; Іздеу және зардап шеккендерге медициналық көмек
көрсету; Апат салдарын оқшаулау және жою. қорғау жөніндегі іс-
шараларды жүзеге асыру көлемі мен тәртібі, негізінен, химиялық
қауіпті апат, қорғау үшін шаралар мен басқа да факторларды іске
асыру уақыты, күш және ақша қолжетімділігі нәтижесінде туын
3 ИНЖЕНЕРЛІК БАРЛАУ ТҮРЛЕРІ, БАРЛАУ АСПАПТАРЫ
МЕН ЖАБДЫҚТАРЫ
3.1 Химялық және радияциялық бақылау, барлау
аспаптары. Барлау күштері мен жабдықтары
Химиялық барлау құралдарына ВПХР, ПХР, ХУЗ, мөлшерін
анықтау мүмкіншілігі бар индикаторлық түтікшелер, аспалы
газталдағыштар (АГП-1), дозиметрлік бақылау құралдар ИД-1, ИД-
11, ДП-22В, ДП-24 және т.б. жатады.
Сонымен қатар, жердегі, ғимараттағы радиация дозасының
қуатын, сондай-ақ, азық-түлікті улы затпен ластануын анықтау үшін
«Мастер-1», «Сосна», «Белла» тұрмыстық дозиметрлері
пайдаланады.
Әскери химиялық барлау аспабы (Войсковой прибор
химической разведки) — ауадағы, жердегі, техникадағы,
көліктегі және басқа заттардағы улы заттарды анықтауға
арналған аспап.
Көңіл қойып
тыңдағаныңызғ а
рахмет!

Ұқсас жұмыстар

ЯДРОЛЫҚ ЗАҚЫМДАНУ ОШАҒЫ

Құтқару іздестіру жұмыстарын жүргізу

ЗАҚЫМДАНУ ОШАҚТАРЫНДАҒЫ ҚҰТҚАРУ

Бас жарақаттары

АЗАМАТТЫҚ ҚОРҒАНЫС

БИОЛОГИЯЛЫҚ ТӨТЕНШЕ ЖАҒДАЙЛАР КЕЗІНДЕ

ИНФЕКЦИЯЛЫҚ АУРУЛАР

Азаматтық қорғанысының азаматтық ұйымдары

Қарапайым қарулар

Шаруашылық нысандарының азаматтық қорғанысы

Пәндер